Orden social e loucura en Galicia - Repositorio Institucional da USC ...

Grupos discusión en Coruña: enfermos na unidade saúde mental.
Usamos os datos de dous grupos de discusión de enfermos nunha Unidade de Saúde Mental en A
Coruña 991 . Os enfermos acoden ao grupo de discusión de forma voluntaria. Cada grupo dialoga guiado
por un moderador (Juan Luis Pintos) durante unhas dúas horas sobre a cronicidade na saúde mental. As
conversacións son gravadas, transcribidas e analizadas. Os dous grupos suman un total de quince
pacientes cun longo historial de diferentes diagnósticos, ingresos e opcións terapéuticas de diversas
escolas. Cítanse estes dous grupos de acordo coas seguintes claves:
1. Grupo Discusión Pacientes 1 (1GDP 1-8): oito pacientes.
2. Grupo Discusión Pacientes 2 (2GDP 1-7): sete pacientes.
Usuarios USM Santiago.
TONECHOS: TONECHO, EULALIA, EUGENIA E ERNESTO. Familia de Esquizofrénicos nos
arredores do Argo. As dúas mulleres (Eulalia e Eugenia) viviron nunha cela doméstica ata a morte do
pai do actual cabeza de familia, Tonecho (aparentemente sen diagnóstico psiquiátrico). Os tres ocúpanse
das vacas do núcleo familiar e da Casa. Ernesto, tamén esquizofrénico e fillo de Eulalia, vive nunha casa
un pouco afastada, suicida e descoidada, pero pasa a maior parte do tempo vagabundeando.
Usuarios USM2.
EMILIO. Profesor interino do ensino público con problemas psicóticos. Os seus síntomas se
acrecientan ao achegarse o período anual das oposicións. Agrediu a súa última noiva e unha descocida
na rúa, está pendente da sentenza xudicial.
Pacientes, enfermos, tolos usuarios. Datos secundarios.
Paz Ponte Greene 992 , a mesma Paz Bipolar das entrevistas antes descritas escribiu unha novela,
relativamente “autobiográfica”. Nela fai unha lectura literaria da experiencia de sufrir unha desorde
alimentaria.
Miguel González, alcumado Urbegui 993 publica en dous libros. O primeiro é o seu diario con datos
sobre a súa vida con esquizofrenia no País Vasco. O segundo, ante o éxito que tivo o primeiro, é un
diario de viaxe da súa peregrinación a Santiago de Compostela.
García Badaracco 994 presenta a autobiografía, cun enfoque psicoanalítico freudiano, da súa
Esquizofrenia en Bos Aires durante os anos 60 e 70. Céntrase especialmente nas súas relacións co seu
psicanalista, na chamada transferencia e contra transferencia.
Bert Kaplan 995 recompila cun comentario previo unha longa colección de testemuños en primeira
persoa de EMG cunha pequena recensión introdutoria para cada un. Dende a loucura dunha sala dun
internado nos anos corenta ata a historia dunha esquizofrénica nos seus sucesivos internamentos
describe como reza o seu título os “mundos internos da EM”.
Joanne Greenberg (1964) escribe a autobiografía da súa viaxe pola Psicose dende un punto de vista
literario, nos anos 40 e 50 nos EE. UU. Narra a crueza da súa estanza nun Hospital Psiquiátrico na
época.
Susan Sheehan (1982), xornalista, conviviu cunha esquizofrénica nun Hospital dos EE.UU. para
presentar un libro no que conta, en primeira persoa, as súas experiencias coa EMG. A súa historia é
triste e repetitiva, con entradas e saídas constantes de distintas institucións psiquiatritas. Describe
perfectamente a monotonía e o cansazo de vivir cuns síntomas sicóticos permanentes que nunca
desaparecen.
William Styron 996 publicou en 1990 un relato autobiográfico sobre a súa Depresión. Este escritor
presenta a súa viaxe pola depresión cun rico vocabulario para falar do seu problema. Analiza a
escuridade opaca dende a que observaba o mundo na súa Depresión. Céntrase especialmente nas
contradicións que viviu e a evolución da conciencia do seu propio problema.
991 Os datos destes grupos de discusión, como no caso dos grupos de discusión que se citarán máis adiante de cuidarores, psicólogos e
familiares forman parte dunha investigación financiada polo SERGAS sobre a cronicidad. Puenden consultarse a memoria presentado para esa
investigación en: Pintos-Rei-Marticorena 2004, colgadoa enhttp://www.usc.es/cpoliticas/mod/book/view.php?id=780.
992 Ponte 1999.
993 González (Urbegi) 2001, 2004.
994 Badaracco 1982
995 Kaplan 1964.
996 Styron 1991; hai tradución ao castelán: Styron 2001.
~ 301 ~