Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
30<br />
Houbo tal decepción que comezaron a cavilar. Pensaban que o fútbol<br />
galego era o millor, pois estabamos moi perto dos ingleses que o refundaron.<br />
A percepción dos siareiros non se correspondeu coa realidade no<br />
terreo de xogo. Matinaron que as equipas galegas debian de unirse, facer<br />
un grande clube. Asi, deuse unha concentración de equipas. En vigo o<br />
Fortuna e o Real Vigo fusionáronse baixo o impulso dos galeguistas, nascendo<br />
o Real Clube Celta de Vigo. Na cidade departamenteal uniríanse<br />
Racing e Ferrol. Na Coruña o Deportivo sobranceaba converténdose xa<br />
anos antes na “equipa representativa”, despois de várias fusións.<br />
Comezaba a loita Celta-Deportivo. A rivalidade fixo descender o entusiasmo<br />
pola selección proxectando o localismo nos clubes. A etapa de Ditadura<br />
de Primo de Rivera acentuou o sentir localista en detrimento do galego. As<br />
dictaduras son reducionistas, por definición. A competición ligueira no<br />
estado facíalle perder peso aos seleccionados en detrimento das equipas,<br />
que eran impulsadas desde o Governo central ou desde a própria Coroa. As<br />
seleccións ollábanse como “disgregadoras da pátria española”.<br />
Os xogadores profesionalizábanse, os clubes arrebatábanlle o protagonismo<br />
ás selección e as ideas galeguistas tiñan problemas de censura.<br />
Os partidos amigábeis tamén case desaparecerian e os torneos interrexionais<br />
serian suprimidos. A selección galega voltaria a aparecer en<br />
1930, xogando en Chamartín contra a seleción do Centro. Os galegos vencerían<br />
por 4-1 nun partido que foi a benefício da catástrofe mariñeira de<br />
Bouzas. Galiza seguia a ser unha poténcia no fútbol estatal. E xa comenzaba<br />
a exportar xogadores.<br />
A Olimpiada Popular, a resposta progresista para facerlle fronte aos<br />
ventos olímpicos de carácter autoritário que se ian celebrar en Berlín,<br />
puxo a andar de novo á selección galega. O 4 de Xuño reuníanse en<br />
Pontevedra representantes dunha dúcia e clubes. Desta reunión sae unha<br />
comisión organizadora. Comezaron os partidos de preparación de selección<br />
galega de contado. O primeiro en Vigo, o 1 de Xullo. O 12 de Xullo de<br />
1936, teria lugar o último partido da Selección Galega de Fútbol. Xogaron<br />
en Vigo o combinado nacional contra o Celta-Unión. A sublevación fascis-<br />
ta atopariaos en Barcelona. A maioria dos integrantes desta selección loitarian<br />
no bando republicán. Derrotados, cada un foi buscando sobrevivir,<br />
mesmo nos campos de concentración alemáns e franceses, e, logo, asentaron<br />
como millor puideron. Oito lograron voltar a Galiza nos anos cuarenta<br />
pése ás represións. A barbárie galloupando no cabalo de Atila amamantado<br />
no Ferrol, cortaria no só calquer esperanza, senón moitas vidas,<br />
entre elas a de moitos futbolistas. Ainda así, Lister lograria formar unha<br />
seleción galega para xogar representando ao seu V Reximento. Os galegos,<br />
ao non ter ainda Governo propio coma bascos e cataláns, non puideron<br />
manter a sua seleción xogando polo mundo adiante como embaixada<br />
de boa vontade e denúncia da represión fascista.<br />
Despois veu o que veu. A negra sombra, os anos escuros e as novas<br />
mentes que ían abrindo horizonte entre a tépeda néboa da uniformidade<br />
oficial e a calima da OJE e máis de Educación e Descanso, rexeitaban o<br />
ópio do povo, que era toda disposición que saía da luciña do Pardo. E, sen<br />
se decatar, deixábanlle á dictadura o campo deportivo todo para ela, para<br />
modelar, usar e disfrutar. Nen a ollada ao Leste na percura de alimento<br />
ideolóxico lles facia tragar co deporte. Non eran capaces de asimilalo,<br />
vomitaban pestes.<br />
Haberia que agardar a 1979 para que voltase agromar a idea da<br />
selección galega de fútbol.Teria, como en 1922, que ser de novo un periódico,<br />
A Nosa Terra, que voltaba do exílio, a que puxera a andar a idea.<br />
Falamos cos millores xogadores da época: con Pousada, con García, con<br />
Miguel Anxo, con Iglésias, con Suso Santomé, con Marque, con Xosé, treinador<br />
do Compostela e con Luis Suárez na rúa dos viños de A Coruña.<br />
Puxémonos en contacto con Iribar, que chamou tamén aos seus coñecidos.<br />
A idea estaba coallada. Os xogadores aceitaban e os treinadores estaban<br />
ilusionados. Decidimos que o primeiro partido seria contra a selección<br />
de Euskadi. Todo un significado político. Os bascos xa xogaran contra<br />
Irlanda ese mesmo ano e os cataláns contra a URSS en 1976. A seleción de<br />
Euskadi xa tiña o seu organizador oficial, Sustriak.<br />
Todo estaba disposto para o mes de Xullo de 1980. Ia ser en<br />
Compostela, pero a organización técnica galega non sabía moito de<br />
deportes. Fixou a data do 24 de Xullo pensando no Día da Pátria. Non se<br />
deron conta que, para daquelas, os xogadores estaban na sua maioria de<br />
vacacións. Houbo que aprazar o partido até o ano seguinte.<br />
O golpe de estado do 23-F botou por terra moitas esperanzas e trouxo<br />
leis como a LOHAPA e a Lei de Defensa da Constitución e proibiron a<br />
celebración de encontros de fútbol oa máximo nível entre seleccións das<br />
“nacionalidades españolas”. Houbo que seguir agardando.<br />
Agora os ventos das ideas sopran de novo rexuvenecidos pola conciéncia<br />
nacional, dándolle lentura ás sementes caidas en terra nova.<br />
Tamén aqueles dos tempos despois xa se emocionan co Celta, o<br />
Compostela ou o Deportivo. Os progres chegaron, tarde, da man de seus<br />
fillos, ao deporte espectáculo. E, ouh!, agora cavilan que tamén se pode<br />
facer algo polo país desde o fútbol. Como sempre, opóñense os “apolíticos”,<br />
capitaneados por Fraga Iribarne.<br />
ALFONSO EIRÉ