Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega
Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega
Nancy Pérez Rey emigrantes españois, ao contrario doutros grupos europeos que, como os italianos ou irlandeses, entre outros, elixiron ese destino. Tal e como sinalou Blanca Sánchez Alonso (2000) ao cuestionar o porqué da escasa emigración española aos Estados Unidos, as semellanzas culturais, lingüísticas e as relacións comerciais e históricas da Península con América Latina compensaron máis ca os altos salarios norteamericanos á hora de non escoller este destino nas súas emigracións. Así e todo, non faltaron homes e mulleres que decidiron desenvolver as súas experiencias migratorias neste país, xa dende moi cedo. Deste xeito, o que aquí queremos presentar é un achegamento introdutorio ao estudo da emigración española aos Estados Unidos, en particular á área de Nova York, 1 a través da análise dalgúns aspectos da experiencia migratoria dos galegos dunha comarca específica nese destino. Aínda que a bibliografía existente sobre o tema non é moi abondosa –xa que só podemos mencionar algúns traballos de carácter xeral para a emigración española nos Estados Unidos (Rueda, 1993; Rueda e González López-Briones, 1995; Martínez-Shaw, 1993)–, existe constancia desta emigración xa dende a época colonial. Tratábase de explotacións rancheiras instaladas en California e en Florida, fundamentalmente, aínda que a presenza de galegos non fora moi destacable (Parrilla et al., 1987: 28; Rueda, 1993: 21-35). Ademais, tamén se quixo ver na chegada de xudeus sefardís a Norteamérica unha posible orixe dos posteriores asentamentos españois. Ao noso parecer, para demostrar esta aserción deberíase facer unha rastrexadura moi profunda e complexa do periplo migratorio destes xudeus dende a saída da Península Ibérica. É cuestionable, ademais, a capacidade e a eficacia destes pioneiros na atracción de peninsulares en momentos posteriores, xa que os lazos anteriores, na maioría dos casos, puideron quedar cortados. Máis alá destas primeiras experiencias coloniais, e xa en pleno século xix, os vascos e os galegos semellan ser os dous grupos de cidadáns españois máis numerosos na emigración aos Estados Unidos. Os primeiros establecéronse nalgúns estados do oeste americano, como California ou Idaho, como coidadores de ovellas (Douglas e Bilbao, 1986: 422-25). Os segundos chegan xa dende moi cedo tamén ao estado californiano para se dedicaren a actividades agrícolas como a recolleita da laranxa, pero asentaranse principalmen- 1. Entendemos como área de Nova York os 5 distritos da gran cidade: Bronx, Manhattan, Queens, Brooklyn e Staten Island, así como as cidades periféricas a ela do estado de Nova Jersey: Newark, Elisabeth e Jersey City, principalmente. [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (31-61) ]
[ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (31-61) ] Unha achega á emigración galega a Nova York te nos estados máis orientais do país xa dende finais do xix (Rueda e González López-Briones, 1995: 135). Seguindo co grupo dos galegos, obxecto do noso estudo, hai que destacar a apreciación que xa fixo J. C. Moya (1998: 85), sinalando que a comezos do século xx algúns emigrantes galegos xa se dirixían cara a Brooklyn –e non aos ranchos gandeiros do oeste dos Estados Unidos–, onde uns cantos shipboiler workers (fogueiros) se instalaran previamente. Os informes elaborados polo Consejo Superior de Emigración, órgano estatal creado en 1909 e encargado de regular, organizar e inspeccionar a emigración española transoceánica, manifestan a presenza galega na costa leste dos Estados Unidos. Grazas a estes testemuños podemos considerar que o fluxo de galegos cara á área de Nova York parece consolidado por medio da progresiva instalación de mariñeiros, xeralmente tripulantes das compañías navieiras norteamericanas, e que posteriormente atraerían paisanos e familiares. «Hay gran número de españoles empleados como marineros, fogoneros, paleros y engrasadores en los buques de la marina mercante americana, y dragas y buques del Gobierno americano; su mayoría son de las provincias de Galicia, Santander y Vizcaya, y puede asegurarse que éstos en este puerto pueden pasar de 4000». 2 Máis especificamente, o compoñente galego desta emigración queda reflectido noutro informe do ano 1916, que especifica as comarcas de orixe destes emigrantes e tamén alerta do recrutamento de moitos deles cara a Norteamérica: «Otra recluta acerca de la cual debemos llamar la atención, [...] es la que en la actualidad se está realizando en la margen derecha de la ría de Arosa y parte colindante de la provincia de Coruña. [...] y especialmente en Riveira, Carreira y Caramiñal, agentes poco escrupulosos están reclutando gentes infelices con destino a Norte-América». 3 Isto apunta a certa especialización en canto ao lugar de orixe destes emigrantes xa que determinadas áreas da xeografía galega participaron máis activamente ca outras na emigración aos Estados Unidos. O recrutamento que acabamos de sinalar realizouse especificamente na provincia da Coruña, e máis concretamente na banda dereita da ría de Arousa e zonas contiguas á cidade da Coruña. Refírese fundamentalmente a municipios de longa tradición mariñeira como Ribeira, Boiro, Porto do Son e A Pobra do Caramiñal na ría de Arousa, así como aos concellos tamén costeiros de Muros e Carnota, dunha banda, e de Bergondo, Oleiros e Sada, da outra. 2. Boletín del Consejo Superior de Emigración, 1912: 117-124. 3. Boletín del Consejo Superior de Emigración, 1916: 62.
- Page 1 and 2: 5 DOSSIER E S T U D O S M I G R A T
- Page 3 and 4: 5 DOSSIER E S T U D O S M I G R A T
- Page 5: D O S S I E R
- Page 8 and 9: Erica da Silva Sarmiento Estudar a
- Page 10 and 11: Erica da Silva Sarmiento de carroce
- Page 12 and 13: Erica da Silva Sarmiento en que as
- Page 14 and 15: Erica da Silva Sarmiento tación fa
- Page 16 and 17: Erica da Silva Sarmiento 100 80 60
- Page 18 and 19: Erica da Silva Sarmiento de dúas f
- Page 20 and 21: Erica da Silva Sarmiento agrícolas
- Page 22 and 23: Erica da Silva Sarmiento Gráfico 1
- Page 24 and 25: Erica da Silva Sarmiento te aparece
- Page 26 and 27: Erica da Silva Sarmiento practicame
- Page 28 and 29: Erica da Silva Sarmiento viduos alf
- Page 31: ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega
- Page 35 and 36: Unha achega á emigración galega a
- Page 37 and 38: [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Gale
- Page 39 and 40: [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Gale
- Page 41 and 42: 30 25 20 15 10 5 0 [ ESTUDOS MIGRAT
- Page 43 and 44: [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Gale
- Page 45 and 46: Unha achega á emigración galega a
- Page 47 and 48: [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Gale
- Page 49 and 50: [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Gale
- Page 51 and 52: Unha achega á emigración galega a
- Page 53 and 54: Unha achega á emigración galega a
- Page 55 and 56: Unha achega á emigración galega a
- Page 57 and 58: Unha achega á emigración galega a
- Page 59 and 60: Unha achega á emigración galega a
- Page 61: Unha achega á emigración galega a
- Page 64 and 65: Ana Varela-Lago órgano oficial do
- Page 66 and 67: Ana Varela-Lago verdaderamente terr
- Page 68 and 69: Ana Varela-Lago e se especulaba que
- Page 70 and 71: Ana Varela-Lago numeroso (2424), se
- Page 72 and 73: Ana Varela-Lago social por valor de
- Page 74 and 75: Ana Varela-Lago emigrantes españoi
- Page 76 and 77: Ana Varela-Lago Esta lexislación s
- Page 78 and 79: Ana Varela-Lago Figura 3. Nótese a
- Page 80 and 81: Ana Varela-Lago ata West Tampa. 35
Nancy Pérez Rey<br />
emigrantes españois, ao contrario doutros grupos europeos que, como os italianos<br />
ou irlandeses, entre outros, elixiron ese destino.<br />
Tal e como sinalou Blanca Sánchez Alonso (2000) ao cuestionar o porqué<br />
<strong>da</strong> escasa emigración española aos Estados Unidos, as semellanzas culturais,<br />
lingüísticas e as relacións comerciais e históricas <strong>da</strong> Península con América<br />
Latina compensaron máis ca os altos salarios norteamericanos á hora de non<br />
escoller este destino nas súas emigracións. Así e todo, non faltaron homes<br />
e mulleres que decidiron desenvolver as súas experiencias migratorias neste<br />
país, xa dende moi cedo.<br />
Deste xeito, o que <strong>aquí</strong> queremos presentar é un achegamento introdutorio<br />
ao estudo <strong>da</strong> emigración española aos Estados Unidos, en particular á área<br />
de Nova York, 1 a través <strong>da</strong> análise <strong>da</strong>lgúns aspectos <strong>da</strong> experiencia migratoria<br />
dos galegos dunha comarca específica nese destino. Aín<strong>da</strong> que a bibliografía<br />
existente sobre o tema non é moi abondosa –xa que só podemos mencionar<br />
algúns traballos de carácter xeral para a emigración española nos Estados Unidos<br />
(Rue<strong>da</strong>, 1993; Rue<strong>da</strong> e González López-Briones, 1995; Martínez-Shaw,<br />
1993)–, existe constancia desta emigración xa dende a época colonial. Tratábase<br />
de explotacións rancheiras instala<strong>da</strong>s en California e en Flori<strong>da</strong>, fun<strong>da</strong>mentalmente,<br />
aín<strong>da</strong> que a presenza de galegos non fora moi destacable<br />
(Parrilla et al., 1987: 28; Rue<strong>da</strong>, 1993: 21-35).<br />
Ademais, tamén se quixo ver na chega<strong>da</strong> de xudeus sefardís a Norteamérica<br />
unha posible orixe dos posteriores asentamentos españois. Ao noso<br />
parecer, para demostrar esta aserción deberíase facer unha rastrexadura moi<br />
profun<strong>da</strong> e complexa do periplo migratorio destes xudeus dende a saí<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />
Península Ibérica. É cuestionable, ademais, a capaci<strong>da</strong>de e a eficacia destes<br />
pioneiros na atracción de peninsulares en momentos posteriores, xa que os<br />
lazos anteriores, na maioría dos casos, puideron que<strong>da</strong>r cortados.<br />
Máis alá destas primeiras experiencias coloniais, e xa en pleno século<br />
xix, os vascos e os galegos semellan ser os dous grupos de ci<strong>da</strong>dáns españois<br />
máis numerosos na emigración aos Estados Unidos. Os primeiros establecéronse<br />
nalgúns estados do oeste americano, como California ou I<strong>da</strong>ho, como<br />
coi<strong>da</strong>dores de ovellas (Douglas e Bilbao, 1986: 422-25). Os segundos chegan<br />
xa dende moi cedo tamén ao estado californiano para se dedicaren a activi<strong>da</strong>des<br />
agrícolas como a recolleita <strong>da</strong> laranxa, pero asentaranse principalmen-<br />
1. Entendemos como área de Nova York os 5 distritos <strong>da</strong> gran ci<strong>da</strong>de: Bronx, Manhattan,<br />
Queens, Brooklyn e Staten Island, así como as ci<strong>da</strong>des periféricas a ela do estado de Nova Jersey:<br />
Newark, Elisabeth e Jersey City, principalmente.<br />
[ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista <strong>Galega</strong> de Análise <strong>da</strong>s Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (31-61) ]