Orden social e loucura en Galicia - Repositorio Institucional da USC ...

Complexidade vivida.
10
A dificultade maior de padecer unha EMG está en identificar a distinción dende
a que observarse. Aínda que de cara ao público identifican os síntomas da EMG,
comunicando a súa experiencia nunha semántica entendible, non fan o mesmo na
súa propia intimidade. Aquí o seu vocabulario para explicar o seu estado é persoal, idiosincrático. Cada
un distánciase dos trazos da Esquizofrenia para explicalo seu estado dende algún outro sentido aceptable
pero sen o custo social da EMG. A distinción entre enfermo / cordo é usada de forma flexible. Esta
ambivalencia é a clave para entendelas distincións dende as que os diagnosticados oficialmente cunha
EMG comunicanse. Facemos agora un rápido percorrido polas restantes distincións observadas nas
experiencias narradas en primeira persoa.
Aínda que diferenciase entre delirio e realidade, os EMG sitúanse en moitas ocasións do lado do
delirio. Pero denomínano a súa vida imaxinaria. Saben que non é real, pero a súa persistencia malia as
medicacións, esixelles falar del, non sempre dende el. Elías fala con Deus mentres que Eladia establece
unha distinción no seu discurso preguntándome se quero oír a súa vida imaxinaria ou a real. A fronteira
separadora entre ambas as dúas, e as flutuacións, son a clave.
A etiqueta de Esquizofrénico é coñecida por todos, repiten o seu significado, pero non a usan para
definirse. O medo, a vergoña ou o temor ao rexeitamento son as explicacións implícitas. Falan da súa
enfermidade, pero ningún engadelle o cualificativo de mental.
Nas narracións biográficas construídas nas entrevistas marcan unha clara diferenza entre a primeira
crise ao inicio da súa enfermidade. Todos recoñecen abertamente, se foi o caso, o consumo de drogas,
maioritario entre os usuarios de Pérgola. Describen unha tras outra as sucesivas crises, ingresos e probas
desta ou aquela medicación, e os seus efectos secundarios molestos. Neste proceso poucos acoden ao
médico, nas súas narracións, por propia iniciativa. Lévanos os seus familiares. A peregrinación polos
diferentes especialistas remata inevitablemente nun psiquiatra da seguridade social pública.
Os diagnosticados con Esquizofrenia coinciden en usar un amplo e variado vocabulario para
describila súa timidez, os seus estados taciturnos. Estes estados non son achacados á enfermidade, senón
que identificanse como propios das súas personalidades, do seu carácter. Distinguen estes estados
próximos á depresión dos seus ataques ou crise. A violencia, o estrés ou un formiguillo que non son
capaces de controlar, empeoran a súa situación e rematan nunha visita ao psiquiatra ou a urxencias e nun
ingreso. É a estes estados aos que denominan implicitamente o seu problema, a súa enfermidade. Aínda
que directamente, como apuntabamos, non a denominan Enfermidade Mental. A distinción opera entre
estados de timidez ou depresión cos de violencia ou crise.
Os diagnosticados cunha Enfermidade Bipolar idealizan os seus períodos de manía. Neles séntense
eles mesmos, mentres describen con tristura os seus períodos de Depresión. A enerxía con que viven a
euforia identifícana cos seus mellores momentos, convertidos en modelos de estado ideal. O abandono
da medicación coincide coa saída dunha fase depresiva e o inicio dunha suba do estado de ánimo. Se xa
están ben, saíndo do pozo ¿para que necesitan a medicación?
~ 251 ~