Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Gustavo Hervella García e María Seijas Montero
1. AS OCUPACIÓNS DOS GALEGOS EN ARXENTINA
Un tópico e un estereotipo existente na literatura e na sociedade arxentina
en xeral é o que asocia os inmigrantes galegos preferentemente con ocupacións
urbanas pouco cualificadas ligadas ao sector terciario e, así mesmo, co
pequeno comercio polo miúdo. Precisamente sobre este grupo social incidiremos
no noso estudo xa que son eles os que se anuncian maiormente na prensa
escrita de Bos Aires. Aínda que isto non foi sempre así, de certo que a imaxe
do galego almacenero tiña un forte predicamento entre os bonaerenses. Segundo
os datos do censo municipal da capital de 1909, os españois eran propietarios
do 22,1% dos pequenos comercios da cidade, deles presuntamente un
50% ou máis eran galegos. 7 Do mesmo xeito ocorría con outros grupos de
inmigrantes –véxase os italianos–, cuxa maioría traballaba por pouco diñeiro
e residía preto dos seus centros de traballo. Outros, en troques, conseguían
un triunfo relativo, e pensamos que son estes os que se anuncian na prensa
étnica que tomamos como fonte principal do noso estudo. Aínda así, como xa
sinalamos en páxinas anteriores, a mostra utilizada non representa o total dos
comerciantes e profesionais radicados en Bos Aires pois, aínda que constitúen
unha serie homoxénea, inclúen só a aqueles profesionais interesados en anunciarse
e que tiñan máis facilidades para buscar un «mercado étnico». Por norma
xeral, as ocupacións máis sobranceiras dos galegos están relacionadas coa
hostalaría, ben en restaurantes ou fondas e hoteis. A non moita distancia, os
bares e cafetarías constitúen un espazo perfectamente manexado polos inmigrantes
galegos en Bos Aires de principios de século. No entanto, os postos
máis destacados son para os almacéns, xa sexan de comestibles, a maior parte
das veces, ou doutro tipo de artigos. 8 Non significa isto que tan só sexan estes
grupos os que existen entre a colectividade, senón que son os máis numerosos.
As profesións liberais superiores, como médico, farmacéutico ou notario,
son tamén destacadas no presente estudo, aínda que a biografía destes elementos
da colectividade se pode estudar, na maioría dos casos, noutros traballos
como o de Vilanova Rodríguez. 9
Tendo en conta o afirmado por Baily, aplicado en principio aos emigrantes
italianos, os galegos, na súa maioría, saen da súa terra para gañar diñeiro,
7. Núñez Seixas, X. M.: «Algunas notas sobre la imagen social de los inmigrantes gallegos en la
Argentina (1860-1940)», Estudios Migratorios Latinoamericanos, n.º 42, 1999, p. 74.
8. En 1907 o presidente da Liga de Almaceneros Minoristas de Bos Aires era o galego Ramón
Ares; Correo de Galicia, 26 de abril de 1908, ano I, n.º 6, p. 3.
9. Vilanova Rodríguez, A.: Los gallegos en la Argentina, Bos Aires, Eds. Galicia, 1966, 2 vols.
0 [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (85-102) ]