Orden social e loucura en Galicia - Repositorio Institucional da USC ...

Neste glosario non se inclúen tódolos conceptos utilizados nesta tese. Só están explicados de forma
concisa aqueles realmente importantes no imaxinario complexo da EMG en Galicia, principalmente os
relacionados coa psiquiatría e a súa semántica. Os restantes atópanse tamén perfectamente definidos ao
longo do desenvolvemento normal da tese (pode consultarse o índice de conceptos ao final para
detectalos).
Antipsiquiatría: Xurdida nos anos sesenta do século XX, esta concepción da psiquiatría quere
romper co Manicomio tradicional. Deféndese a necesidade de devolver ao tolo ou enfermo mental a
sociedade, pois a psiquiatría serviu de axente represor da sociedade. As propostas varían segundo os
autores, dende casas para a creatividade dos tolos, ata movementos de psiquiatría comunitaria ou de
sector coa integración idealizada do tolo na comunidade tras a súa liberación das redes psiquiátricas do
asilo. Algúns autores negas a existencia da EMG, diluíndoa en meras construcións ideolóxicas ou
sociais. Laing, Cooper, Basaglia, Szasz,son os autores máis representativos desta imaxe da psiquiatría.
Biomedicina (Medicina científico occidental analizada como un constructo cultural): A medicina
moderna occidental ten a súa distinción teórica constitutiva ao definir o corpo humano como unha
máquina composta por sistema e partes diferentes. Un corpo sanda é entón unha máquina en bo
funcionamento; un corpo enfermo ou afectado é polo tanto unha máquina necesitada de reparación, unha
reparación mecánica ou unha combinación de tratamentos para eliminar os patóxenos causantes do mal.
A forma básica de curación na medicina occidental leva consigo terapias químicas e correccións
mecánicas mediante cirurxía ou con procedementos de corrección. Cada persoa enferma padece unha
enfermidade, sendo sempre un caso dunha enfermidade xa identificada ou por definir. Por iso o médico
especialízase en detectar a enfermidade para aplicar os tratamentos estandarizados. A énfase non se
atopa polo tanto no individuo enfermo ou o seu ámbito social, senón na enfermidade ou o caso.
Esquizofrenia: Desorde caracterizada por apatía, ausencia de iniciativa, afectividade embotar,
alteracións do pensamentos, o xuízo, as percepcións, o humor e, polo tanto do seu comportamento.
Presentan: delirios, alucinacións (auditivas, visuais, olfactivas), interpretacións erróneas da realidade.
Estes síntomas son persistentes e alteran a vida “normal” da persoa e o seu círculo; sen atender as súas
necesidades básicas. Adoita levar consigo consigo períodos de depresión e consumo de drogas, así como
unha deterioración cognitiva: perdas de memoria, capacidade de atención e concentración. Os primeiros
signos adoitan aparecer na adolescencia. A deterioración é progresiva con dez anos menos de media de
vida que a poboación en xeral. A Esquizofrenia Paranoide ten ademais un ou dous delirios
predominantes con frecuentes alucinacións auditivas. O tratamento é con psicofármacos para síntomas
psicóticos. Recoméndase unir esta medicación con terapias, adestramento en habilidades básicas e
terapias familiares e individuais para impedir recaídas, reaparición de síntomas e abandono de
medicación. A epidemioloxía atribúe un 1% de prevalencia con igual incidencia en ambos os dous
sexos.
Depresión Maior: Desorde con episodios (dúas semanas) recorrentes de tristura penetrante e
persistente, asociada a perda de peso, dificultades para durmir, sentimentos de culpabilidade, dificultade
na concentración, ideas recorrentes sobre a morte e o suicidio, e un descenso notable da enerxía vital.
Hai unha ruptura da “vida normal” do enfermo. Son comúns: o descenso do apetito sexual, os
sentimentos de inutilidade e desespero, a pouca concentración, atención e polo tanto unha clara
indecisión; a culpabilidade pode chegar a ser delirante, cun rumiado obsesivo, e ideas hipocondriacas.
Na maior parte dos casos os episodios de Depresión Maior deixan paso a períodos de normalidade. O
50% dos que presentaron un primeiro episodio de Depresión maior adoitan ter un segundo, aumentando
se este último se dá a un 70% as posibilidades dun terceiro, e a un 90% dun cuarto episodio. O
tratamento é con medicamentos antidepresivos seleccionado polo psiquiatra. A psicoterapia asociada
aos antidepresivos recoñécese na literatura como a mellor opción. O electroshocke é hoxe en día
utilizado en Depresións Maiores sen resposta a outros tratamentos. A súa prevalencia é entre 3 e 6%,
dobrando as femias o número de casos.
Enfermidade Bipolar (Maniaco Depresiva): Trastorno do estado de ánimo onde se combinan
episodios de depresión con episodios de manía (ou episodios mixtos). Os episodios de manía inclúen
unha semana dun estado de ánimo elevado, irritable e expansivo 1026 ; auto estima inflada, sensación de
grandiosidade, diminúe a necesidade de durmir, fálase máis do normal, os pensamentos voan; aumenta o
1026 Todo lles interesa, todo lles concirne, de todo saben, a todo teñen algo que dicir, todo é importante, pero todo de forma superficial e sen
gran profundidade.
~ 313 ~