pdf - Consello da Avogacía Galega

tude cos citados polo representante talibán ao manifestar: “Na nosa estrutura social, as
mulleres non están destinadas a traballos duros como conducir camións”.
O Tribunal Constitucional, a través da sentenza do 14 de novembro de 1991 84 , considerou
que a non-admisión polo Ministerio de Defensa dunha muller ás probas para o ingreso
na Academia Xeral do Aire era unha medida contraria ao artigo 14 da Constitución
española; e a través da sentenza do 14 de decembro de 1992 declárase a inconstitucionalidade
do artigo 1 do Decreto do 26 de xullo de 1957 que prohibía o traballo da muller
no interior das minas. 85 As circunstancias sociais en que non hai moito se desenvolveu
a existencia das mulleres, e a constatable situación de clara desigualdade en que se desenvolveu
a súa vida, tanto no ámbito do privado como do público, son a manifestación
máis clara de que a loita contra a violencia non pode exercerse nin exclusiva nin preferentemente
a través dos mecanismos penais, se estes non van acompañados dunha
reforma profunda das estruturas sociais que a xustifican, toleran e amparan. 86
Non obstante, non é necesario acudir a un exemplo como o do réxime dos talibán para
apreciar que a violencia exercida contra as mulleres dentro do ámbito familiar constitúe
unha problemática estendida por todos os países da área occidental e que se encontra moi
ligada á relación de equilibrio necesaria entre o dereito ao traballo, a estabilidade familiar e
as responsabilidades familiares 87 , mesmo naquelas sociedades en que o nivel de participación
política, social e económica das mulleres chegou a cotas aínda inalcanzables para
as mulleres españolas; en Suecia, cada ano unhas 16 mulleres perden a súa vida a mans
dos seus esposos ou compañeiros, o cal representa un sexto de todos os asasinatos.
En Alemaña, corenta mil mulleres ao ano teñen que buscar refuxio en casas de acollida.
No ano 2000 morreron neste país 224 mulleres a mans dos seus maridos ou compañeiros.
En 2002 entrou en vigor a Lei de protección de vítimas da violencia doméstica. En
relación co Reino Unido, en decembro de 2003 foi presentado o proxecto de lei que pretende
atallar a morte de 120 mulleres de media ao ano; cada ano sesenta e cinco mil
mulleres teñen que fuxir dos seus domicilios. 88
84 Véxase STC 216/1991, do 14 de novembro.
85 Véxase STC 229/1992, do 14 de decembro.
86 Esta disparidade e contradición entre o expresado polos textos legais e a realidade en que se desenvolven
as mulleres presenta realidades idénticas en distintos países; un exemplo disto constitúeo un
país como Ucraína, país que a día de hoxe non alcanza as cotas de desenvolvemento dos países da
nosa contorna, e inmerso nun ámbito cultural diferente, que accedeu á independencia no ano 1991,
pero onde a taxa de alfabetización feminina alcanza o 97,4 % (en España a taxa de alfabetización
feminina no ano 1996 era do 96,1%), e onde, ao analizar a problemática da violencia contra as mulleres,
se facían no ano 2000 as seguintes afirmacións: “A condición social e cultural das mulleres ucraínas
caracterízase, por unha parte, pola igualdade formal e legal de todos os cidadáns independentemente
do seu sexo, e por outra, pola acusada discriminación sexual presente en todos os aspectos da
vida pública e privada (social, económica, política, laboral, familiar, etc.)”. Kateryba Levchenco, catedrática
de filosofía na Universidade Estatal de Jarkov (Ucraína); Kateryba Levchenco: Relatorio presentado
no Foro Mundial de Mulleres contra a Violencia, Centro Reina Sofia para o Estudo da
Violencia, Valencia, 2000.
87 Véxanse resultados da macroenquisa realizada polo Ministerio de Traballo e Asuntos Sociais, realizada
en xullo do ano 1999, Violencia contra as mulleres, Instituto da Muller, Madrid, 2000.
88 Véxase o xornal El País, 24 de abril de 2004.
O tratamento penal da violencia contra as mulleres
51