Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega
Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega
María Presas Beneyto de volumes. Foi tamén nese ano cando se deixou de publicar o Boletín, o que dificulta seguir os avances da Biblioteca. Ademais, nos anos que máis se achegan ao presente, as doazóns comezaron a decaer, con máis intensidade despois da morte de Busto en 1937. O seu falecemento foi recollido nalgúns órganos de prensa da época, sobre todos naqueles que representaban as sociedades ou asociacións galegas. Así, atopamos en Cultura Gallega, publicada en Cuba en agosto de 1937, un artigo de Xaquín Pesqueira, salientado xornalista pontevedrés establecido en Bos Aires e asiduo colaborador da prensa americana, no que lembraba o pasamento de Gumersindo Busto, «un hombre de grandes iniciativas [que] pensó un día, allá por 1905, que la universidad de Compostela podría ser convertida en Universidad Hispano-americana». Para concluír, cómpre salientar outras axudas con que contou Busto, ademais das xa nomeadas, como as das diversas comisións, certas asociacións ou colectividades. Non se pode esquecer o papel sobranceiro, pola dedicación e o cariño que dende o primeiro momento mostrou á obra de Busto, do bibliotecario compostelán Dr. José María de Bustamante, quen realizou a importante tarefa de clasificar os libros que chegaban de Bos Aires e publicou dous interesantes catálogos, os cales conteñen por orde alfabética os autores de libros e folletos. Contou, ademais, con outras axudas como as dos diversos reitores composteláns, sobre todo o Dr. Blanco Rivero, que foi o que deu o primeiro pulo á Biblioteca e á súa instalación no recinto universitario; o Dr. Rodríguez Cadarso, que antes de ser reitor, cando ocupaba un posto como deputado en Madrid, xa se preocupaba pola iniciativa do notario porteño e carteábase con el (Vilanova, 1966: 1198-9). Por último, destaca o continuador de Cadarso, Luís Iglesias e Iglesias, que seguiu a prestar apoio a esta iniciativa ata que cesou no seu posto. Aínda que a idea primixenia era encher os fondos coas doazóns voluntarias de todos aqueles aos que lles interesase a iniciativa do galego, o certo é que nos anos máis próximos ao presente se pode afirmar que as doazóns se foron paralizado e a maioría das obras que entraron na Biblioteca foron produto de adquisicións. No entanto, tamén encontramos algunha doazón esporádica, e cada vez máis frecuente, que contribúe a manter vivo o espírito dun proxecto xurdido en 1904 e ao que Busto dedicaría o resto dos seus días. Salientamos ademais o carácter enciclopédico dos fondos da Biblioteca, xa que son moitos os temas que se poden atopar nos exemplares existentes no acervo da institución porque Busto non limitou en ningún momento a entrada de volumes pola temática que tratasen, sempre e cando estivesen relacionados con América. Así, atopamos nos fondos obras referidas a lexislación, medicina, economía, literatura, historia e xeografía; trátase, por tanto, dun dos repositorios máis ricaces en canto á temática americana do país. [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (213-227) ]
3. A XEITO DE CONCLUSIÓN Retornos culturais: Gumersindo Busto e a Biblioteca América da USC Intentouse, ao longo destas páxinas, reconstruír a creación e desenvolvemento da Biblioteca América da USC. O certo é que é un exemplo máis das iniciativas xurdidas nos primeiros anos do século xx dentro do hispanoamericanismo rexeneracionista que nace na península e en Latinoamérica nos derradeiros anos do século xix e que se afianza despois do denominado desastre de 1898. Na actualidade, os fondos da biblioteca constan de máis de 25 700 títulos, dos que 23 600 son monografías e o resto publicacións periódicas. Aínda que a primeira idea do autor fose limitarse unicamente a libros, como ficou dito anteriormente, aquela foise ampliando a minerais, exemplares botánicos, mapas do continente, moedas, medallas, bandeiras de varios países e bustos en bronce e mármore dos homes máis destacados de América. Como se puido observar, a ideoloxía que promoveu a constitución desta institución estivo inzada dun profundo rexeneracionismo, alentado esta vez dende América. Tras o desastre de 1898, o que necesitaba a sociedade española era unha completa limpeza e os denominados rexeneracionistas pretenderon levala a cabo. Evidentemente os pulos máis importantes naceron en España, aínda que moitas das bases prácticas con que contaron proviñan da outra beira do Atlántico; o hispanoamericanismo é unha delas. A Biblioteca América cingue isto a outro dos grandes temas do momento: a educación. Lembremos que o primeiro proxecto de Busto era crear unha Universidade Hispanoamericana, pero non de calquera tipo, senón libre. Este epíteto é moi importante, xa que unha das eivas sinaladas polos críticos do 98 era a carencia de liberdade, xunto coa falta de cultura e os laios pola patria moribunda. Neste ambiente é lóxico que unha das primeiras revistas fundadas por Gumersindo Busto se titulase Cervantes, xa que este escritor era entón recuperado como símbolo de España, xunto á súa magna obra, El Quijote. Por tanto, esta institución, ideada a comezos de século e que viu a luz en plena ditadura de Primo de Rivera, naceu baixo a óptica de rachar co pasado, nun intento de instaurar unha nova sociedade, rexenerada a través da educación. Doutra banda, Busto pertencía a sociedades marcadamente progresistas, como era a Unión Hispano-Americana Pro Valle Miñor ademais da Unión Redencionista Gallega de Bos Aires, que tamén estaban inzadas do ideal inspirador do rexeneracionismo decimonónico. 21 21. Ver en X. M. Núñez Seixas, O galeguismo en América, 1879-1936, Sada-A Coruña, Ed. do Castro, 1992, p. 96. [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (213-227) ] 5
- Page 175 and 176: ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega
- Page 177 and 178: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 179 and 180: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 181 and 182: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 183 and 184: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 185 and 186: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 187 and 188: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 189 and 190: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 191 and 192: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 193 and 194: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 195 and 196: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 197 and 198: «Mirando polos que quedaron». A m
- Page 199 and 200: ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega
- Page 201 and 202: A inmigración galega en Saint-Deni
- Page 203 and 204: A inmigración galega en Saint-Deni
- Page 205 and 206: A inmigración galega en Saint-Deni
- Page 207 and 208: A inmigración galega en Saint-Deni
- Page 209 and 210: A inmigración galega en Saint-Deni
- Page 211: [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Gale
- Page 214 and 215: María Presas Beneyto situada no Pa
- Page 216 and 217: María Presas Beneyto Ao final da s
- Page 218 and 219: María Presas Beneyto instalación
- Page 220 and 221: María Presas Beneyto varias as que
- Page 222 and 223: María Presas Beneyto Ao mesmo temp
- Page 226 and 227: María Presas Beneyto Outro dos fei
- Page 229: R E C E N S I Ó N S
- Page 232 and 233: Francisco X. Fernández Naval impor
- Page 235 and 236: ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega
- Page 237 and 238: De Europa a las Américas: dirigent
- Page 239 and 240: Relación de autores deste volume A
- Page 241: [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Gale
- Page 244: Proceso de escolma e normas técnic
3. A XEITO DE CONCLUSIÓN<br />
Retornos culturais: Gumersindo Busto e a Biblioteca América <strong>da</strong> USC<br />
Intentouse, ao longo destas páxinas, reconstruír a creación e desenvolvemento<br />
<strong>da</strong> Biblioteca América <strong>da</strong> USC. O certo é que é un exemplo máis <strong>da</strong>s iniciativas<br />
xurdi<strong>da</strong>s nos primeiros anos do século xx dentro do hispanoamericanismo<br />
rexeneracionista que nace na península e en Latinoamérica nos derradeiros anos<br />
do século xix e que se afianza despois do denominado desastre de 1898.<br />
Na actuali<strong>da</strong>de, os fondos <strong>da</strong> biblioteca constan de máis de 25 700 títulos,<br />
dos que 23 600 son monografías e o resto publicacións periódicas. Aín<strong>da</strong><br />
que a primeira idea do autor fose limitarse unicamente a libros, como ficou<br />
dito anteriormente, aquela foise ampliando a minerais, exemplares botánicos,<br />
mapas do continente, moe<strong>da</strong>s, me<strong>da</strong>llas, bandeiras de varios países e bustos<br />
en bronce e mármore dos homes máis destacados de América.<br />
Como se puido observar, a ideoloxía que promoveu a constitución desta<br />
institución estivo inza<strong>da</strong> dun profundo rexeneracionismo, alentado esta vez<br />
dende América. Tras o desastre de 1898, o que necesitaba a socie<strong>da</strong>de española<br />
era unha completa limpeza e os denominados rexeneracionistas pretenderon<br />
levala a cabo. Evidentemente os pulos máis importantes naceron en<br />
España, aín<strong>da</strong> que moitas <strong>da</strong>s bases prácticas con que contaron proviñan <strong>da</strong><br />
outra beira do Atlántico; o hispanoamericanismo é unha delas. A Biblioteca<br />
América cingue isto a outro dos grandes temas do momento: a educación.<br />
Lembremos que o primeiro proxecto de Busto era crear unha Universi<strong>da</strong>de<br />
Hispanoamericana, pero non de calquera tipo, senón libre. Este epíteto é moi<br />
importante, xa que unha <strong>da</strong>s eivas sinala<strong>da</strong>s polos críticos do 98 era a carencia<br />
de liber<strong>da</strong>de, xunto coa falta de cultura e os laios pola patria moribun<strong>da</strong>. Neste<br />
ambiente é lóxico que unha <strong>da</strong>s primeiras revistas fun<strong>da</strong><strong>da</strong>s por Gumersindo<br />
Busto se titulase Cervantes, xa que este escritor era entón recuperado como<br />
símbolo de España, xunto á súa magna obra, El Quijote. Por tanto, esta institución,<br />
idea<strong>da</strong> a comezos de século e que viu a luz en plena ditadura de Primo<br />
de Rivera, naceu baixo a óptica de rachar co pasado, nun intento de instaurar<br />
unha nova socie<strong>da</strong>de, rexenera<strong>da</strong> a través <strong>da</strong> educación. Doutra ban<strong>da</strong>, Busto<br />
pertencía a socie<strong>da</strong>des marca<strong>da</strong>mente progresistas, como era a Unión Hispano-Americana<br />
Pro Valle Miñor ademais <strong>da</strong> Unión Redencionista Gallega de<br />
Bos Aires, que tamén estaban inza<strong>da</strong>s do ideal inspirador do rexeneracionismo<br />
decimonónico. 21<br />
21. Ver en X. M. Núñez Seixas, O galeguismo en América, 1879-1936, Sa<strong>da</strong>-A Coruña, Ed. do<br />
Castro, 1992, p. 96.<br />
[ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista <strong>Galega</strong> de Análise <strong>da</strong>s Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (213-227) ] 5
Change language