Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF
Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF
Реформа и конверзија на одбраната во Албанија ... - DCAF
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Со <strong>и</strong>збран<strong>и</strong>те кр<strong>и</strong>тер<strong>и</strong>ум<strong>и</strong> за мерење <strong>на</strong> пр<strong>и</strong>доб<strong>и</strong>вк<strong>и</strong>те <strong>и</strong> <strong>на</strong> недостатоц<strong>и</strong>те се прав<strong>и</strong> об<strong>и</strong>д да<br />
се дадат одго<strong>во</strong>р<strong>и</strong> <strong>на</strong> следн<strong>и</strong>те клучн<strong>и</strong> прашања: колку е реален процесот <strong>на</strong> план<strong>и</strong>рањето<br />
<strong>на</strong> реформ<strong>и</strong>те (реал<strong>и</strong>зам)? Колку е еф<strong>и</strong>кас<strong>на</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>л<strong>на</strong>та рамка <strong>на</strong> реформата<br />
(еф<strong>и</strong>касност)? Колку се задо<strong>во</strong>л<strong>и</strong>телн<strong>и</strong> ф<strong>и</strong><strong>на</strong>нс<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те <strong>и</strong> човеков<strong>и</strong>те ресурс<strong>и</strong><br />
(задо<strong>во</strong>л<strong>и</strong>телност <strong>на</strong> ресурс<strong>и</strong>те)? Која е улогата <strong>на</strong> <strong>на</strong>д<strong>во</strong>реш<strong>на</strong>та поддршка за реформ<strong>и</strong>те<br />
(<strong>на</strong>д<strong>во</strong>реш<strong>на</strong> поддршка)? Со пр<strong>и</strong>ме<strong>на</strong> <strong>на</strong> ов<strong>и</strong>е <strong>и</strong>нд<strong>и</strong>катор<strong>и</strong> автор<strong>и</strong>те <strong>и</strong>маат за цел да<br />
обезбедат повратн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong><strong>и</strong> за дост<strong>и</strong>гнувањата <strong>и</strong> за недостатоц<strong>и</strong>те <strong>на</strong> <strong>во</strong>ен<strong>и</strong>те<br />
реформ<strong>и</strong> <strong>и</strong> <strong>на</strong> конверз<strong>и</strong>јата <strong>на</strong> одбра<strong>на</strong>та <strong>и</strong> да дадат препорак<strong>и</strong> за управувањето со<br />
процесот <strong>на</strong> <strong>во</strong>е<strong>на</strong> реформа. Ов<strong>и</strong>е повратн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong><strong>и</strong> потоа б<strong>и</strong> можеле да се <strong>и</strong>скор<strong>и</strong>стат<br />
за формул<strong>и</strong>рање <strong>на</strong> о<strong>на</strong> што е <strong>на</strong>учено зарад<strong>и</strong> подобрување <strong>на</strong> <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лн<strong>и</strong>те процес<strong>и</strong> <strong>на</strong><br />
секоја од а<strong>на</strong>л<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те држав<strong>и</strong> <strong>во</strong> оваа студ<strong>и</strong>ја.<br />
Во разгледувањето <strong>на</strong> разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>те елемент<strong>и</strong> <strong>на</strong> реформата <strong>на</strong> одбра<strong>на</strong>та се фокус<strong>и</strong>раме <strong>на</strong><br />
презент<strong>и</strong>рање <strong>на</strong> чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong> аспект<strong>и</strong>: пр<strong>во</strong>, стратег<strong>и</strong>ско план<strong>и</strong>рање, <strong>на</strong> пр. он<strong>и</strong>е документ<strong>и</strong> ко<strong>и</strong><br />
се неопходн<strong>и</strong> за раз<strong>во</strong>ј <strong>на</strong> концептуал<strong>на</strong> ор<strong>и</strong>ентац<strong>и</strong>ја <strong>на</strong> целокуп<strong>на</strong>та реформа <strong>на</strong><br />
одбра<strong>на</strong>та; второ, процес <strong>на</strong> спроведување; трето, карактер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>к<strong>и</strong>те <strong>на</strong> оружен<strong>и</strong>те с<strong>и</strong>л<strong>и</strong><br />
ко<strong>и</strong> се очекува да б<strong>и</strong>дат пост<strong>и</strong>г<strong>на</strong>т<strong>и</strong> со реформата; <strong>и</strong> четврто, основн<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong> за<br />
<strong>и</strong>звршување <strong>на</strong> процесот. Ова ќе г<strong>и</strong> вклуч<strong>и</strong> <strong>и</strong> стратег<strong>и</strong>јата за безбедност <strong>и</strong> одбра<strong>на</strong>,<br />
ф<strong>и</strong><strong>на</strong>нс<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те аспект<strong>и</strong> <strong>на</strong> процесот како <strong>и</strong> стратег<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>от одбранбен преглед.<br />
На конверз<strong>и</strong>јата <strong>на</strong> одбра<strong>на</strong>та <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лн<strong>и</strong>те <strong>и</strong> меѓу<strong>на</strong>родн<strong>и</strong>те актер<strong>и</strong> гледаат како <strong>на</strong><br />
<strong>и</strong>нтегрален дел <strong>на</strong> еден сеопфатен процес <strong>на</strong> реформа <strong>на</strong> одбранбен<strong>и</strong>от <strong>и</strong> <strong>на</strong> безбедносн<strong>и</strong>от<br />
сектор <strong>на</strong> Западен Балкан. 4 Конверз<strong>и</strong>јата е оп<strong>и</strong>ша<strong>на</strong> како трансформац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> повторно<br />
кор<strong>и</strong>стење <strong>на</strong> разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> в<strong>и</strong>дов<strong>и</strong> <strong>во</strong>ен<strong>и</strong> средства <strong>во</strong> ц<strong>и</strong>в<strong>и</strong>лн<strong>и</strong> цел<strong>и</strong>. 5 Според тоа, с<strong>и</strong>те<br />
акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong> како што се преквал<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> пре<strong>на</strong>сочување <strong>на</strong> в<strong>и</strong>шокот <strong>во</strong>ен персо<strong>на</strong>л,<br />
како <strong>и</strong> повторен раз<strong>во</strong>ј, расч<strong>и</strong>стување <strong>на</strong> контам<strong>и</strong><strong>на</strong>ц<strong>и</strong>јата <strong>на</strong> ж<strong>и</strong><strong>во</strong>т<strong>на</strong>та сред<strong>и</strong><strong>на</strong> <strong>и</strong><br />
рехаб<strong>и</strong>л<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја <strong>на</strong> <strong>во</strong>ен<strong>и</strong>те баз<strong>и</strong> потпаѓаат под доменот <strong>на</strong> конверз<strong>и</strong>јата. Меѓутоа, <strong>во</strong> однос<br />
<strong>на</strong> конверз<strong>и</strong>јата <strong>на</strong> одбра<strong>на</strong>та <strong>во</strong> држав<strong>и</strong>те <strong>на</strong> Западен Балкан – <strong>и</strong>мено, <strong>во</strong> Хрватска,<br />
Албан<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> <strong>во</strong> Македон<strong>и</strong>ја – <strong>и</strong>н<strong>во</strong>лв<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лн<strong>и</strong> <strong>и</strong> меѓу<strong>на</strong>родн<strong>и</strong> актер<strong>и</strong> кор<strong>и</strong>стат<br />
разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> деф<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> пр<strong>и</strong>од<strong>и</strong> кон о<strong>во</strong>ј концепт <strong>на</strong> конверз<strong>и</strong>ја, често пат<strong>и</strong> следејќ<strong>и</strong> по<br />
малку д<strong>и</strong>вергентн<strong>и</strong> агенд<strong>и</strong>. Сам<strong>и</strong>от концепт <strong>на</strong> конверз<strong>и</strong>ја <strong>на</strong> одбра<strong>на</strong>та останува нејасен,<br />
13
Change language