pdf - Consello da Avogacía Galega

132
a constatación da repulsa da sociedade no seu conxunto pola posible insuficiencia na
resposta do ordenamento xurídico. 298
Esta preocupación foise incrementando paulatinamente á vista do reproche dirixido
desde múltiples ámbitos da sociedade civil cara aos distintos operadores xurídicos, e é
indubidable que produciu unha certa sensación de desconcerto por parte destes últimos
ante a ineficacia do sistema penal arbitrado ata a data.
En todo caso, e con independencia da orixe do complexo debate, é incuestionable que
analizar cada unha das distintas posturas esgrimidas pola doutrina é un presuposto
ineludible para delimitar o obxecto de protección, sen que a nova reforma e a súa última
localización dentro do Título VII do Libro II do Código Penal denominado “das torturas e
outros delitos contra a integridade”, que a primeira vista permite determinar máis eficazmente
o ben xurídico protexido, o convertera en estéril, por canto á vista dalgunha das
opinións da doutrina tras a reforma é indubidable que é un debate vivo e inacabado.
Pero, independentemente de que o propio debate busca delimitar o obxecto de protección,
a análise das argumentacións vertidas a favor dunha e outra postura o que si permitiron
percibir é que o propio obxecto de protección se constituíu nun indicador desa
desigualdade que se concibe hoxe como fonte do exercicio da violencia. A existencia de
resolucións xudiciais ditadas polo noso máis alto tribunal que seguen poñendo o acento
na protección da familia como obxectivo a perseguir cando se castigan estas condutas
son a proba da citada consideración.
As distintas liñas de investigación pretenderon fundamentalmente determinar se a tipificación
da violencia habitual, xa sexa física ou psíquica, pretende castigar os ataques á
saúde ou a integridade das persoas, ou polo contrario se protexen bens xurídicos “aparentemente”
máis relevantes, como a dignidade, a paz e a convivencia familiar, o honor,
ou mesmo a integridade moral das persoas, por isto imos deternos en cada unha delas
e na argumentación xurídica que as sostén. 299
A.- A saúde e a integridade física e psíquica
Diciamos en páxinas anteriores que, aínda cando o artigo 153 segundo a redacción dada
pola Lei orgánica 10/1995, do 23 de novembro, se encontraba integrado no Título III do
Libro II do Código Penal dedicado ás lesións, a determinación de cal era o ben que se
tutela foi realmente controvertida, formulándose, en numerosas ocasións, se sería
correcta a localización sistemática deste.
298 Para M. C. Falcon Caro, “a conciencia humana adormecida durante anos en canto á consideración
como delito de malos tratos ao conxunto das reiteradas e numerosas malleiras, insultos, ameazas e
toda a humillación que iso leva consigo, ocasionadas dentro do ámbito familiar, espertou por fin, sen
saber moi ben que se pretende protexer coa incriminación da conduta constitutiva do delito descrito”.
Falcon Caro, M. C.: Malos tratos habituales a la mujer, Bosch, Barcelona, 2001, p. 140.
299 Para E. Cortés Bechiarelli, “as posibilidades que se esgrimiron por parte da doutrina resultaron dunha
riqueza destacable, ata curiosa”; Cortés Bechiarelli, E.: El delito de malos tratos familiares, nueva regulación,
Marcial Pons, Madrid, 2000, p. 41.
O tratamento penal da violencia contra as mulleres