pdf - Consello da Avogacía Galega

Con independencia da escasa aplicación destas medidas, circunstancia á cal xa se fixo
referencia con anterioridade 414 , é indubidable que o lexislador do 2003 quixo paliar, coa
entrada en vigor da Lei reguladora das ordes de protección, as deficiencias normativas
que tanto a doutrina como os operadores xurídicos puxeran de relevo; e para tal efecto
a concesión da orde de protección outórgalle á vítima, á vista da exposición de motivos
da lei, un estatuto integral de protección que concentra, de forma coordinada, unha
acción de natureza civil e penal. 415
A lei componse de dous artigos; o primeiro deles procede á modificación da redacción
do artigo 13 da LACRIM, e o segundo introduce o novo artigo 544 ter, que regula propiamente
a orde de protección. 416
Á vista do citado artigo 544 ter, a orde de protección concíbese como unha resolución
xudicial adoptada no curso da tramitación dun proceso penal onde existan indicios fundados
da comisión dun delito ou falta contra a vida, contra a integridade física ou moral,
a liberdade sexual, a liberdade ou seguridade dalgunha das persoas a que fai referencia
o artigo 173.2 do Código Penal e onde se aprecie unha situación obxectiva de risco para
modificou a súa redacción e de conformidade coa disposición derradeira desta última entrou en vigor
o pasado 27 de novembro de 2003. A teor dela, “en caso de incumprimento por parte do inculpado da
medida acordada polo xuíz ou tribunal, este convocará a comparecencia regulada no artigo 505 para
a adopción da prisión provisional nos termos do artigo 503, da orde de protección prevista no artigo
544 ter ou doutra medida cautelar que implique unha maior limitación da súa liberdade persoal, para
o cal se terán en conta a incidencia do incumprimento, os seus motivos, gravidade e circunstancias,
sen prexuízo das responsabilidades que do incumprimento puidesen resultar”. Ao respecto chama a
atención que o lexislador do 2003 preveña a posibilidade de que existan motivos por parte do imputado
para o incumprimento dun mandamento xudicial. Pregúntome se non tería sido suficiente coa
referencia á gravidade e ás circunstancias do incumprimento.
414 Véxanse ao respecto datos relativos á aplicación das medidas cautelares previstas no artigo 544 bis
Lacrim a que se fai referencia nas pp. 92 e ss.
415 Véxase a exposición de motivos, apartado II, da Lei 27/2003, do 31 de xullo, reguladora da orde de
protección das vítimas da violencia doméstica. Véxase Observatorio contra a Violencia Doméstica e
de Xénero. Consello Xeral do Poder Xudicial. “El estatuto de la víctima en el proceso penal español”
en Guía práctica contra la violencia doméstica y de género, p. 39, http://www.poderjudicial.es.
416 O artigo 13 da Lei de axuizamento criminal queda redactado nos seguintes termos: “Considéranse
como primeiras dilixencias a de consignar as probas do delito que poidan desaparecer, a de recoller
e pór en custodia canto conduza á súa comprobación e á identificación do delincuente, a de deter, se
é o caso, aos posibles responsables do delito, e a de protexer os ofendidos e prexudicados polo
mesmo, os seus familiares ou outras persoas, podendo acordarse para tal efecto as medidas cautelares
a que se refire o artigo 544 bis ou a orde de protección prevista no artigo 544 ter desta lei”. O artigo
2º: engádese un novo artigo 544 ter na Lei de axuizamento criminal, redactado nos seguintes termos:
“1º.- O xuíz de instrución ditará orde de protección para as vítimas de violencia doméstica nos
casos en que, existindo indicios fundados da comisión dun delito ou falta contra a vida, integridade física
ou moral, liberdade sexual, liberdade ou seguridade dalgunhas das persoas mencionadas no artigo
153 do Código Penal resulte unha situación obxectiva de risco para a vítima que requira a adopción
dalgunha das medidas de protección reguladas neste artigo”. Con posterioridade, a Lei orgánica
15/2003, do 25 de novembro, pola que se modifica a Lei orgánica 1071995, do 23 de novembro do
Código Penal, a través da disposición derradeira primeira, punto segundo, letra f, modifica a anterior
redacción substituíndo a referencia ao artigo 153, polo artigo 173,2.
O tratamento penal da violencia contra as mulleres
179