Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF
Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF
Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Заклучоц<strong>и</strong><br />
Во услов<strong>и</strong> кога ус<strong>во</strong>јувањето <strong>на</strong> стратег<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> документ<strong>и</strong>, законската рамка <strong>и</strong> <strong>на</strong>малувањето<br />
<strong>на</strong> арм<strong>и</strong>јата веќе се <strong>во</strong> заврш<strong>на</strong> фаза, првата фаза <strong>на</strong> реформата <strong>на</strong> одбра<strong>на</strong>та <strong>во</strong><br />
Македон<strong>и</strong>ја веќе е заврше<strong>на</strong>. Стратег<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>от одбранбен преглед (SDR) г<strong>и</strong> одразува цел<strong>и</strong>те<br />
<strong>на</strong> реформск<strong>и</strong>от процес; меѓутоа, дур<strong>и</strong> <strong>и</strong>ако е <strong>во</strong>споставе<strong>на</strong> <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>л<strong>на</strong>та законска <strong>и</strong><br />
стратег<strong>и</strong>ската рамка, оваа реформа е <strong>во</strong>де<strong>на</strong> првенствено од меѓу<strong>на</strong>родн<strong>и</strong> учесн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, <strong>и</strong>мено<br />
механ<strong>и</strong>змот <strong>на</strong> MAP. Како таква, таа е повеќе меѓу<strong>на</strong>роден отколку <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лен проект.<br />
Засега, стандард<strong>и</strong>те <strong>на</strong> НАТО поз<strong>и</strong>т<strong>и</strong>вно вл<strong>и</strong>јаеле <strong>на</strong> <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лн<strong>и</strong>от с<strong>и</strong>стем за рако<strong>во</strong>дење<br />
<strong>на</strong> одбра<strong>на</strong>та, ја кор<strong>и</strong>г<strong>и</strong>рале д<strong>и</strong>спропорц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>л<strong>на</strong>та застапеност <strong>во</strong> редов<strong>и</strong>те <strong>на</strong><br />
оф<strong>и</strong>церск<strong>и</strong>от корпус, <strong>и</strong> ја ст<strong>и</strong>мул<strong>и</strong>рале профес<strong>и</strong>о<strong>на</strong>л<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>јата <strong>на</strong> АРМ. Вклучувањето <strong>на</strong><br />
етн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те малц<strong>и</strong>нства <strong>во</strong> ов<strong>и</strong>е редов<strong>и</strong> се смета за пр<strong>и</strong>роден елемент <strong>на</strong> <strong>во</strong>е<strong>на</strong>та култура <strong>на</strong><br />
НАТО. Наспрот<strong>и</strong> сето ова, сè уште е тешко да се процен<strong>и</strong> факт<strong>и</strong>чката состојба <strong>на</strong><br />
<strong>на</strong>предокот <strong>во</strong> доменот <strong>на</strong> транз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> реформата, со оглед дека <strong>во</strong> повеќето случа<strong>и</strong> се<br />
поставува прашањето <strong>на</strong> одржл<strong>и</strong><strong>во</strong>ст. Дал<strong>и</strong> трансформ<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> се способн<strong>и</strong> да<br />
опстојуваат сам<strong>и</strong>, да функц<strong>и</strong>он<strong>и</strong>раат како што се бара, без <strong>на</strong>д<strong>во</strong>решн<strong>и</strong> совет<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />
поддршка?<br />
Македонското М<strong>и</strong>н<strong>и</strong>стерст<strong>во</strong> за одбра<strong>на</strong> беше пофалено од НАТО за <strong>во</strong>ведувањето<br />
еф<strong>и</strong>касен <strong>и</strong>нструмент <strong>на</strong> план<strong>и</strong>рање <strong>и</strong> буџет<strong>и</strong>рање. За жал, според неко<strong>и</strong> в<strong>на</strong>трешн<strong>и</strong><br />
<strong>и</strong>з<strong>во</strong>р<strong>и</strong>, кохерент<strong>на</strong>та улога <strong>на</strong> <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>во</strong> <strong>во</strong>дењето <strong>на</strong> <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>л<strong>на</strong>та<br />
реформа <strong>на</strong> одбра<strong>на</strong>та останува само ном<strong>и</strong><strong>на</strong>л<strong>на</strong>. Македонското Собран<strong>и</strong>е се <strong>на</strong>оѓаше <strong>на</strong><br />
марг<strong>и</strong>н<strong>и</strong>те <strong>на</strong> <strong>во</strong>ен<strong>и</strong>те <strong>на</strong>стан<strong>и</strong>, но со зреењето <strong>на</strong> процес<strong>и</strong>те <strong>на</strong> демократската контрола<br />
зазема сè поголема улога. Безбедносн<strong>и</strong>те <strong>и</strong> одбранбен<strong>и</strong>те структур<strong>и</strong> како што се NSC <strong>и</strong> MO<br />
неко<strong>и</strong> кр<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> ор<strong>и</strong>ент<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> експерт<strong>и</strong> г<strong>и</strong> сметаат за мошне „скр<strong>и</strong>ен<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong>“ ко<strong>и</strong><br />
функц<strong>и</strong>он<strong>и</strong>раат нетранспарентно, дур<strong>и</strong> <strong>и</strong>ако „чувств<strong>и</strong>тел<strong>на</strong>та“ работа <strong>на</strong> NSC бара, како<br />
м<strong>и</strong>н<strong>и</strong>мум, неко<strong>и</strong> постапк<strong>и</strong> зад зат<strong>во</strong>рен<strong>и</strong> врат<strong>и</strong>. Одго<strong>во</strong>рноста <strong>и</strong> односот <strong>на</strong> главн<strong>и</strong>те<br />
<strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лн<strong>и</strong> учесн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>во</strong> одбранбен<strong>и</strong>от сектор, како што се м<strong>и</strong>н<strong>и</strong>стерот за одбра<strong>на</strong>,<br />
прем<strong>и</strong>ерот <strong>и</strong> претседателот, не се јасно деф<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> со Уста<strong>во</strong>т. Н<strong>и</strong>в<strong>на</strong>та улога <strong>и</strong> однос<br />
повеќе зав<strong>и</strong>сат од <strong>на</strong>метл<strong>и</strong><strong>во</strong>ста <strong>и</strong> л<strong>и</strong>чноста <strong>на</strong> поед<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>те ко<strong>и</strong> г<strong>и</strong> вршат ов<strong>и</strong>е функц<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />
74
Change language