13.04.2013 Views

Direito educacional e educação no século XXI ... - unesdoc - Unesco

Direito educacional e educação no século XXI ... - unesdoc - Unesco

Direito educacional e educação no século XXI ... - unesdoc - Unesco

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Uma soluçâo encontrada pelo Gover<strong>no</strong> para suprir a ausencia de escolas foi criar, a partir de<br />

1873, os "exames parcelados" prestados ñas provincias, posteriormente de<strong>no</strong>minados "exames<br />

de madureza" e, mais recentemente, substituidos pelos exames supletivos que continuam<br />

até hoje.<br />

3.2.4. O Parecer de Rui Barbosa<br />

0 conhecido "Parecer de Rui Barbosa", abordando a questáo do ensi<strong>no</strong> <strong>no</strong> Brasil, foi, sem<br />

dúvida alguma, o primeiro documento sobre <strong>no</strong>ssos problemas educacionais escrito com<br />

seriedade e profundidade, e contendo importantes propostas de mudanças" 8 .<br />

As palavras do Parecer retrataram a realidade <strong>educacional</strong> brasileira num estilo escorreito e<br />

de forma táo clara e contundente, que muitos de seus parágrafos permanecem atuais e<br />

merecem ser aqui citados, sem necessidade de comentarios, tal era a visäo histórica e<br />

prospectiva de Rui Barbosa. Dizia ele:<br />

1 ) "...a chave misteriosa das desgraças, que <strong>no</strong>s afligem, é esta, e só esta: a ig<strong>no</strong>rancia popular, mäe da<br />

servilidade e da miséria(...) eis o formidável immigo, o inimigo intesti<strong>no</strong>, que se asila ñas entranhas d<br />

País. Para o vencer, revela instauramos o grande serviço da defesa nacional contra a ig<strong>no</strong>rancia" ( X<br />

I, 121);<br />

2) "...Nao eremos na eficacia da força, para impor, ou exterminar idéias, para impedir que o ensi<strong>no</strong> se<br />

efetue na direçào das aspiracoes, das correntes moráis e intelectuais que preponderant em cada época<br />

espirito huma<strong>no</strong>"{X, II, 4);<br />

3) "Esse viciamento praticado <strong>no</strong> ensi<strong>no</strong> secundario resulta inevitavelmente da ausencia do espirito cie<br />

fico, que só se poderá incutir, restituindo à ciencia o seu lugar preponderante na educacäo das gerac<br />

humanas. Todo o futuro da <strong>no</strong>ssa especie, todo o gover<strong>no</strong> das sociedades, toda a prosperidade moral e<br />

material das naçpes dependen da ciencia, como a vida do hörnern depende do ar" (IX, I, 36);<br />

4) "O principio vital da reorganizaçao do ensi<strong>no</strong>, que o País anela, é a introduçâo da ciencia <strong>no</strong> ámago d<br />

instruçâo popular desde a escola"{\X, I, 33).<br />

5) "O Estado tem deveres para com a ciencia. Cabe-lhe, na propagando delà, um papel de primara ordern-,<br />

já porque do desenvolvimento da ciencia depende o futuro da nacäo, já porque a criaçào de focos cientí<br />

cos de ensi<strong>no</strong> éde extrema dificuldade aos particulares; já porque entre a ciencia e varias profissôes, q<br />

"Fo/ o primeiro documento que levantou, na discussäo sobre o ensi<strong>no</strong> brasllelro, problemas de educacäo propriamente ditos-, chegou a p'ropor<br />

uma reforma do Pedro II (o Pedro II representan toda a educacäo nacional de entäo..), <strong>no</strong> intuito de transformá-lo em curso de finanças,<br />

comercio, agricultura, direçào de trabalkos agrícolas, maquinistas, industrial e relojoaria e instrumentos de precisäo... ousada e sacrilega<br />

heresia numa métropole Imperial onde reinava um 'imperador filósofo'; fol a primeira agressäo frontal ao 'humanismo', vindo logo de Rui<br />

Barbosa, o paladi<strong>no</strong> dos direltos huma<strong>no</strong>s-, tlvesse sido vitorioso, ter-se-ia antecipado de quase 100 a<strong>no</strong>s aos atuais reformadores<br />

profesionalizantes, donde se deduz que a reforma atual tern raizes históricas respeitávels." (Id. Ibid., p. 88)<br />

-109-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!