Orden social e loucura en Galicia - Repositorio Institucional da USC ...

As críticas a Pérgola adoitan vir polo taller onde están actualmente asignados ou por problemas
puntuais cos compañeiros. Eduardo 849 pasou por diferentes talleres, non lle gusta agora o traballo no de
enmarcado, aínda que engade: “realmente non fago nada”. Eladio 850 , habitual do taller de cestaría,
afirma que se lle dá mal. Non obstante é o único en elaborar as bases dos cestos sobre as que os demais
usuarios tecen despois. Pastor 851 non atina coas bolsas de papel, pero nunha conversación sobre o seu
“traballo” a outro usuario no corredor, relátalle orgulloso como dá cada paso para dobrar o papel e pegar
cada parte. Pablo pon unha bata azul para moverse polo taller de enmarcado, el vén a traballar a Pérgola.
Edson 852 non entende, onde van parar os ingresos do “contrato” que a directora fixolle asinar para vir á
asociación. Todos foron pasando por tódolos talleres ata atopar o que mellor iballes. En caso de que
haxa algún pedido ou acumulese traballo nalgún taller, cambian a súa actividade habitual e botan unha
man. Non sen sinalar nas entrevistas as dificultades do “novo traballo”.
Outro motivo de crítica a Pérgola é polo diñeiro. As cotas mensuais son unha constante tema de
protesta nas entrevistas. Os dos pisos de acollida pagan máis incluíndo comidas, mentres que os demais
pagan un tanto ao mes para as furgonetas. Eses son os motivos que todos repiten para pagar a Pérgola. A
maior parte non está contenta por ter que pagar por traballar. Ningún alude non obstante aos cheques que
reciben nas vacacións de nadal e de verán (polas vendas de cestos, teas e os produtos elaborados nos
talleres).
Unha vez obtido un diagnóstico psiquiátrico os usuarios de Pérgola narran como chegaron a
asociación. A maioría chegou derivada da USM, aínda que os máis antigos contan como foron mesmo
aos “buscar” ás súas casas 853 . Eladia ou Elena estiveron case dende o inicio en Pérgola, tras pasar por
unha especie de asociación de amas de casa local nun taller de cerámica. Ambas as dúas “ foron
recrutadas” por un dos traballadores de Pérgola, Mariana. Nalgúns casos chegan remitidos polos
hospitais, ou como Pedro e Perpetuo, remitidos por orde xudicial como substituto do seu internamento
psiquiátrico. Estes dous casos deron “problemas” na asociación polo que deixaron de vir para volver aos
seus hospitais de referencia.
A vida en Pérgola establece unha rutina á que agarranse con forza. Todos narran a súa rutina diaria
nas entrevistas. Érguense nas súas casas ou piso tutelados. Almorzan e aseanse (aínda que algúns
recoñecen facelo só unha vez por semana). Recóllenos nas furgonetas e iníciase a rutina diaria. Os dos
pisos tutelados comen neles ou cando hai posibilidades económicas fano nos locais de Pérgola. Os
outros volven ás súas casas. Polas tardes as rutinas varían, pero é unha constante a repetición das
mesmas actividades dos usuarios no seu tempo fóra de “Pérgola”. Paseos co can para Elías, coidado do
pai e limpeza da casa para Eladia, durmir e ver a tele no caso de Eladio ou ir falar cun dos perruqueiro
de Esteiro no caso de Edson. Teñen todos horarios ben marcados durante toda a semana. A rutina
repítese e todos parecen atopar certa satisfacción nesa orde.
849 Eduardo 1: 7.
850 Eladio 1: 2.
851 Pastor 1: 8.
852 Edson 1: 10.
853 Ao ler o bosquexo desta tese as traballadoras de Pérgola fixéronme notar que "a diferencia doutras asociacións", aquí non ían pescar
usuarios. O que indicase aquí é a percepción que da súa experiencia teñen os usuarios, non a suposta realidade.
~ 249 ~