ramón suárez picallo escolma de textos en galego - Consello da ...

144 Ramón Suárez Picallo
E iso é o que frolece no belido “Itinerario”. Un libro ledicioso
para nós, polo que di de Galicia e dos seus máis delicados matices
populares: pero, ademáis, especialmente notabel, polo que suxire
encol da súa persoalidade, dos seus doores, das suas loitas e das
suas espranzas. Todo visto con ollos de poeta e con cordialidade e
eistremecida de emoción humán.
Galicia foi singularmente favorecida nos testemuños que
deron dela os escritores e poetas estranxeiros que a conosceron e
visitaron, entre eles moitos arxentinos ilustres. En ti, no teu libro,
Galicia, máis favorecida, está grorificada.
Agora unhas verbas encol da tradución galega de Neira
Vilas. Eiquí non vale o apotegma dos teus paisans: “tradutore,
traditore”. Porque a tradución é de ademirabel fidelidade ó texto
castelán. O meu xuicio escesivamente fidel, pois coas metáforas,
pensamentos, exégesis e definicións do orixinal, o poeta que hai en
Neira Vilas puído, pola sua conta, facer tamén poesía. Mais él, moi
dado a esaititude matemática, limitouse a traducir soio as verbas.
Eso sí, que as verbas na versión de Neira Vilas, teñen de por sí, valor
estraordinario, xa que son recollidas na fonte máis crara e pura do
idioma: no falar da xente aldeán cando aloumiña, cando canta e
cando traballa. Algunhas desas verbas trouxéronme a lembranza,
os decires de miña aboa, as historias de cegos das feiras, os refráns
dos vellos sabidores e a gracia alada das cantigas. E moitas delas,
orixinaes da fermosa comarca onde nasceu e se criou o tradutor,
aínda non figuran en dicionarios e vocabularios, o cal quer decir
que siñifican unha valiosa aportación pró arrequentamento do
idioma galego escrito.
Resulta certamente maravilloso comprobar, a vista dos dous
textos, como un escritor e poeta, feito literariamente nunha urbe
onde se falan ou se malfalan varias ducias de idiomas, pode ser
vertido e entendido, con transparencia cristaíña, a unha lingua que
conta con dez séculos de vida, frolecente, nus intres e proscrita e
perseguida noutros, conservada durante catrocentos anos, somentes
na cantiga do fogar e no traballo.