Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Gustavo Hervella García e María Seijas Montero
3. PATRÓNS DE RESIDENCIA DOS GALEGOS EN BOS AIRES
Neste apartado imos destacar o feito, xa demostrado por outros estudos,
de que se observa que os galegos traballan e viven, xa que moitos establecían
o seu domicilio no mesmo lugar onde está o establecemento que rexentan, en
moi poucos barrios. Destacamos Monserrat, Congreso e San Telmo e, xa a distancia,
Constitución e Once. Onde se establecen a maioría dos emigrantes é
preto do porto, nas rúas Hipólito Yrigoyen, Bartolomé Mitre, Avenida de Mayo,
Alsina, Carlos Peregrini, Victoria, Corrientes e Cangallo –que actualmente conserva
en parte este nome e o de General Perón. Nestes lugares é onde se localizaban
a maioría dos comercios e establecementos rexentados por galegos. Estas
zonas ocupan o 85% dos galegos, segundo datos manexados polo profesor
Núñez Seixas. El mesmo afirma que esta densidade favorecía que o espazo
público estivese habitado na súa maior parte por galegos. Foi isto o que favoreceu
o asociacionismo microterritorial galego xa que as primeiras sedes das
sociedades de instrución se estableceron aquí. Tamén, o primeiro enderezo que
os emigrantes acabados de chegar daban era o do negocio en que traballaban,
polo tanto non é unha elucubración baldía pensar que moitos dos enderezos
profesionais que manexamos neste breve estudo tamén constituían as residencias
persoais dos inmigrantes, aínda que non todos os propietarios de negocios
vivían no mesmo lugar onde tiñan o almacén, sobre todo a medida que avanzamos
no século e co desenvolvemento dos transportes de proximidade.
Certamente, aínda que non podemos afirmar que a residencia destes emigrantes
fose aquí, a presenza dos negocios nun espazo relativamente reducido
fai pensar que é nestas zonas onde estaban establecidos a maioría dos chegados
de Galicia xa que eran estes os potenciais clientes. Con todo, estes datos
témolos que tomar con cautela e non podemos deducir deles que no Bos Aires
do primeiro terzo do século xx existisen barrios étnicos. Como afirmou Núñez
Seixas, «como mucho existieron cuadras que, por razones de presencia de
una fábrica o un almacén, aglutinaban a varios emigrantes, paisanos del propietario
del negocio». Así, as redes microsociais de veciñanza e parentela, así
como o liderado de notables, tiveron nestas circunstancias un ambiente favorable
para desenvolverse. A microsociedade Hijos del Ayuntamiento de Coirós
ten os seus membros espallados polos barrios que sinalamos ao principio deste
apartado, particularmente San Telmo. Mais se é precipitado falar de barrios
étnicos, si que podemos sinalar a existencia duns focos máis condensados ca
outros. Existen determinadas rúas onde a presenza de negocios de galegos é
moi intensa, con cuadras que presentan máis de cinco establecementos rexentados
por inmigrantes de Galicia, como pode ser a formada polo cruzamento
[ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (85-102) ]