Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF

ИЗВРШНО РЕЗИМЕ
Албанија, Македонија и Хрватска влегуваат во фаза на реструктуирање на одбраната која
повеќето држави од Источна Европа веќе ја поминале. По војните и внатрешните безредија
во 90-тите години од минатиот век, во кои беа запрени реформските процеси и
потенцијалното разоружување, на Западен Балкан е воспоставен задоволителен степен на
стабилност. Овој извештај на BICC се занимава со воената реформа и со процесот на
конверзија на одбраната во горенаведените држави. Меѓу опфатените прашања се и
усвојување и спроведување на стратегиско-научни документи и осовременување и
намалување на оружените сили, вклучувајќи и мерки за реинтеграција на прекубројниот
персонал и договори за продажба и конверзија на воените бази.
Тековната цел на реформите на одбраната во Албанија, Македонија и во Хрватска, главно
се состои од воспоставување мали, современи, ефикасни професионални армии кои лесно
се распоредуваат и се меѓусебно оперативни. Во услови кога донесувањето стратегиски
документи, правните рамки и намалувањето на персоналот се во напредна фаза, исполнети
се суштинските мерила на одбраната. Во овој извештај се заклучува дека реформите
главно се насочуваат од страна на надворешни учесници, имено НАТО, странски приватни
воени компании (PMC) и со билатерална поддршка на САД и на различни држави од ЕУ.
Влијанието на НАТО игра особено формативна улога, бидејќи реформите се едно од
неговите приоритетни прашања, кои се спроведуваат преку различни програми и
активности. Сите три држави ги сметаат овие реформи за тест за нивната способност и
подготвеност за донесување и спроведување на стандардите на НАТО, како и за чекор кон
потенцијалното идно членство во ЕУ.
Теоретски, реформата во одбраната треба да помогне во приспособувањето на
националните институции кон стандардите на НАТО и во односите меѓу цивилниот и
воениот сектор. Во овој извештај се аргументира дека улогата на националните
институции во насочувањето на реформите и натаму е мошне подредена. Односите меѓу
главните безбедносни актери, како што се парламентот, претседателот, премиерот и
министерот за одбрана ги манифестираат спротивностите меѓу законите за одбрана и
8