Orden social e loucura en Galicia - Repositorio Institucional da USC ...

indícame como comezar un cesto. Non é moi difícil pero require concentración, paciencia e certa
habilidade coas mans.
Cinco dos sentados á mesa non fan case nada. Pedro e Perpetuo quedan durmidos de cando en vez
co cesto apoiado sobre a barriga. Eladio e Evaristo traballan un poquiño, quedan parados mirando ao
teito e volven despois trenzalas varas dos cestos con lentitude. Edson
pasa a maior parte do tempo movéndose pero sen facer gran cousa do
cesto grande no que traballa. Piedade dorme a maior parte do tempo,
cada media hora sae ao baño, deixando un halo de tabaco ao regresar.
Pedro esperta e comeza a falar de forma inconexa, repetindo frases
mentres parece estar a contar unha historia. Sen vir moito a conto,
seguramente debido a que Maro fala nese momento con Elena, Pedro
comeza a dicirlle que está moi gorda. Continua así durante un bo
anaco, chegando a ser bastante desagradable. Mentres fala sobre a obesidade move o seu inmensa
barriga sobre a cadeira para que non lle caian os seus pantalóns cheos de manchas. Maro acode sen
aparente relación co seu delirio para indicarlle como debe seguir co seu cesto. Ao pouco o fío de voz de
Pedro, como fío musical do taller, cambia de tema, volvendo á “historia” que narraba antes.
Detrás do aparente caos no taller Maro ordena, suave, pero permanente. Moi lentamente cada un
realiza unha parte pequena do cesto que ten asignado durante as case tres horas. O taller está repleto de
cestos rematados en estantes e caixas. Maro acode á cadeira de cada un para indicarlle o que debe de
facer en cada momento. Comparte taller ese día con enmarcado e cunha parte do grupo de pasta de
papel. Marvel e Mauricio achéganse de cando en vez a falar con el, intercambiando información ou
poñéndose de acordo. Co descanso á 1 menos cuarto, Maro coméntame que hoxe foi un día
especialmente malo. Mira a Pedro e Perpetuo mentres saen.
Durante o descanso estou un anaco na cociña cos monitores, falan sobre a saída do venres. Tratan de
poñerse de acordo sobre quen irá e quen non cos usuarios. Como chove a maior parte dos usuarios están
sentados nos bancos que hai no corredor ou fumando na “peixeira”. Non falan nunca de esquizofrenia,
loucura ou enfermidade mental. O vocabulario empregado polos traballadores de Pérgola, nos seus mini
reunións nos corredores, despachos ou na cociña, céntrase en como esta cada usuario cada día:
descompensado, ten problemas coa medicación, está moi decaído ou triste, etc. As emocións e o
equilibrio grazas á medicación son o centro das conversacións.
Tras a pausa sete usurarios, unha psicóloga en prácticas, Mariana (psicóloga) e eu ímonos á aula.
Imos ao taller que denominan “Coñécete”. Mariana queda de píe mentres os demais sentamos (véxase
distribución na ilustración). Escribe na lousa verbos que levan consigo situacións públicas nas que é
necesario falar, comunicarse. Pídelles que escollan un dos verbos, erganse, saian ao encerado e conten o
que farían nesa situación. Evaristo, Edelina e Elia non pronuncian unha palabra durante o tempo que
dura o taller, aínda que aparentemente miran aos que saen a falar en público e parecen atender.
~ 205 ~
Ilustración 23Taller Enmarcado.