Orden social e loucura en Galicia - Repositorio Institucional da USC ...

FULGENCIA é a nai de Eladia, da que falásemos nun momento. Ten preto de 80 anos e coida da
súa filla, do seu marido case cego e das poucas terras e animais que rodean a casa do lugar rural onde
viven dende sempre. Desprázase Fulgencia ás reunións de Pérgola en autobús ata a vila onde está a sede
da asociación. O horario do trasporte público, que debe de coller na estrada principal tras andar un
anaco, é un horario estrito (dous pola mañá e dous pola tarde). Fulgencia sempre vén acompañada dunha
veciña e outra nai da mesma zona de onde son. Na reunión onde a coñezo, vén moi nerviosa porque pola
mañá Eladia acudiu ao seu psiquiatra, quen detecto un aumento dos delirios e programou un ingreso
inmediato dunha semana como mínimo para “estabilizala”. Fulgencia falou por teléfono pola mañá ata
conseguir que o ingreso non seguise adiante ante o seu compromiso de vixiala con máis coidado e tratar
de “poñela” menos nerviosa. Ultimamente non se atopa moi ben pois sufriu unha caída hai uns meses e
Eladia tivo que cambiar algo os seus hábitos diarios ao ter que facerse cargo dalgunhas tarefas
domésticas máis.
Frida ten 55 anos, ten un fillo toxicómano actualmente facendo unha vida “normal” e outro fillo,
usuario esporádico usuario de Pérgola. Frida non pode entender como o seu fillo cambiou tanto, como
puido perder todo o que tiña: “era ordenado, tiña o seu cuarto perfecto e ademais encantáballe saír cos
seus amigos e tocar na banda”. O seu fillo comezou a dicir que os veciños o vixiaban e que non podía
vivir así. Unha noite colleu un coitelo e a súa nai atopouno en calzóns na rúa do pobo onde viven.
Menos mal, dime, que non o viu ningunha veciña, aínda que elas xa saben o que hai, afirma. O fillo de
Frida ten un diagnóstico de Esquizofrenia Paranoide dende hai 5 anos, complicado co consumo de
hachix. Cada vez que a medicación da EM parece estabilizar o seu fillo, comeza de novo a ser el, sae
outra vez, vai tocar coa banda e ao cabo duns días ten outra vez ese comportamento raro no que non o
recoñezo. Frida debátese entre botalo de casa e facer todo o necesario para telo encerrado e que non o
vexan os veciños. Nunha ocasión o seu fillo atopou un piso no mesmo pobo onde se quería
independendizar coa pensión non contributiva que percibe, pero ela fixo todo o posible para que non o
fixese, non porque non o quixera ver fose de casa, senón porque era alí no mesmo pobo, e ela sabía o
que ía pasar: estaría tirado na rúa e as súas veciñas acabarían dándolle un prato de comida, e iso non
podía ser. Se se vai, que se vaia lonxe, que eu non o vexa. Frida estivo ao longo dos últimos cinco anos
nun piso de acollida do que foi expulsado por non seguir co tratamento antes dun ingreso. Tamén
participou en varias ocasións no hospital de día da asociación, pero ante o consumo de hachix previo a
outro ingreso deixou de vir tódolos días. As traballadoras de Pérgola insisten en que non poden axudala
ata que non estea “controlada” a enfermidade da droga, que asegura a súa nai que el lle di non consume;
tras “curar e estabilizar” unha poderá facer algo coa outra.
De Francisca (nai de Elias), Florinda (nai de Pablo), Flora (nai de Epi) e Fina (nai de Eladio)
conseguido datos a través de conversacións doutros usuarios, fichas da asociación e cambios de
impresións nalgunha visita ao centro.
Grupo discusión Coruña de familiares en unidade hospitalaria: 7 familiares.
Un grupo de discusión de familiares de EMG nunha Unidade de Saúde Mental en A Coruña 886 .. Os
familiares acoden ao grupo de discusión de forma voluntaria. Cada grupo dialoga guiado por un
moderador (Juan Luis Pintos) durante unhas dúas horas sobre a cronicidade na saúde mental. As
conversacións son gravadas, transcribidas e analizadas. Neste grupo sete familiares de enfermos cunha
diagnóstico estable nos últimos anos dunha EMG citase este grupo coa seguinte clave: GDF 1-7.
Familiares: datos secundarios
Riley 887 é unha novela na que unha nena conta a súa historia cunha nai con problemas psiquiátricos.
Ofrece a perspectiva dunha adolescente que sofre malos tratos nun contexto familiar complicado.
Berger 888 preséntanos a historia dunha nai e unha irmá (psicóloga clínica) e a súa vida cun fillo e
irmán bipolar (Mark) nos EEUU nos 80 e 90.
Clea Simon 889 : autobiografía de Clea, primeiro nos conta a evolución da súa relación coa
esquizofrenia do seu irmán ata que este se suicida. Despois continúa o libro coa historia da súa relación
coa súa outra irmá, tamén cun diagnóstico de esquizofrenia.
David Karp 890 , sociólogo, ten dous estudios sobre EM dende unha perspectiva interaccionista. O
primeiro 891 describe a perspectiva do enfermo cun diagnóstico de depresión. Karp mesmo confesa
886 Pintos-Rei-Marticorena 2004, colgado en http://www.usc.es/cpoliticas/mod/book/view.php?id=780
887 Riley 1984.
888 Berger 1992.
889 Simon 1997.
890 Karp 1996, 2001.
~ 270 ~