Orden social e loucura en Galicia - Repositorio Institucional da USC ...

única entrevista cun informático, e conclúe cunha reflexión centrada na complexidade da xestión da EM
en Galicia dende unha perspectiva non médica. Nestes apartados finais de todos estes capítulos
sinalásense as distincións e os imaxinarios sociais cos que observase a EM dende cada unha destas
perspectivas. A orde social da loucura en Galicia atópase así no complexo entrelazado inabarcable de
todas elas. Deste xeito estaremos en disposición de entrar nas conclusións desta investigación.
Aclaracións metodolóxicas.
O noso marco teórico, como vimos, require ter unha especial sensibilidade co tempo. Por iso os
nosos datos están expostos nunha secuencia histórica, contextualizando a complexidade social en
relación á EMG. Así fixose uso dunha extensa bibliografía, pero ademais en cada unha das entrevistas
realizadas ou os grupos de discusión, foise especialmente coidadoso en observar a evolución individual
de cada persoa entrevistada na súa relación coa EMG. Polo tanto, en tódalas entrevistas, conversacións
informais e anotacións nos diarios ou cadernos de campo tivose un especial coidado en reflectila
evolución no tempo persoal 570 , ademais do tempo histórico, institucional ou social.
Unha segunda preocupación central nesta investigación foi capacitalo lector para observala
complexidade da EMG en Galicia. Con isto indícase que non pretendemos situalo lector só na verdade
do psiquiatra director da USM urbana que describiremos nun momento, ou na visión dun esquizofrénico
de Pérgola. Tomamonos en serio o sentido da complexidade social, e temos que capacitar o lector desta
tese na observación da complexidade, non dunha verdade parcial. A orde na que seleccionamos
presentar os datos nunha secuencia temporal é tamén coherente con esta segunda gran preocupación.
Mentiriamos se afirmásemos seleccionar as dúas USM pola súa relación con Pérgola. Centrámonos
en Pérgola pola riqueza de elementos sociais, como se verá, presentes nesta asociación. Pero sobre todo
por unha boa relación persoal con moitos dos integrantes de Pérgola, imprescindible para a obtención de
datos sobre unha temática tan sensible como a enfermidade mental. Seleccionamos non indagar máis da
USM en Esteiro, Unidade de referencia dos usuarios de Pérgola, para non nos centrar na cultura dunha
soa organización social (more antropolóxico), e poder describir así elementos da complexidade en
Galicia. En vez de facelo utilizamos os datos obtidos previamente en dous USM para construír así a nosa
observación. Tiñamos datos ademais da unidade de drogodependencias de Esteiro a través dunha
entrevista co seu psiquiatra durante anos, e unha infinidade de testemuños dos traballadores e usuarios
de Pérgola sobre a USM de Esteiro.
É importante tamén apuntar que diferenciamos dous tipos de fontes de información que pasamos a
describir superficialmente a continuación, especificando as claves coas que de agora en diante citasense.
Por un lado, os datos primarios recollidos para esta investigación mediante entrevistas. Por outro,
usamos datos secundarios extraidos da bibliografía publicada.
570 A bibliografía sobre metodoloxía consultada foi extensa, tanto sobre métodos de entrevista (Alonso 1994; Foddy 1994) como sobre a
problemática das biografías ou autobiografías (Denzin 1989; Becker 1997; Behar 1996). Consúltese para ampliar información a extensa
bibliografía, ademais dos manuais de metodoloxía clásicos (García-Ibañez 1994) sobre esta temática citada ao final desta tese.
~ 124 ~