Letras novas - Asociación de Escritores en Lingua Galega

Poesía e tortura
[Nótese que a palabra central do título desta reflexión é conxunción copulativa
e non presente de indicativo do verbo ser]
Cantas veces se terán xuntado ambos vocábulos... E, ao mesmo
tempo, canto temos insistido as/os amantes do xénero lírico en que estes
non teñen por que ir collidos da man (léase, por exemplo, Poetízate de
Fran Alonso). Mais non menos certo é que existen vates empeñados en
convencer (sen pretendelo, temos que supor) os sufridos lectores (a humanidade
enteira en potencia) de que a poesía pode chegar a ser un eficiente
revulsivo (= vomitivo).
Seica está feo dicilo, mais peor é calalo. Fraco favor se lle fai a
alguén cando se loan os seus ripios ou se enxalza o seu estilo anódino.
Señoras e señores, o descubrimento está feito: existen os maos poetas!!
Ninguén rache as vestiduras, por favor. A realidade é así de cruel. Existen
maos poetas pero a cousa non é ningún drama (cada un/unha asuma
as súas responsabilidades). Tamén existen maos pintores, profesores
nefastos e pésimos alcaldes. Toda arte/oficio ten destacadísimos exemplos
e, por outra banda, torpes chafallas.
Quizais, en realidade, o que adoita acontecer con máis frecuencia é
que todos/as somos autores/as xeniais ou infaustos dependendo do
momento. Raro é o libro poboado de magníficos poemas que non teña
algún clamoroso desatino, proba fidedigna de que, en ocasións, a musa
adormece e non hai xeito de espertala. Sería case igual de insólito un poemario
tan ruín que non conteña, polo menos, un verso digno de librar da
queima. A pregunta é se un só verso salva un poemario enteiro (paga a
pena tanto gasto de papel? tanta árbore decepada?).
Neste espiñento asunto dos poetas maos –aptos para a tortura–, concordo
totalmente co escritor angolano José Eduardo Agualusa. As súas
palabras revélanse esclarecedoras:
Houve um tempo em que havia no mundo mais torturadores do que
poetas. Hoje, tenho a certeza, são mais os poetas do que os torturadores,
embora –também sei disso– haja quem acumule funções. Gente com múltiplas
aptidões. Conheci alguns maus poetas que enquanto escreviam os
seus maus poemas se revelaram bons torturadores.
Por outro lado, alguén dixo tamén que non existe un artista máis seguro
do propio talento que aquel que non o ten en absoluto. Até os xenios
vacilan ás veces, mais os maos poetas, os pésimos pintores e os cineastas
67