Orden social e loucura en Galicia - Repositorio Institucional da USC ...

Percorren Galicia antes de aprobar a oposición en Madrid e conseguir o destino no pobo da súa muller.
Consegue a praza de profesor de secundaria no instituto que acaban de abrir no pobo e neses anos ten
dous fillos máis.
Entrevisto a Paco tras tres anos da súa separación e posterior divorcio. Sofre unha profunda
depresión á que sobreviviu, di, grazas á axuda farmacolóxica dun psiquiatra e á relación cos seus tres
fillos. A súa muller fórase vivir a Francia 975 . A súa narración biográfica está enchida da busca dos
rastros da evidente infidelidade da súa muller para o resto do pobo, inexistente para el. Está cheo de
orgullo por criar en solitario aos seus tres fillos.
Atopámonos no salón da súa casa en tres ocasións. A súa conversación é franca e chea de boas
intencións. Gravou máis de nove horas de entrevista, aínda que o noso primeiro encontro, por un fallo
mecánico non puido ser transcrito máis que parcialmente. Dende os nosos primeiros encontros seguín a
súa evolución, con períodos de baixas laborais de longa duración por depresión medicada e atendida
periodicamente polo seu psiquiatra dun seguro privado. Nunca tivo un ingreso hospitalario.
PASCUAL ten corenta e tres anos e traballa como funcionario na mesma vila galega onde se atopa a
asociación Pérgola. Pascual é fillo único, orfo de nai dende moi novo, casado na vila onde reside, con
duas fillas. Hai dez anos comezou a ter o que denominaba “ataques de ira” 976 . As súas discusións coa súa
muller levaron esta a abandonalo temporalmente. Isto unido a unha etapa nun cargo de responsabilidade
no traballo e a falta de sono, desencadeo unha crise. Tras acudir a un psiquiatra, un ano de baixa
psiquiátrica e nove anos de medicación e controis psiquiátricos bimensuais Pascual segue sin entender o
diagnóstico do seu psiquiatra (depresión con ideas delirantes). Toma relixiosamente as súas pastillas, di,
porque a súa vida familiar agora é mellor. Dorme oito horas, fala normalmente coa súa muller e teme
sobre todo volver polo camiño da ira se deixa a medicación. Soña con abandonala pero teme as
consecuencias. Refírese ao seu psiquiatra con ironía e describindo a súa autoridade médica como
profesional recomendado pola muller médico dun compañeiro. Gustaríalle non volver a López (refírese
sempre ao seu psiquiatra polo seu apelido), pero teme non poder ver tódolos días a súa filla. Non pode
imaxinar como sería iso. Acode ao seu psiquiatra dun seguro privado unha vez cada tres meses. López
axusta a medicación en función do que Pascual lle conta, variando pouco nos tres últimos anos nos que
mantivo certa estabilidade. Atopámonos en tres ocasións na súa casa durante tres longas conversacións.
“Usuarios” de Pérgola.
Dispoñemos de datos de douscentos vinte e trés usuarios de Pérgola. Poden consultarse nun cadro ao
final desta mesma sección. A continuación resumimos o perfil biográfico dos usuarios entrevistados.
Describimos brevemente a carreira moral que seguiron ao longo da súa relación coa EMG e as
institucións que a xestionaron en Galicia durante os últimos trinta anos. En moitos casos os datos que
teño proveñen das entrevistas cos enfermos, polo xeral contrastados con outras fontes. Nalgúns casos
respectouse a información falsa (polo xeral produto dos delirios) para expresar e transmitir a súa
peculiar perspectiva.
EDUARDO ten cincuenta anos. Os pais de Eduardo teñen os seus dous primeiros fillos en Guinea,
onde o pai traballaba nun serradoiro. Eduardo vive os seus primeiros anos alí para volver a Galicia na
casa da avoa materna. O seu pai embárcase entón na Mariña Mercante, regresando un mes ao ano
durante a maior parte da vida de Eduardo. Son tres irmáns, dos cales outra irmá ten un diagnóstico de
Esquizofrenia. Eduardo sinala tamén que o seu outro irmán e os seus dous proxenitores tiveron que
acudir ao psiquiatra por diversos motivos.
Eduardo foi internado no Seminario Menor de Santiago de Compostela, onde cursa ata o final da
Educación Secundaria. Os seus anos de internamento están repletos de memorias de relacións
homosexuais e os horarios estritos. Dos dezaoito ata os vinte e dous anos estuda na Universidade de
Santiago a carreira de Maxisterio. Tras unhas prácticas en colexios, Eduardo viaxa a Suíza, Francia para
traballar na recollida periódica de diferentes cultivos.
Durante un período de dez anos Eduardo vive traballando uns meses durante o inverno en Europa e
viaxando o resto do ano por diferentes países do mundo. Facendo un percorrido polos países de orixe
das drogas ilegais máis coñecidas: Thailandia, Corea, Vietnam, etc. Xa tivera algún contacto coas drogas
ilegais antes, pero nesta época que el describe como “hippy”, pouco a pouco o alcohol, a heroína e a
cocaína entran a formar parte da súa vida diaria. Eduardo non recorda exactamente a cronoloxía pero
nalgún momento unha noiva suíza queda embarazada. Casan, teñen unha filla, e o seu sogro dálle un
975 Paco 1.
976 Pascual 1.
~ 285 ~