Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2 (2008). ISSN 1136-0291. pp. 235-238
DE EUROPA A LAS AMÉRICAS:
DIRIGENTES Y LIDERAzGOS (1880-1960)
Alicia Bernasconi, Carina Frid (eds.)
Bos Aires, Biblos (colección La Argentina Plural), 2006, 246 páxinas
Atopámonos perante un libro que reúne unha parte esencial dos traballos
que foron presentados nas xornadas «De Europa a América: dirigentes
y liderazgos» na cidade de Rosario (Arxentina) en setembro de 1999. Estas
realizáronse co auspicio do Centro de Estudios Migratorios Latinoamericanos
(CEMLA), o Centro de Estudios Históricos e Información Parque de España
(CEHIPE) e o proxecto de cooperación internacional ECOS-SUD promovido
pola Universidade de París VII e a Universidade de Bos Aires. A calidade destes
centros xa supón un aval dos estudos que figuran neste libro, aínda que os
textos falan por si sós e, a pesar de transcorrer xa algúns anos desde a súa presentación
(e incluso desde a publicación desta obra), seguen a estar vixentes
e constitúen un referente para aquelas persoas dedicadas aos temas migratorios
ou interesadas neles.
Nas súas páxinas danse a coñecer varias das múltiples dimensións en que
o liderado étnico −político, económico, relixioso…− desempeñou un papel
fundamental na articulación social das migracións europeas a Arxentina, especialmente
das italianas e das peninsulares. En palabras do historiador Fernando
Devoto, autor do prólogo, o obxectivo do libro é «colocar en el centro de la
atención a la dirigencia de distintos grupos de inmigrantes en diferentes contextos
espaciales» (p. 9). Non se trata dunha volta atrás, dun retroceso á historia
tradicional dos dirixentes, dos homes notables e das institucións lideradas.
Esta vez o empeño dos autores e das autoras deste libro, no seu labor de «llenar
los vacíos» (p. 11) redescubrindo e descubrindo o pasado −en palabras
de Devoto−, está en mostrar estas figuras prominentes nunha microsociedade
Recibido: 10-12-2008 Aceptado: 03-02-2009
[ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (235-238) ] 5