39466 Fervenzas interior nº 9.qxd - Seminario de Lingüística ...

A falta de documentos identificativos válidos impediu a moitos xitanos
exercer o seu dereito ao voto nas eleccións, o que supón a exclusión da
súa participación efectiva nunha sociedade democrática.
O racismo social e institucional tolérase e medra, fortalecido pola
impunidade, ante a pasividade cómplice da sociedade e o cinismo dos
gobernantes. A incorporación de Romanía á Unión Europea será previsibelmente
no 2007, pero ademais do cumprimento de condicións e criterios
económicos, Europa debe esixir tamén o respecto efectivo aos dereitos
humanos das minorías. E nese exame, a día de hoxe, Romanía suspende
estrepitosamente.
EUROPEOS NO 2007
Romanía aspira a ser membro da Unión Europea no 2007 e para iso
require o cumprimento dos criterios políticos estabelecidos para a adhesión,
entre os que figuran os denominados Criterios de Copenhague, que se refiren
ao respecto dos dereitos das minorías. Romanía debe protexer na lei e
na práctica os dereitos recoñecidos no Pacto Internacional de Dereitos
Civís e Políticos, e debe usar os sistemas adecuados para lograr progresivamente
a aplicación efectiva de todos os dereitos recoñecidos no Pacto
Internacional de Dereitos Económicos, Sociais e Culturais sen discriminación
de ningún tipo.
Tanto a Organización para a Seguridade e a Cooperación en Europa
(OSCE) coma a Comisión Europea contra o Racismo e a Intolerancia (ECRI)
alertaron sobre a gravidade da situación dos romà en Romanía. A OSCE
recoñeceu “as dificultades particulares ás que se enfrontan os romà e a
necesidade de tomar medidas efectivas para lograr a completa igualdade
de oportunidades”, mentres que a ECRI apremou ás autoridades romanesas
para que revisaran o funcionamento do seu sistema xudicial a fin de determinar
o alcance da discriminación na administración de xustiza, e instoulles
a aplicar medidas para combater as prácticas discriminatorias da policía.
A constitución romanesa, aprobada por referendo en 1991, consagra
a Romanía, no seu primeiro artigo, coma un estado de dereito, democrático
e social no que a dignidade do home e os dereitos e liberdades dos
cidadáns representan os valores supremos e están garantidos sen diferencias
de raza, nacionalidade, orixe étnica, lingua, sexo, opinión, pertenza política
ou orixe social.
Nos últimos años, o goberno romanés levou a cabo reformas lexislativas,
entre elas modificacións no código penal que contemplan o delicto de
incitación ao odio racial. Creouse a Comisión Interministerial para as
Minorías Nacionais e recoñecéronse aos romà como minoría. Peter
Kovacs–Eckstein, ministro delegado para as minorías nacionais de Romanía,
recoñeceu nun discurso ante a OSCE, non sen certa mornura, que “a pesares
de todos os esforzos feitos, constatamos a existencia de certos fenó-
110