Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Nancy Pérez Rey
O porto de Vigo foi, a partir dese momento e ata a década de 1930, o
principal emisor de emigrantes españois cara aos Estados Unidos. Así, no ano
1920, ano de máxima emigración a ese país, dun total de 17 628 saídas en
España, o 65,6% dos emigrantes embarcan na Cidade Olívica, en 1925 foron
o 88%, en 1929 foron o 84% e en 1935 foron o 39,7%. Pero os galegos non
agardaron ao establecemento desta liña e utilizaron outros portos españois, tal
como o de Cádiz, para se dirixir a Norteamérica.
Houbo tamén portos estranxeiros que lles serviron a moitos galegos como
trampolín cara a Nova York. Trátase, sobre todo, dos portos ingleses de Liverpool
e Southampton e dos franceses de Cherbourg e Le Havre, onde os emigrantes
enlazaban con compañías como a White Star Line, a Line Southampton-
Cherbourg-New York, a United States Lines e a American Line (Vázquez
González, 2001).
Tampouco todos os galegos que chegaban a Nova York procedían directamente
da Península. Para moitos, esta cidade era o segundo ou incluso o
terceiro destino nas súas traxectorias emigratorias. As estreitas e históricas
relacións comerciais de Cuba, e sobre todo da Habana, coa grande metrópole
estadounidense ao longo da segunda metade do século xix están na base da
chegada de moitos españois e galegos a Nova York nese período. Mentres non
haxa estudos máis precisos sobre este particular, podemos falar da existencia
de pioneiras migracións de galegos asentados na área antillana, que son atraídos
a Nova York por circunstancias comerciais e mesmo político-culturais.
Este foi o caso dun grupo de intelectuais galegos que chegaron a Nova York
dende Cuba para fundaren os primeiros órganos de prensa española. Antonio
Javier San Martín instalouse en Nova York procedente da Habana e fundou
en 1848 o primeiro xornal en español, La Crónica. Do mesmo xeito, os sucesivos
directores del, os ferroláns Manuel Peña y Cajigal, José Ferrer de Couto
–fundador de El Cronista en 1867– e mais o xornalista e inventor estradense
Ramón Verea García, chegan dende Cuba para instalarse en Nova York (González
López, 1973).
Entre eses pioneiros tamén está a chegada en 1870 a Nova York de Joseph
Manuel Andreíni, natural da Guarda (Pontevedra), procedente de Porto Rico,
para onde chegara no ano 1862. O órgano vigués Vida Gallega dá constancia
no ano 1909 do éxito e consideración deste comerciante, residente en Nova
York, que «pudo hacer compatibles los afanes hacia la fortuna por medio del
comercio y la adquisición de una cultura literaria y artística asombrosa». 10
10. «Los gallegos en Nueva York», Vida Gallega, ano 1, n.º 12, decembro de 1909 (sen
paxinar).
[ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (31-61) ]