Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Herminia Pernas Oroza
e que, polo tanto, lle correspondía o privilexio de elixir o nome. Non se chega
a un acordo e a fusión fica esquecida (acta do 27 de xuño de 1914).
Un segundo intento lévase a cabo en 1931, despois de considerar que,
no estado actual de disgregación no que se atopaba a colectividade viveirense,
as distintas sociedades nada valían nin podían ofrecer. Por iso, conviña deixar
de lado as pequenas desavinzas e proceder á unión de todas as sociedades do
distrito. Poñíase como exemplo as dúas sociedades do Partido de Arzúa, que
se uniron nese mesmo ano e remataron coas rivalidades existentes entre elas; 35
mais tampouco os acordos frutifican.
Fálase outra vez de fusión no ano 1938, pero agora entre o Centro Vivariense
e a sociedade Hijos del Vicedo, xa que ambas se consideraban irmáns
(acta do 18 de agosto de 1938). Séntanse as bases para a unión e de novo xorde
o problema do nome que había de levar a futura sociedade: o Centro Vivariense
quere que sexa o de Vivero y su comarca; mentres a sociedade do Vicedo
avogaba polo de Viceriense ou Unión de Vivero-Vicedo, condición considerada
indispensable para que a fusión se puidese realizar (acta do 6 de outubro de
1938). O Centro Vivariense acepta, pero pon como condición que se consiga
atraer a outras sociedades do partido xudicial de Viveiro (en clara alusión á
sociedade Centro del Partido de Vivero) para poder formar unha sociedade forte
e de sólido porvir. Por terceira vez, o intento resulta frustrado (acta do 5 de
novembro de 1938).
Sempre se dixo que a unión fai a forza e estas sociedades xa a perderan
cando tentaron xuntarse. O devalo comeza para todas (en maior ou menor
medida) na década dos trinta e o primeiro síntoma de alarma foron os continuos
déficits resultantes da celebración de festivais e festas campestres, que
empezaron a ser considerables a partir de 1935, debido á escasa participación
dos socios (a excepción constituírona os xantares benéficos organizados
durante a Guerra Civil española, sempre moi concorridos). Esta abulia participativa
axiña se traduciu nun baixo rexistro dos asociados, o que obrigou a
desenvolver unha campaña propagandística para atraer novos socios. Con este
fin, na revista Vivero en el Plata abundaban os anuncios publicitarios: «Se necesitan
más socios para poder ofrecer mayores beneficios y elevar la alta finalidad
de nuestros principios a bellas realidades. Coopere, haga vd. un socio». 36
35. Vivero en el Plata, n.º 256, febreiro de 1931. Tamén desde a sociedade El Valle de Oro se
queixan da atomización en que se atopa a colectividade emigrante, dispersa en numerosas asociacións;
considerando que só a súa fusión ou concentración en grandes organismos federativos
podería contribuír a crear centros docentes superiores que Galicia tanto necesita. Vid. Memoria
Social, ano 1928, op. cit.
36. Vivero en el Plata, n.º 254, decembro de 1930.
66 [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (151-173) ]