Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF
Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF
Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
поранешн<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>падн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>на</strong> <strong>во</strong>ен<strong>и</strong>от персо<strong>на</strong>л нудејќ<strong>и</strong> правн<strong>и</strong> совет<strong>и</strong> за пенз<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />
прашања. Во отсуст<strong>во</strong> <strong>на</strong> држав<strong>на</strong> поддршка, NAMRA се об<strong>и</strong>дува <strong>и</strong> да помогне за<br />
вработување <strong>на</strong> резервн<strong>и</strong>те оф<strong>и</strong>цер<strong>и</strong> преку л<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> мреж<strong>и</strong> <strong>во</strong> безбедносн<strong>и</strong>от <strong>и</strong> <strong>во</strong> цар<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от<br />
сектор.<br />
З<strong>на</strong>чај<strong>на</strong> цел <strong>на</strong> реформата од 1995-2000 год<strong>и</strong><strong>на</strong> беше да <strong>и</strong>м се понуд<strong>и</strong> <strong>на</strong> нов<strong>и</strong>те <strong>во</strong>ен<strong>и</strong><br />
оф<strong>и</strong>цер<strong>и</strong> можност да се стек<strong>на</strong>т со ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетска д<strong>и</strong>плома. Беше зам<strong>и</strong>слено оф<strong>и</strong>цер<strong>и</strong>те да<br />
го доб<strong>и</strong>јат о<strong>во</strong>ј степен <strong>на</strong> образован<strong>и</strong>е со завршување <strong>на</strong> Вое<strong>на</strong>та академ<strong>и</strong>ја „Скендербег“<br />
како редовн<strong>и</strong> <strong>и</strong>л<strong>и</strong> <strong>во</strong>нредн<strong>и</strong> студент<strong>и</strong>. Меѓутоа, порад<strong>и</strong> в<strong>и</strong>сок<strong>и</strong>те трошоц<strong>и</strong> <strong>и</strong> чест<strong>и</strong>те<br />
прек<strong>и</strong>н<strong>и</strong> <strong>на</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те од <strong>во</strong>нредн<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong>, не беше можно да се оствар<strong>и</strong> оваа цел. 103 Но,<br />
сè уште останува <strong>и</strong>зборот за школување <strong>на</strong> в<strong>и</strong>сокообразов<strong>на</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја – <strong>и</strong>ма можност<strong>и</strong><br />
за студ<strong>и</strong>рање за <strong>и</strong>дн<strong>и</strong> ц<strong>и</strong>в<strong>и</strong>лн<strong>и</strong> работн<strong>и</strong> места преку в<strong>и</strong>кенд курсев<strong>и</strong> <strong>на</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те <strong>во</strong><br />
Т<strong>и</strong>ра<strong>на</strong>, Скадар, Вало<strong>на</strong> <strong>и</strong> Елбасан. Акт<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>те <strong>и</strong> пенз<strong>и</strong>он<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те оф<strong>и</strong>цер<strong>и</strong>, <strong>и</strong>сто така,<br />
<strong>и</strong>маат можност да се стек<strong>на</strong>т со д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong> по економ<strong>и</strong>ја, нов<strong>и</strong><strong>на</strong>рст<strong>во</strong> <strong>и</strong>л<strong>и</strong> пра<strong>во</strong> по пат <strong>на</strong><br />
в<strong>и</strong>кенд курсев<strong>и</strong> <strong>во</strong> текот <strong>на</strong> чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong> год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>. 104 За жал, трошоц<strong>и</strong>те <strong>на</strong> вак<strong>во</strong>то образован<strong>и</strong>е се<br />
мошне голем<strong>и</strong>, 700 амер<strong>и</strong>канск<strong>и</strong> долар<strong>и</strong> год<strong>и</strong>шно, што еден акт<strong>и</strong>вен <strong>и</strong>л<strong>и</strong> пенз<strong>и</strong>он<strong>и</strong>ран<br />
оф<strong>и</strong>цер може да не е <strong>во</strong> состојба да с<strong>и</strong> го доз<strong>во</strong>л<strong>и</strong>. Исто така, в<strong>и</strong>соката стапка <strong>на</strong><br />
невработеност <strong>во</strong> Албан<strong>и</strong>ја не <strong>на</strong>вестува добро дур<strong>и</strong> <strong>и</strong> за он<strong>и</strong>е со ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетска д<strong>и</strong>плома.<br />
Во ед<strong>на</strong> таква с<strong>и</strong>туац<strong>и</strong>ја, тешко може да се доб<strong>и</strong>е ш<strong>и</strong>рока јав<strong>на</strong> поддршка за посебн<strong>и</strong>от<br />
третман <strong>на</strong> поранешн<strong>и</strong>те <strong>во</strong>ен<strong>и</strong> л<strong>и</strong>ца <strong>во</strong> ед<strong>на</strong> толку с<strong>и</strong>ромаш<strong>на</strong> земја со 17 отсто<br />
невработеност. 105 Како резултат <strong>на</strong> ов<strong>и</strong>е фактор<strong>и</strong> поранешн<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>падн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>на</strong> албанската<br />
арм<strong>и</strong>ја генерално се разочаран<strong>и</strong> порад<strong>и</strong> немањето помош за ре<strong>и</strong>нтеграц<strong>и</strong>ја од Владата.<br />
Албанската арм<strong>и</strong>ја го преж<strong>и</strong>веа колапсот <strong>на</strong> соц<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>змот, за разл<strong>и</strong>ка од поранешн<strong>и</strong>от<br />
апарат за државно план<strong>и</strong>рање <strong>на</strong> Комун<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чката парт<strong>и</strong>ја. Нац<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лн<strong>и</strong>те арм<strong>и</strong><strong>и</strong> се<br />
прет<strong>во</strong>р<strong>и</strong>ја <strong>во</strong> с<strong>и</strong>мбол<strong>и</strong> <strong>на</strong> државн<strong>и</strong>шт<strong>во</strong>то, <strong>на</strong> <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>л<strong>на</strong>та незав<strong>и</strong>сност <strong>и</strong> <strong>на</strong> моќта. Од<br />
оваа глед<strong>на</strong> точка, демоб<strong>и</strong>л<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> ре<strong>и</strong>нтеграц<strong>и</strong>јата <strong>на</strong> пенз<strong>и</strong>он<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те оф<strong>и</strong>цер<strong>и</strong> б<strong>и</strong><br />
требала да <strong>и</strong>н<strong>во</strong>лв<strong>и</strong>ра создвање <strong>на</strong> нов<strong>и</strong> општествен<strong>и</strong> улог<strong>и</strong>, мреж<strong>и</strong>, профес<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лн<strong>и</strong><br />
<strong>и</strong>дент<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> помагање <strong>на</strong> оф<strong>и</strong>цер<strong>и</strong>те да го <strong>на</strong>дм<strong>и</strong><strong>на</strong>т пс<strong>и</strong>холошк<strong>и</strong>от стрес. Меѓутоа,<br />
ре<strong>и</strong>нтеграц<strong>и</strong>јата бара <strong>и</strong> повторно конц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>рање <strong>на</strong> <strong>во</strong>е<strong>на</strong>та <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја, за што е потребен<br />
јавен д<strong>и</strong>јалог <strong>и</strong> учест<strong>во</strong> <strong>на</strong> пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те парт<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> <strong>на</strong> мед<strong>и</strong>ум<strong>и</strong>те. Треба да се <strong>и</strong>зработ<strong>и</strong><br />
<strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>л<strong>на</strong> стратег<strong>и</strong>ја за ре<strong>и</strong>нтеграц<strong>и</strong>ја <strong>на</strong> поранешн<strong>и</strong>те <strong>во</strong>ен<strong>и</strong> л<strong>и</strong>ца со поставување <strong>на</strong><br />
следн<strong>и</strong>те прашања: дал<strong>и</strong> поранешн<strong>и</strong>те <strong>во</strong>ен<strong>и</strong> л<strong>и</strong>ца од Албан<strong>и</strong>ја треба да се <strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>раат <strong>во</strong><br />
37
Change language