Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Erica da Silva Sarmiento
agrícolas en Río de Xaneiro. Existen dúas hipóteses para este caso: 1ª) xor-
naleiro engloba calquera traballador que teña xornadas de traballo 8 e 2ª)
xornaleiro sería a profesión de orixe deses galegos antes de chegar a Río de
Xaneiro. Neste caso, a palabra significaría a definición global de varias denominacións
rurais galegas, ou sexa, o mesmo que labrego, agricultor, podendo
ser un pequeno propietario, un arrendatario e/ou un xornaleiro. A segunda
hipótese é a máis viable se temos en conta que a porcentaxe de galegos que se
encontraban nos sectores terciario e dos asalariados (cun 25,15% e 49,13%
respectivamente), cantidades moi significativas como para desprezar a hipótese
de que eses emigrantes actuaban maioritariamente en sectores urbanos.
Seguindo esta interpretación, poderiamos supor que os galegos que alegaban
ser xornaleiros se estaban a referir á súa profesión en Galicia e non ao oficio
que desenvolvían en Río de Xaneiro. A primeira hipótese ten validez de
aceptarmos que os propios emigrantes entendesen como xornaleiro a todo o
que traballe ao xornal. Pola contra, o termo xornaleiro está máis próximo de
denotar a un obreiro dependente do comercio, que, neste caso, debe chamarse
empregado de comercio ou máis popularmente balconista. A hipótese tórnase
menos viable se constatamos que o número de empregados do comercio é
moito maior que o número de galegos que estiveron traballando como obreiros.
Os operarios aparecen na totalidade das profesións constando soamente
como un grupo integrado por cinco persoas. A categoría formada polos nonactivos
expresa unha importante parcela dentro da totalidade, un 11,8%, índice
máis elevado que o sector secundario, que rexistra un 8,6% entre artesáns
e autónomos. O motivo de ser a terceira categoría socio-profesional con maior
número de galegos é que dentro dos non activos se atopan practicamente todas
aquelas mulleres que declararon ser amas de casa no ítem dedicado á profesión.
De 241 mulleres rexistradas no Consulado, entre 1877 e 1939, o 99,1% declara
«os seus labores» ou ama de casa. Existe un incontestable predominio feminino
nesta categoría, xa que ningún home foi rexistrado como «labores».
2.1. A profesión dos galegos matriculados no Hospital Español
A profesión máis significativa, despois daquelas relacionadas co comercio,
é a de artesán (5,3%), seguida da de cociñeiro (2,5%). O cadro das profesións
dos galegos matriculados no Hospital Español ten semellanzas coas
profesións declaradas nos rexistros consulares; nas dúas fontes o sector tercia-
8. A palabra xornaleiro, no idioma portugués, significa operario que traballa por xornal; vendedor
de xornais (definición extraída do Dicionário Brasileiro da Língua Portuguesa, p. 438).
0 [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (7-29) ]