pdf - Consello da Avogacía Galega

En definitiva, ¿por que é tan importante esta segunda estratexia ou fórmula de traballo?
A esta pregunta é necesario responder que a introdución da perspectiva de xénero sitúa
as “persoas” no núcleo da toma de decisións políticas, por encima doutro tipo de intereses;
partindo dunha toma de decisións mellor informada, conducirase a un mellor goberno;
involucra tanto mulleres como homes, polo que aproveita a especificidade dos recursos
humanos, porque fai visible a problemática da igualdade de xénero na cultura dominante
e, en definitiva, porque se aproveita de que os seres humanos non son suxeitos
abstractos, senón que posúen identidades específicas, incorporando polo tanto á acción
de goberno o potencial da diversidade.
En definitiva, trátase de introducir a dimensión de xénero como base de toda actuación
en materia de violencia de xénero ou calquera outra relacionada coa incorporación do
principio de igualdade, tanto no ámbito lexislativo como na súa aplicación ou execución.
Se partimos dalgunhas das reflexións avanzadas en páxinas anteriores, tanto en relación
coa previsión legal específica como respecto da interpretación dada polo noso alto tribunal
e o vinculamos co alto índice de comisión delituosa neste ámbito que nos ocupa,
debemos preguntarnos se o dereito penal pode seguir obviando, pode seguir ignorando
e desprezando, entre outros aspectos, que o exercicio da violencia habitual afecta maioritariamente
nos fogares españois ás mulleres e aos menores; que en case o oitenta por
cento dos supostos as mulleres morren a mans dos seus maridos ou compañeiros dentro
do domicilio onde habitan sen que o Tribunal Supremo o considere a efectos de agravación
como un dato destacable; que tras anos de soportar o exercicio da violencia habitual
moitas mulleres optan pola fuxida ou a separación inmediata por se encontraren en
grave perigo para a súa vida ou integridade, o que foi valorado polos nosos tribunais
como unha circunstancia que asimila esta morte á producida entre persoas estrañas 130 ;
que tras anos de presenciar os fillos ou fillas menores gravísimos actos de violencia, ou
incluso o feito da morte da súa nai, a xurisdición penal non contiña ata datas moi recentes
131 un instrumento o suficientemente eficaz que impedise que o outro proxenitor puidese
seguir tendo a patria potestade, ou incluso que a tensión separatoria pode seguir
constituíndo un medio moi recoñecido para lograr a atenuación da pena.
130 A Lei orgánica 11/2003, do 29 de setembro, de medidas concretas en materia de seguridade cidadá,
violencia doméstica e integración social dos estranxeiros, ampliou a operatividade da circunstancia
mixta de parentesco, que pode agravar ou atenuar a pena, prevista no artigo 23 do Código Penal, ao
suposto de ex-cónxuxes ou ex-parellas.
131 A Lei orgánica 11/2003, do 29 de setembro, de medidas concretas en materia de seguridade cidadá,
violencia doméstica e integración social dos estranxeiros, introduce como pena facultativa nos supostos
de violencia previstos nos artigos 153 e 173,2, en atención ao interese do menor ou incapaz, a de
inhabilitación especial para o exercicio da patria potestade. Así mesmo, a Lei orgánica 15/2003, do 25
de novembro, pola que se modifica a Lei orgánica 10/1995, do 23 de novembro, do Código Penal, mantén
no artigo 46, como pena privativa de dereitos, a de inhabilitación especial para o exercicio da patria
potestade, tutela, curatela, garda ou acollemento, pero introduce, de maneira expresa, a facultade do
xuíz ou tribunal sentenciador de determinar, en atención ás circunstancias do caso, o alcance da pena
en relación cos menores que estean a cargo do penado, de tal forma que a pena o poderá ser respecto
de todos ou dalgún dos menores sometidos á patria potestade, tutela, curatela, garda ou acollemento
do condenado, permitindo que a pena despregue os seus efectos xa non só con respecto ao
menor que fose vítima directa do feito delituoso, senón tamén sobre os irmáns.
O tratamento penal da violencia contra as mulleres
67