Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Julio Rafael Pereira Bernárdez
O padrón de 1868 ofrécenos unha información máis interesante, malia
pecar das mesmas pexas formais xa sinaladas. Aparece agora un número moi
superior de emigrantes. Así mesmo, todas as parroquias do municipio aparecen
involucradas no fenómeno emigratorio, o que, como acabamos de ver,
non acontecía en 1861.
Cadro 4. Número de ausentes de Salceda Caselas en 1868
Parroquia Ausentes A B C
Budiño 15 13,9% 3,6% 10,1%
Entenza 8 7,4% 1,3% 14,9%
Parderrubias 19 17,6% 3,4% 13,5%
Picoña, A 36 33,3% 6,4% 13,9%
San Xurxo 2 1,9% 0,3% 13,2%
Salceda 24 22,2% 2,1% 28,4%
Soutelo 4 3,7% 1,7% 5,9%
Municipio 108 100% 2,6% 100%
A: Porcentaxe de ausentes de cada parroquia con relación ao total do municipio.
B: Porcentaxe de ausentes con relación ao total de habitantes de cada parroquia.
C: Participación porcentual de cada parroquia no total de poboación municipal.
Segundo o padrón de 1868, 108 veciños estaban residindo fóra do seu
ámbito territorial, un 2,6% da súa poboación. Se comparamos estas cifras coas
de 1861, vemos que se produciu un notable incremento no volume emigratorio
en apenas sete anos, a pesar do feito de as cifras estaren probablemente
infravaloradas por mor das características da fonte manexada.
En 1868, ademais, rexístrase a existencia de emigrantes nas sete parroquias
de Salceda de Caselas, con importantes diferenzas entre elas (cadro 4).
Igual que ocorría no ano 1861, a parroquia da Picoña concentra o meirande
número de emigrantes (36), un 6,4% da súa poboación, un 33,3% do total
de ausentes do concello. A parroquia de Entenza só ten oito dos seus habitantes
emigrados, é dicir, catro menos que en 1861, que representan o 1,3% dos
seus poboadores (e o 7,4% do total de ausentes do concello, mentres a súa
poboación equivalía ao 14,8% do total municipal). Novamente debemos ter
en consideración que, segundo os cálculos da relación de masculinidade realizados
a partir dos datos do padrón de 1857, Entenza sería a freguesía máis
afectada pola emigración masculina. Polo tanto, resulta pouco crible que en
1868 esta parroquia unicamente conte con oito persoas ausentes.
No que atinxe aos destinos en que residían os emigrantes de Salceda de
Caselas na altura de 1868, o padrón tampouco é rico en información. Como
se pode apreciar no cadro 5, ignoramos o destino concreto de 79 emigrantes
(o 73,1% do total). Mais, malia este grave inconveniente, os datos dispoñibles
0 [ ESTUDOS MIGRATORIOS. Revista Galega de Análise das Migracións, Vol. I, Núm. 2, 2008 (103-129) ]