Xestion de residuos urbanos.pdf - Axencia de Ecoloxía Urbana do ...

182
Nestes sistemas de vida os obxectos tiñan vocación de permanencia, facilitada polos sistemas de
produción, pasando dun dono a outro e dun uso a outro mediante a súa reparación e adaptación.
Como se pode ler na obra Waste and Want: A Social History of Trash, da investigadora americana
Susan Strasser, no século XIX dábanse numerosos consellos para facilitar a reutilización a través de
revistas como “The American Frugal Housewife” ou libros nos que se aconsellaban ás amas de casa
das cidades ou ás das granxas como aproveitar as numerosas cousas que podían almacenar nos seus
fogares para non teren que botalas como residuos.
Mais estas costumes e actitudes cambian segundo o fan os modos e medios de produción (tanto
dende un aspecto conceptual como tecnolóxico e material), a estrutura da familia e os roles dos seus
compoñentes e a propia acumulación da riqueza (basicamente nas sociedades occidentais).
Todo o anterior facilita o desenvolvemento dunha sociedade consumista onde “o consumo” é unha
peza esencial da economía e, como afirma na súa obra Susana Trasser, o propio crecemento económico
do pasado século foi alimentado polo lixo o creado polos elementos eliminables incorporados
para a venta dos produtos, así como polos constantes cambios de estilo (deseño e moda) e tecnoloxía
que fan dos obxectos en perfecto estado de uso obxectos obsoletos e creando o mercado para a súa
substitución.
Outros autores como a editora da revista “Ladies Home Journal and Home Economics, Christine
Frederick, utilizando para os seus propósitos os conceptos da escola taylorista, define a “obsolescencia
de estilo” e a considera como o elemento determinante para favorecer a compra continua de
obxectos evitando que o mercado quede saturado co fluxo sen fin de mercadorías que os sistemas
de produción en masa introducen nel (1926). O resultado do anterior é que o crecemento económico
ven sostido por este proceso.
Na actualidade este proceso vese favorecido pola globalización que estendeu esta actitude vital de
occidente a meirande parte dos países así como pola capacidade de produción dos países emerxentes
utilizando unha mano de obra barata que facilita a substitución dun obxecto antes que a súa
reparación por implicar un menor custo.
Queremos salientar a grande dificultade que existe para que a sociedade renuncie a esta dispoñibilidade
de produtos e medios xa que “considera” que non soamente mellora a súa calidade de vida
senón que, incluso, procura a súa felicidade.
Ante este panorama a Unión Europea a través de diversos documentos, plans e normativa vai intentar
que os efectos destes comportamentos sobre a natureza e o clima así como sobre o esgotamento
dos produtos non renovables diminúan ou se eliminen.
Neste sentido, na Directiva 2008/98/CE sobre os residuos (Directiva Marco de Residuos) recollese,
no seu considerando nº 28, o seguinte: “A presente directiva debe contribuír a ir transformando á
Unión Europea nunha que trate de evitar a xeración dos residuos e que
utilice os residuos como recurso “ e, polo tanto, define a necesidade de estimular a prevención e a
valorización dos residuos pero nun entorno social e económico moi diferente, como xa vimos, do que
se presentou o longo da historia da humanidade ata tempos recentes.
O longo dos capítulos deste libro vimos que as normativas e os plans de xestión de residuos tanto
nacionais como no seu caso os autonómicos, incorporan medidas que favorecen o desenvolvemento
da prevención, da reciclaxe e doutros tipos de valorización.
Estudos desenvolvemento sostible