Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

María Presas Beneyto
Outro dos feitos destacables son os problemas cos que se atopou este benfeitor,
a maioría de carácter institucional, xa que foron moitos os atrancos que
tivo que sortear dentro da propia institución académica compostelá para poder
situar no espazo o seu proxecto. De novo podemos comprobar como o poder ía
a revoque das demandas dun sector da poboación e, sobre todo, do concepto
de progreso que por aqueles anos se estaba a construír. O claustro de profesores
non viu con bos ollos a instalación da biblioteca, mentres outros sectores da
sociedade universitaria estaban moi satisfeitos coa iniciativa. En realidade, isto
confirma o afastamento do Estado da Restauración respecto á realidade do país,
xa que unha proposta tan interesante como esta pasou inadvertida para os estamentos
do poder, ao tempo que sinala a nula autonomía financeira da academia.
Pola contra, a implicación das repúblicas hispanoamericanas foi máis forte,
sobre todo por parte da colectividade galega emigrada.
Tamén é de destacar o feito de que fose unha persoa, e non unha institución,
a que elaborase o plan para poder levar a cabo este proxecto e non só ao
comezo del, senón durante todos os anos que dura a idea ata que se exemplifica
en algo real; e todo isto a pesar dos atrancos económicos que sufriu Busto,
tanto para a compra de material como para o envío dos obxectos recollidos,
libros, bandeiras ou outro tipo de instrumental a Santiago de Compostela.
Por último, hai que sinalar que este proxecto non foi o único de carácter
filantrópico que aconteceu en Galicia, xa que entre outros podemos sinalar o
Parque do Pasatempo en Betanzos, obra dos irmáns García Naveira, e a escola
de capacitación agrícola de Pedro Murias na Mariña luguesa. Aínda que diferentes
no seu resultado, a idea de todos eles naceu protexida polas correntes
rexeneracionistas e progresistas de finais do século xix e comezos do xx. A ruptura
produciuse coa Guerra Civil e a ditadura franquista; o paro que supuxeron
estes acontecementos en todos os ámbitos da vida do país sentiuse dun
xeito especial na cultura.
BIBLIOGRAFÍA
barrEiro FErnándEz, X. R., «Iniciativas culturais permanentes desde América:
A Real Academia Galega y la Biblioteca América», en aa. vv., Galicia e
América, cinco séculos de Historia, Santiago de Compostela, Consello da
Cultura Galega, 1992, pp. 241-44.
Cagiao vila, P., «La Biblioteca América: Una iniciativa del regeneracionismo
hispanoamericanista», en P. alén (coord.), Galicia y América. Música y
cultura alrededor del 98, Santiago de Compostela, Universidade de Santiago
de Compostela, 1999, pp. 111-131.
6 [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (213-227) ]