Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Gustavo Hervella García e María Seijas Montero
tes zonas da capital arxentina sexan focos de atracción de emigrantes, o que
aumenta o número de galegos residentes en determinadas rúas bonaerenses e
fomenta, aínda que sexa só visualmente, a imaxe do galego como protagonista
dunha actividade comercial e como habitante de determinados barrios.
Na Arxentina dos primeiros trinta anos do século xx a prensa étnica galega
ocupaba un lugar destacado no conxunto das publicacións que en Bos
Aires saían á luz 5 . Referímonos a xornais e revistas, unhas veces de carácter
xeral e outras lúdico ou de información dunha sociedade, sexa recreativa,
sexa mutualista ou instrutiva, cuns lectores que, presumiblemente, eran
os membros da colectividade inmigrante galega e residentes en Bos Aires. A
eles estaban destinados os anuncios que se atopan ao comezo da publicación,
as mesmas casas comerciais no mesmo lugar, número tras número, o que se
supón que era unha maneira sinxela de que o lector se acostumase a ver o
mesmo establecemento sempre que lese o xornal.
Non só eran cabeceiras de información xeral, tamén as había especializadas.
Tal era o caso de Almanaque Gallego, publicado en Bos Aires pola editorial
Céltiga en 1926 cunha periodicidade anual. Inclúe un calendario para o
ano seguinte, no que se sinalan as datas máis destacadas para os galegos e que
contén anuncios abundantes de comercios, bancos, compañías de navegación
ou librarías, ademais de completar a súa oferta, ao final da publicación, cunha
guía de comerciantes e profesionais residentes na capital arxentina. O mesmo
podemos dicir do Boletín Oficial de la Sociedad Fomento de Porriño y su Distrito,
creado en 1922 pola Sociedad Fomento de Porriño y su Distrito, con anuncios
de todo tipo de comercios, dende talleres de lavado a almacéns, xastrarías ou
bancos. Como se pode apreciar, trátase dunha publicación realizada por unha
sociedade microterritorial e temos que supoñer que o seu alcance de lectores
era medio. O que non debemos asimilar é o feito de que os seus anunciantes
fosen desta zona de Galicia porque, probablemente, a súa presenza nas páxinas
da revista se debía máis ás condicións do mercado en que se desenvolvían
que a outras causas. O que si sucede en ocasións é que comercios establecidos
en Galicia se anuncian nas súas páxinas, como un feito que presupón que
os lectores da publicación serían do mesmo lugar. Un exemplo de publicación
cun número de lectores importante, tendo en conta por suposto que non existen
ata o momento estatísticas de difusión da prensa periódica, puido ser a
revista Galicia. Revista Oficial del Centro Gallego de Buenos Aires, creada en 1926
en substitución do Boletín Oficial del Centro Gallego de Buenos Aires, que publi-
5. Peña Saavedra, V. (dir.).: Repertorio da prensa galega da emigración, Santiago de Compostela,
Consello da Cultura Galega, 1998.
[ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (85-102) ]