pdf - Consello da Avogacía Galega

posibilidades poucas veces chegan. En realidade, moitas destas mulleres perciben que
a lei non as recoñece.
Centrar a solución nun dereito penal que, partindo desa aparente neutralidade, incida
nunha maior criminalización ou no agravamento das penas, sen que iso se complemente
coa suficiente dotación de recursos, conduciranos a un camiño sen retorno, sobre todo
á vítima, pero tamén ao resto da sociedade, que presencia como o noso dereito, esencialmente
garantista, se ve profundamente modificado, sen obter resultados.
Os poderes públicos teñen na súa man os instrumentos necesarios para cambiar o
rumbo iniciado nos últimos anos e agravado a través das reformas de 2003; a resposta
penal xa se está producindo, os xuíces e tribunais realizaron o seu cometido; se esta
resposta non vai acompañada do esforzo dos responsables doutros ámbitos, estaremos
reconducindo as vítimas ao abismo.
A modo de conclusión, é importante salientar a unanimidade de todos os responsables
políticos á hora de elaborar a proposta de regulación da orde de protección e o acerto
do lexislador na súa norma aprobada. Non obstante, é preciso sinalar que o lexislador
insta a modificación dos instrumentos de protección, non tanto á vista das importantes
cifras de denuncias presentadas ante forzas e corpos de seguridade do Estado por condutas
violentas no seo do ámbito familiar, canto pola inquietude provocada pola existencia
dun número de supostos –unha media de setenta ao ano– en que a gravidade das
condutas tivo como resultado a morte da vítima, e incluso con moita frecuencia acompañada
da morte das fillas e dos fillos menores; obviando ás veces que a propia natureza
e características da problemática impide valorar, en moitos dos supostos, a especial
vulnerabilidade en que se desenvolven as vítimas de cara a un posterior acto violento,
tras a adopción das medidas cautelares.
É preciso preguntar se as medidas previstas a través da orde de protección comportan
realmente a capacidade de impedir a comisión dun feito delituoso de especial gravidade
cando o agresor decidiu pór fin á vida das vítimas; é dicir: ¿Cal é o nivel de protección
que pode alcanzar unha resolución xudicial que require do agresor non aproximarse á
vítima a 50, 300 ou 500 metros? ¿En que supostos é suficientemente coercitiva para un
imputado a resolución dun órgano xudicial para que se cumpra? ¿E en que outros supostos
é necesario que o Estado dote a vítima dun especial apoio para o cumprimento da
resolución? ¿Será en todos os supostos suficiente coa dotación dun teléfono de conexión
inmediata coas forzas e corpos de seguridade do Estado ou haberá que valorar
incluso o acompañamento durante as 24 horas do día por parte de efectivos destinados
á súa protección? ¿Realmente pode unha sociedade democrática como a nosa e cun
nivel de desenvolvemento próximo aos países máis desenvolvidos do mundo soportar
moralmente (xa que non hai dúbida de que economicamente podería) que varios miles
de mulleres deban ser protexidas por efectivos policiais durante o transcurso dun tempo,
en principio non susceptible de ser calculado?
En moitos dos supostos, o contido propio da resolución, impedíndolle ao agresor aproximarse
á vítima, será suficiente para que este último cumpra o ordenado; 436 non obstante,
non podemos perder de vista que a raíz do problema radica na profunda desigualda-
436 Entre o 1 de agosto de 2003, data en que entrou en vigor a Lei reguladora da orde de protección, e o
31 de decembro do mesmo ano foron presentadas ante os xulgados españois 7869 solicitudes de
O tratamento penal da violencia contra as mulleres
207