Letras novas - Asociación de Escritores en Lingua Galega

sobre todo os ghichiños falando de ghichiñas. “Buah, a esa pava para min
que lle molo.” Isto xa é no 99,99 % dos casos unha esaxeración coma un
mundo –isto tamén–. Pero poñamos outro exemplo máis xeral: “Buah, as
chorbas flipan comigo, racho coa pana.” Mira, meu, Monchiño, colle esta
chaqueta de pana e vaille dando, anda.
A metonimia évos chamarlle a unha cousa polo nome doutra porque
hai entre as dúas unha relación máis alá do simple parecido. Olliño, porque
é fácil confundila coa metáfora e viceversa. Amais de topármoslles
parecido, ten que haber outra conexión: a parte polo todo, causa-efecto,
etc. Por exemplo: “Buah, eu morreo que te cagas”. Outra hipérbole, por
certo, e unha metonimia ben triste, porque aquí haiche quen confunde
axuntar os morros con dar un bico. Ah, e o Moncho aquí foi un “bocas”,
que é unha metonimia que creo que xa non vos teño que explicar.
A antonomasia é cando usamos un nome propio por un nome común,
como estou a facer eu co tal Moncho en vez de dicir directamente “o pringao
este”, ou ao revés, se dixese “O Pringao este” pero todos soubésemos
que estou a falar do tal Moncho.
A imaxe, que é cando o tropo, xeralmente metáfora ou metonimia,
crea unha imaxe tan gráfica do que se está a dicir que parece que o estamos
a ver: “Buah, tío, vaia carauto traes”, que é cando o Chiño estivo
empolado no poleiro todo o día na póla e gasta unha cara que parece
unha carauta.
E por último, a ironía, que aquí é onde os galegos temos abondo que
dicir, porque lle inventamos unha variante que lle chaman “retranca” e aí
somos os amos. A ironía é cando se quere dicir o contrario do que se di,
o sarcasmo é facer unha ironía pero xa con moita mala... idea e a retranca
maniféstase cando o/a interlocutor/a non sabe se queremos dicir o
contrario ou non, ou sexa, con muita mala... hostia, vaia. E aquí o exemplo
poñédelo vós, que de seguro vos acordan varios, e amais o Monchiño
xa non dá máis de si.
En resumo, que para faceres tropos ou trobar só falta que abras a
boca (metonimia) un nada (hipérbole) para guindares (metáfora) a pedrada
(imaxe) de que o bonito de ser poeta é que poeta pode ser calquera
(alegoría), ¿non si (retranca), Monchiño (antonomasia)?
Infoxove número 16, agosto de 2007
148