Orden social e loucura en Galicia - Repositorio Institucional da USC ...

O subsistema parcial da medicina e a psiquiatría.
“O fin do médico consiste en intervir cando un individuo non se atopa en condicións de
ser unha base orgánica ou psíquica para a comunicación“ 155 .
A sociedade diferénciase por funcións en sistemas parciais 156 . A medicina é un sistema parcial. A
súa función é a curación dos enfermos. Oriéntase ao contorno e os problemas observados nel. A
comunicación no sistema médico ocúpase das condicións orgánicas/mentais dos sistemas psíquicos. A
intervención do médico prodúcese cando as devanditas condicións do contorno impiden a comunicación.
A solución do problema médico non está só na comunicación. O diagnóstico e a terapia buscan a
restitución da comunicación
A medicina é un subsistema parcial da sociedade coa función é curar enfermos. Opera co código
enfermo / san, situándose do lado da enfermidade pois é esta a que fai perigala comunicación e polo
tanto o sistema social. No sistema médico a comunicación xérase do lado da enfermidade (valor positivo
do código), e ao estar orientado preferentemente cara ao contorno (sistemas orgánicos na biomedicina
occidental), e non cara á comunicación, carece dun medio de comunicación xeneralizado. A medicina
non xerou un medio de comunicación xeneralizada como os outros subsistemas parciais, así que a
comunicación nela basease na vontade de intercambio de comunicación (altamente improbable) e o
aparato técnico de coñecementos xeneralizados pola ciencia, os medios de comunicación de masas
usados pola medicina.
O sistema médico establece un vínculo social entre os sistemas psíquicos e os sistemas vivos
(corpo humano) a través do sentido que crea co seu código san / enfermo. Co seu código xéranse
expectativas de comunicación que fan plausible a comunicación. Como tódolos subsistemas parciais da
sociedade funcionalmente diferenciada o sistema médico ten interdependencias con outros subsistemas
parciais: especialmente cos medios de comunicación de masas (pois para cumprir a súa función necesita
difundir ás masas as súas seleccións), co subsistema político (a medicina depende das seleccións do
poder) e co económico (a medicina require unha alta financiación que nunha situación de recursos
limitados é validada politicamente).
A enfermidade é importante polas relacións entre dous sistemas autopoiéticos diferentes: o corpo e a
conciencia. A conciencia observa indirectamente ao corpo a través de representacións. Pero só a través
da representación do corpo, a conciencia sabe que existe simultaneidade algo exterior a si mesma. A dor
é polo tanto o medio polo que o corpo importuna a conciencia. Reduce a complexidade ao vincular a
atención ao corpo, ao solicitar axuda ao sistema médico.
A psiquiatría é un sub especialidade do sistema médico que xera comunicacións sobre a
enfermidade mental (loucura) co código enfermidade mental / saúde mental. O estatuto da psiquiatría é
problemático porque o seu campo de actuación é precisamente o contorno do acoplamento estrutural
entre o corpo (sistema orgánico), a conciencia (sistema psíquico) e a sociedade. Dende a instauración
dos Hospitais e os Sistemas de Seguridade Social o subsistema médico especializouse infinitamente. A
155 Corsi-Esposito-Baraldi 1996 (1991): 103.
156 Corsi-Esposito-Baraldi 1996 (1991): 103-105.
~ 55 ~