INHOUD - Academia Press
INHOUD - Academia Press
INHOUD - Academia Press
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>INHOUD</strong>
WOORD VOORAF XV<br />
LIJST VAN AFKORTINGEN XIX<br />
HOOFDSTUK 1<br />
SEMEIOLOGIE 1<br />
Algemene symptomen 3<br />
Specifiek urologische symptomen 3<br />
1 Pijn 3<br />
1.1 Gerefereerde pijn 3<br />
1.2 Gelokaliseerde pijn 4<br />
1.2.1 Pijn ter hoogte van de nier 4<br />
1.2.2 Pijn ter hoogte van de ureter 5<br />
1.2.3 Pijn ter hoogte van de blaas 6<br />
1.2.4 Pijn ter hoogte van de prostaat 6<br />
1.2.5 Pijn ter hoogte van de penis 6<br />
1.2.6 Pijn ter hoogte van de testes 7<br />
1.2.7 Gastro-intestinale symptomen bij urologische<br />
aandoeningen 7<br />
2 Afwijkingen in het mictiepatroon 7<br />
2.1 Kwantitatieve veranderingen 7<br />
2.1.1 Polyurie 8<br />
2.1.2 Oligurie 8<br />
2.1.3 Anurie 8<br />
2.2 Kwalitatieve veranderingen in het mictiepatroon 8<br />
2.2.1 Pollakisurie 8<br />
2.2.2 Nycturie 9<br />
2.2.3 Algurie 9<br />
<strong>INHOUD</strong><br />
inhoud<br />
III
IV inhoud<br />
2.2.4 Dysurie 9<br />
A Vermindering van de urinestraal 9<br />
B Moeizame mictiestart 9<br />
C Nadruppelen 10<br />
D Plotse onderbreking van de urinestraal 10<br />
E Mictie in twee tijden 10<br />
2.2.5 Incontinentie 10<br />
A Echte incontinentie 11<br />
B Valse incontinentie 11<br />
B.1 Stressincontinentie 11<br />
B.2 Urge-incontinentie 11<br />
B.3 Ischuria paradoxa 11<br />
3 Afwijkingen in de urine 12<br />
3.1 Pneumaturie 12<br />
3.2 Fecalurie 12<br />
3.3 Troebele urine 12<br />
3.3.1 Banale verschijnselen 12<br />
3.3.2 Pyurie 13<br />
3.4 Rode urine 13<br />
3.4.1 Valse hematurie 13<br />
3.4.2 Hematurie 14<br />
4 Urethroragie 15<br />
HOOFDSTUK 2<br />
ONDERZOEKSMETHODEN IN DE UROLOGIE 17<br />
1 Klinisch onderzoek 19<br />
1.1 Inspectie 19<br />
1.2 Percussie 19<br />
1.3 Palpatie 20<br />
1.4 Rectaal toucher 20
2 Urineonderzoek 20<br />
2.1 Urinestaalname 21<br />
2.2 Onderzoeken op de urine 22<br />
2.2.1 Chemie 22<br />
2.2.2 Microscopie 22<br />
2.2.3 Bacteriologie 22<br />
3 Medische beeldvorming23<br />
3.1 Overzichtsopname van het abdomen 23<br />
3.2 Intraveneuze urografie 24<br />
3.3 Cystografie 25<br />
3.4 Urethro-cysto-ascenderende mictiografie 25<br />
3.5 Opstijgende ureteropyelografie 26<br />
3.6 Angiografie 26<br />
3.7 Lymfografie 26<br />
3.8 Echografie 27<br />
3.9 Tomodensitometrie 27<br />
3.10 Isotopen 28<br />
3.11 Nucleaire magnetische resonantie 30<br />
4 Urodynamisch onderzoek 30<br />
4.1 Cystometrie 30<br />
4.2 Urethradrukprofiel 31<br />
4.3 Uroflowmetrie 31<br />
5 Endoscopie 31<br />
inhoud<br />
V
VI inhoud<br />
HOOFDSTUK 3<br />
INFECTIES VAN DE URINEWEGEN 33<br />
Algemene principes 35<br />
1 Pathogenese 35<br />
1.1 Ascenderend 36<br />
1.2 Hematogeen 36<br />
1.3 Direct 36<br />
1.4 Lymfogeen 36<br />
2 Parenchymateuze en niet-parenchymateuze UWI 37<br />
3 Hoge versus lage urineweginfecties 37<br />
3.1 De kliniek 37<br />
3.2 “Bladder wash-out” of blaasuitwastest 37<br />
3.3 Bacteriële antilichamen 38<br />
3.4 Katheterisatie 38<br />
4 Bevorderende factoren 39<br />
4.1 Onderliggende pathologie 39<br />
4.2 Afvloeistoornis 39<br />
4.3 Vesico-ureterale reflux 39<br />
4.4 Corpora aliena 39<br />
5 Therapie 40<br />
6 Infecties in functie van hun lokalisatie 40<br />
6.1 Acute pyelonefritis 41<br />
6.2 Nierabces 42
6.3 Perinefritis 43<br />
6.4 Papilnecrose 44<br />
6.5 Chronische pyelonefritis 46<br />
6.6 Cystitis 47<br />
6.7 Acute prostatitis en prostaatabces 49<br />
6.8 Chronische prostatitis - Prostatodynie 51<br />
6.9 Urethritis 54<br />
6.10 Orchi-epididymitis 57<br />
6.11 Urinaire tuberculose 59<br />
6.12 Balanitis 62<br />
6.13 Valse (niet-infectieuze) cystitis 63<br />
7 Slotbeschouwingen:<br />
algemeenheden over urineweginfecties 64<br />
HOOFDSTUK 4<br />
AFVLOEISTOORNISSEN 67<br />
• Algemene opmerkingen met betrekking tot pathogenese en etiologie 69<br />
1 Pathogenese 69<br />
2 Etiologie 69<br />
2.1 Congenitaal 70<br />
2.2 Traumatisch 70<br />
2.3 Infectieus 70<br />
2.4 Tumoraal 70<br />
2.5 Extrinsieke druk 70<br />
2.6 Iatrogeen 70<br />
inhoud<br />
VII
VIII inhoud<br />
• Oorzaken van afvloeistoornissen 71<br />
1 Fimosis 71<br />
1.1 Etiologie 71<br />
1.2 Diagnose 71<br />
1.3 Types fimosis 72<br />
1.3.1 Punctiforme fimosis 72<br />
1.3.2 Ringvormige fimosis 72<br />
1.3.3 Functionele fimosis 72<br />
1.3.4 Fysiologische fimosis 72<br />
1.3.5 Parafimosis 72<br />
1.4 Therapie 73<br />
2 Afvloeistoornissen door urethrale pathologie 74<br />
BIJ DE MAN 74<br />
2.1 Stenose van de meatus externus urethrae 74<br />
2.2 Stricturen 75<br />
2.3 Tumoren 78<br />
2.4 Divertikel 78<br />
2.5 Urethrakleppen 79<br />
BIJ DE VROUW 80<br />
2.6 Meatusstenose 80<br />
2.7 Urethrastrictuur 80<br />
2.8 Tumoren / caruncula 80<br />
2.9 Gynaecologische tumoren 81<br />
2.10 Urethradivertikel 81<br />
3 Afvloeistoornissen door blaaspathologie 81<br />
3.1 Blaashalssclerose 81<br />
3.2 Vesicokèle 82
3.3 Ureterokèle 82<br />
3.4 Corpora aliena 83<br />
3.5 Blaasdivertikel 84<br />
3.6 Blaastumoren 84<br />
4 Afvloeistoornissen door ureterpathologie 85<br />
4.1 Intraluminale obstructie 85<br />
4.2 Extrinsieke druk 85<br />
5 Afvloeistoornissen door afwijkingen ter hoogte<br />
van de nier 86<br />
5.1 Lithiasis 86<br />
5.2 Tumoren 86<br />
5.3 Infectieus 86<br />
5.4 Pyelo-ureterale junctiestenose 86<br />
5.5 Ptose 88<br />
6 Prostaathypertrofie 88<br />
a Etiologie 89<br />
b Pathofysiologie 90<br />
c Kliniek 90<br />
d Diagnose 91<br />
e Differentiaal diagnose 92<br />
f Therapie 93<br />
Conservatieve therapie 94<br />
Acute retentie aanpakken 95<br />
Heelkunde 96<br />
Complicaties van heelkunde en endoscopie 97<br />
inhoud<br />
IX
X inhoud<br />
HOOFDSTUK 5<br />
VESICO-URETERALE REFLUX 99<br />
a Etiologie 101<br />
b Fysiologie 101<br />
c Indeling van reflux 102<br />
d Kliniek 102<br />
e Diagnose 103<br />
Beeldvorming 103<br />
Stadia 103<br />
Cystoscopie 103<br />
f Therapie 104<br />
Conservatief 104<br />
Heelkunde 104<br />
Chirurgische technieken 104<br />
HOOFDSTUK 6<br />
LITHIASIS ALS OORZAAK VAN AFVLOEI-<br />
STOORNISSEN 105<br />
a Indeling van urolithiasis 108<br />
b Fysiologie van de steenvorming 108<br />
c Stoornissen in het metabolisme 110<br />
• Calciummetabolisme 110<br />
• Urinezuurmetabolisme 111<br />
• Cystinemetabolisme 112<br />
• Urologische afwijkingen 112<br />
d Preventie 112<br />
• Diurese 113<br />
• Dieet 113<br />
• Beïnvloeding van de pH 113<br />
e Therapie 114<br />
• Open heelkunde 114<br />
• Endoscopische instrumentaties 114<br />
• ESWL 115<br />
f Koraalstenen 115
HOOFDSTUK 7<br />
STRESSINCONTINENTIE EN URGE-INCONTINENTIE 117<br />
1 Stressincontinentie 119<br />
2 Urge-incontinentie 121<br />
HOOFDSTUK 8<br />
MANNELIJKE GESLACHTSORGANEN 123<br />
1 Hypospadias 125<br />
2 Epispadias 127<br />
3 Cryptorchidie 127<br />
A Palpabele (niet-scrotale) testis 127<br />
B Niet-palpabele testis 127<br />
4 Communicerende hydrokèle 128<br />
5 Torsio Testis 128<br />
6 Varicokèle 130<br />
7 Scrotale vochtophoping131<br />
• Hydrokèle 131<br />
• Epididymiscyste 131<br />
8 Priapisme 132<br />
inhoud<br />
XI
XII inhoud<br />
9 Ziekte van Peyronie 132<br />
10 Erectiele dysfunctie 133<br />
10.1 Niet organische etiologie 133<br />
10.2 Organische oorzaak 134<br />
10.2.1 Vasculair 134<br />
10.2.2 Neurogeen 134<br />
10.2.3 Hormonaal 134<br />
10.3 Diagnose 135<br />
10.3.1 Anamnese 135<br />
10.3.2 Klinisch onderzoek 135<br />
10.3.3 Bloedanalyse 136<br />
10.3.4 Vasculaire evaluatie 136<br />
10.3.5 Neurologisch onderzoek 136<br />
10.4 Therapie 136<br />
HOOFDSTUK 9<br />
TUMOREN 139<br />
1 Niertumoren 142<br />
Benigne tumoren 142<br />
Renale hamartomen of angiomyolipomen 142<br />
Niercysten 143<br />
- Solitaire cysten 143<br />
- Multipele cysten 143<br />
- Polycystische nieren 143<br />
Maligne tumoren 144<br />
1.1 Hypernefroom of Grawitz tumor 144<br />
1.1.a Stadia 144<br />
1.1.b Symptomen 145<br />
1.1.c Diagnose 145<br />
1.1.d Behandeling 146<br />
1.2 Wilms tumor of nefroblastoom 146
2 Nierbekken- en uretertumoren 147<br />
3 Blaastumoren 148<br />
3.a Stadia 148<br />
3.b Symptomen 149<br />
3.c Diagnose 150<br />
3.d Behandeling 151<br />
3.d.1 Transurethrale resectie 152<br />
3.d.2 Agressieve therapie 152<br />
3.d.3 Radiotherapie 153<br />
3.d.4 Palliatieve therapie 154<br />
3.d.5 Opvolging na de behandeling 154<br />
4 Prostaatcarcinoom 154<br />
4.a Stadia 157<br />
4.b Symptomen 158<br />
4.c Diagnose 159<br />
4.d Behandeling 159<br />
4.d.1 Curatieve therapie 159<br />
4.d.2 Palliatieve therapie 160<br />
5 Urethratumoren 162<br />
6 Testistumoren 162<br />
7 Penistumoren 163<br />
Indeling 164<br />
Stadia 164<br />
Therapie 165<br />
inhoud<br />
XIII
XIV inhoud<br />
HOOFDSTUK 10<br />
NEUROGENE BLAAS 167<br />
1 Blaasbezenuwing169<br />
1.1 Motorische of efferente bezenuwing 170<br />
1.2 Sensibele of afferente innervatie 170<br />
2 Het mictiereflex 170<br />
3 Types neurogene blaas 171<br />
4 Verloop en herstel van de blaasfunctie na een<br />
ruggenmergletsel 172<br />
4.1 De ijswatertest 172<br />
4.2 Urogenitale reflexen 172<br />
5 Behandeling173<br />
5.1 Behandeling van de spinale shockfase 173<br />
5.2 Behandeling van de hyperreflexe neurogene blaas 173<br />
5.3 Behandeling van de areflexe neurogene blaas 173<br />
ALFABETISCHE LIJST 177