Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Con billete de volta. Os americanos da Mariña, a creación de escolas e a busca do progreso
Figura 5. Granxa-escola Pedro Murias
da Devesa, para entrar pronto en crise (1931), conducente á súa disolución en
1936, debido á malversación de fondos, non sen antes ter axudado, con todo,
a fundar a Federación de Sociedades Agrarias do Distrito de Ribadeo, rendendo
algúns servizos aos agricultores da Comarca, grazas á cátedra ambulante de
divulgación pecuaria, e tamén ao ensino primario, a través da escola primaria
que complementariamente existiu desde 1923, atendida polo profesor Gregorio
Sanz, para os nenos de Vilaframil. 22 (Figuras 4 e 5)
O que estaba destinado a ser un gran proxecto morría da man dunha
dirección ineficaz, dun profesorado incapaz, duns «apoderados» malversadores
e dunha Xunta de Patróns desinformada. Aínda así, e recuperados
actualmente os edificos, sobresae na «rasa» a estampa da actual Escola de
Capacitación Agraria Pedro Murias, despois da recuperación do seu abandono
nos últimos anos noventa do século xx.
• As escolas dos fillos de San Miguel e Reinante
Reunidos na cidade da Habana o día 23 de agosto de 1908 Narciso Fernández
(que será nomeado presidente), Antonio Díaz (que será nomeado secretario)
e outros oito emigrantes procedentes de San Miguel de Reinante, procederon
a constituír e a aprobar o regulamento da Sociedad de Instrucción, Protección
22. O mestre segoviano Gregorio Sanz trasladouse en 1923 a Ribadeo, por contrato, para rexer
a escola de Vilaframil, complementaria á Granxa-Escola. Fixoo entre 1923 e 1927. Para a escola
aprobouse o 15 de marzo de 1923 un Regulamento que, entre outros extremos, prevía o carácter
«eminentemente práctico» do ensino, que as clases de xeometría se desen no campo, que o
coñecemento do progreso do saber humano fose relacionado co estudo da xeografía nas clases
de historia, a realización de excursións e paseos para que os nenos visen as diferentes clases de
cultivos e os seus resultados e o fomento entre o alumnado do mutuo respecto, como vía para
a súa educación social. Vid. Expte. 26 da Caixa 464 da Serie Histórica do Arquivo Histórico da
Universidade de Santiago.
[ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (131-149) ]