Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Cambio e continuidade migratoria: de Salceda de Caselas a América (1861–1920)
Cadro 8. Destinos americanos dos emigrantes de Salceda de Caselas en 1887
Parroquia América Arxentina Brasil Cuba Uruguai
Budiño 1 1
Entenza 22 11
Parderrubias 6 5 2
Picoña, A 7 19 2
Salceda 59 37 2 1
San Xurxo 1 1 24
Soutelo 1 1 1
Municipio 1 96 98 5 4
% 0,5 47,1 48,0 2,5 1,9
malia que en once deles só se rexistraba un emigrante procedente de Salceda
de Caselas. A maior parte dos protagonistas deste tipo de desprazamentos de
curto alcance encontrábanse residindo en concellos limítrofes. O concello que
acollía o maior número era Tui, onde se atopaba o 34,9%. Indubidablemente,
a vila, que exercía de sé episcopal e cabeceira de partido xudicial, constituía
un polo de atracción para os salcedenses polas súas posibilidades de emprego,
nomeadamente no servizo doméstico. Así e todo, o padrón de 1887 permítenos
coñecer aqueles casos en que os ausentes residían en freguesías rurais
doutros concellos, co que se revela que, en non poucos casos, aqueles residentes
en Tui érano en parroquias rurais. O mesmo acontece no Porriño ou en Ponteareas.
Despois de Tui salientaba o concello do Porriño, co 23,9% do total de
emigrantes que participaban nos desprazamentos de curta distancia. A seguir
viña Ponteareas, co 9,2%, e, finalmente, Salvaterra de Miño, cun 8,3 %, e a
cidade de Vigo cunha porcentaxe idéntica.
Vexamos a situación dende a óptica das diferentes situacións parroquiais.
Entre as diversas freguesías consolidaranse diversos patróns migratorios. O
primeiro trazo de diferenciación será a desigual incidencia da emigración
americana. Dunha banda, en tres parroquias (Budiño, Soutelo e Parderrubias)
estaba pouco presente a emigración ultramarina, sobre todo nas dúas primeiras.
No caso de Budiño, unicamente o 9,5% dos emigrantes residía en
América (dous emigrantes), cifra que en Soutelo subía a tres (10,3%). Parderrubias
contaba cunha porcentaxe máis importante de persoas emigradas no
Novo Continente (25,4%), pero moi por baixo da media municipal (54,4%).
Esta escasa entidade explícase, en boa medida, pola importancia da emigración
intragalega: nas tres parroquias, máis do 60% dos ausentes atopábase en
Galicia. Nos casos de Budiño e Soutelo, ademais, tiña forte vixencia a emigración
a Portugal, sobre todo a Lisboa: o 23,8% e o 27,8%, respectivamente, dos
ausentes residían no país veciño.
[ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (103-129) ]