pdf - Consello da Avogacía Galega

162
Creo que a descrición da situación en que se desenvolven as vítimas deste tipo de violencia
encaixa integramente na definición dada polo alto tribunal; o padecemento da vítima
poderá ter maior ou menor entidade atendendo aos supostos axuizados, pero non
hai dúbida de que o elemento identificador do exercicio da violencia habitual contra as
mulleres e, se é o caso, os menores e os anciáns, producida de modo habitual no seo
das estreitas relacións que se producen no fogar familiar, ten como obxectivo, precisamente,
perpetuar esa situación de desigualdade que permitiu ocupar diferentes posicións
aos suxeitos da conduta; en definitiva, o fin radica en dobregar a vontade das vítimas.
Perda da autoestima, frustración, autoinculpación, illamento, terror... en definitiva, síntomas
evidentes da quebra da propia identidade, constitúense como algúns dos efectos
que a violencia habitual produce nas vítimas descritos polos expertos antes referidos e
que conducen necesariamente a apreciar que é a vulneración da “integridade moral” o
obxectivo perseguido, polo que, en consecuencia, constitúese no ben necesitado de protección
polo delito de violencia habitual.
E.- Conclusión
É indiscutible que o exercicio da violencia física ou psíquica pode producir a lesión doutros
bens necesitados de protección xa considerados polo texto penal, pero cando o
exercicio da violencia se leva a cabo de maneira reiterada, cando se converte no mecanismo
de comunicación corrente por parte dun membro da parella contra o outro, ou
mesmo contra os menores ou anciáns que conviven no ámbito familiar, chegando a afectar
ás vítimas na súa integridade como seres humanos e provocando mesmo o derrubamento
moral que lles impide buscar a saída a esa dinámica de violencia, o ben xurídico
que resultou gravemente vulnerado xa non é a súa integridade física ou psíquica, senón
a “integridade moral” que define ao ser humano como ben xurídico autónomo; en definitiva,
trátase de castigar a conduta que leva consigo o sometemento da vítima a un estado
de humillación continua, ao mantemento dun clima presidido pola constante actitude
hostil e intimidatoria, de negación como persoa, e cuxa última finalidade radicaría no
mantemento ou, se é o caso, restablecemento do equilibrio nas relacións de poder como
obxectivo prioritario; unhas relacións de poder en que o suxeito activo da agresión se cre
merecedor dunha posición preferente no ámbito da relación de parella ou familiar, consideración
que non encontra amparo nin lexitimación, hoxe en día, nin no ordenamento
xurídico, nin na estrutura social. 385
Durante moito tempo resultou difícil para moitas mulleres confiar no sistema penal como
un instrumento capaz de resolver a grave problemática na que se desenvolvía unha vida
presidida pola violencia, cando a mensaxe que transmitían os que interpretaban e aplicaban
a lei era que o castigo deviña do agravio á familia como institución básica do noso
ordenamento xurídico, ou cando sobre a base da estrita aplicación do principio de legalidade
deixaba fóra da súa intervención e da súa protección aspectos da vida das persoas
ás que o ordenamento xurídico penal non facía mención explícita pero ao que o
texto constitucional conceptuaba como dereitos fundamentais cuxa protección corresponde,
antes que a ningunha outra orde, ao dereito penal.
385 “Sin dignidad y con una constante violación de la integridad, es difícil vivir con satisfacción a la vista
de otros y de una misma”, T. Stang Dahl: El derecho de la mujer, Vindicación Editores, p. 104.
O tratamento penal da violencia contra as mulleres