Alexander Schmemann «Til liv for verda»
«Den visjonen Alexander Schmemann formidlar, er mogleg å ta til seg, ikkje berre i ortodokse og romersk-katolske miljø, men også i dei lutherske og frikyrkjelege tradisjonane» Peter Halldorf, pinsepastor, i etterordet. I «Til liv for verda» legg Alexander Schmemann fram ei tilnærming til verda og livet i henne som stammar frå den liturgiske erfaringa i Den Ortodokse Kyrkja. Schmemann seier nei til både religion og sekularisme; han meiner at religionen, slik han vert oppfatta tradisjonelt, gjer Gud religiøs – akkurat som sekularismen. Han forstår tema som sekularisme og kristen kultur ut frå perspektiva i den ubrotne erfaringa i kyrkja, slik ho vert openberra og kommunisert i si eiga tilbeding, og i liturgien – som sakramentet for verda, sakramentet av Guds Rike. Ein sentral bodskap i boka er at Kristus «har innvigd eit nytt liv, ikkje ein ny religion.» Hele livet er ein leitourgia, ei gudsteneste, der føremålet er å gjere verda til det som ho er meint til å vere. Alexander Schmemann (1921-1983) vert rekna som ein av dei viktigaste ortodokse teologane og kyrkjeleiarane i det førre hundreåret. «Fader Alexander opnar ikkje berre opp Kyrkja og gudstenestene si verd, men hjelper oss også å betre forstå den verda vi lever i no.» Fr. Theodor Svane, ortodoks prest, i forordet.
«Den visjonen Alexander Schmemann formidlar, er mogleg å ta til seg, ikkje berre i ortodokse og romersk-katolske miljø, men også i dei lutherske og frikyrkjelege tradisjonane»
Peter Halldorf, pinsepastor, i etterordet.
I «Til liv for verda» legg Alexander Schmemann fram ei tilnærming til verda og livet i henne som stammar frå den liturgiske erfaringa i Den Ortodokse Kyrkja.
Schmemann seier nei til både religion og sekularisme; han meiner at religionen, slik han vert oppfatta tradisjonelt, gjer Gud religiøs – akkurat som sekularismen. Han forstår tema som sekularisme og kristen kultur ut frå perspektiva i den ubrotne erfaringa i kyrkja, slik ho vert openberra og kommunisert i si eiga tilbeding, og i liturgien – som sakramentet for verda, sakramentet av Guds Rike.
Ein sentral bodskap i boka er at Kristus «har innvigd eit nytt liv, ikkje ein ny religion.» Hele livet er ein leitourgia, ei gudsteneste, der føremålet er å gjere verda til det som ho er meint til å vere.
Alexander Schmemann (1921-1983) vert rekna som ein av dei viktigaste ortodokse teologane og kyrkjeleiarane i det førre hundreåret.
«Fader Alexander opnar ikkje berre opp Kyrkja og gudstenestene si verd, men hjelper oss også å betre forstå den verda vi lever i no.»
Fr. Theodor Svane, ortodoks prest, i forordet.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Liv <strong>for</strong> verda<br />
2.<br />
«Mennesket er det det et.» Men kva skal det ete, og kvi<strong>for</strong>?<br />
Desse spørsmåla verkar naive og irrelevante, og ikkje berre <strong>for</strong><br />
Feuerbach. Dei verka endå meir irrelevante <strong>for</strong> dei religiøse<br />
meiningsmotstandarane hans. For dei, som <strong>for</strong> han, var det<br />
å ete ei materiell handling, og det einaste viktige spørsmålet<br />
var om mennesket hadde ein åndeleg «overbygning» i tillegg<br />
til dette materielle. Religionen svara ja. Feuerbach svara nei.<br />
Men begge svara vart gjevne innan<strong>for</strong> den same grunnleggjande<br />
motsetnaden mellom det åndelege og det materielle.<br />
«Det åndelege» sett opp mot «det materielle», «det heilage» mot<br />
«det profane», «det overnaturlege» mot «det naturlege» – dette<br />
var i fleire hundreår dei einaste godkjende og <strong>for</strong>ståelege<br />
rammene og kategoriane <strong>for</strong> religiøs tanke og erfaring. Og<br />
Feuerbach, trass i all sin materialisme, var faktisk ein naturleg<br />
arving av kristen «idealisme» og «det åndelege».<br />
Men Bibelen begynner også, som vi har sett, med menneska<br />
som svoltne vesen, med menneska som er det som dei et.<br />
Og perspektivet her er fullstendig annleis, <strong>for</strong> ingen stader i<br />
Bibelen finn vi slike todelingar som har vorte det innlysande<br />
rammeverket <strong>for</strong> all vår tilnærming til religion. Den føda<br />
som menneska et, og verda som dei må ta del i <strong>for</strong> å leve, er i<br />
Bibelen gitt dei av Gud og til samfunn med Gud. Verda som<br />
føde <strong>for</strong> menneska er ikkje ei «materiell verd», avgrensa til<br />
materielle handlingar. Ho er ikkje annleis frå dei strengt «åndelege»<br />
funksjonane som kan <strong>for</strong>binde menneska med Gud,<br />
og sett i motsetnad til dei. Alt som finst, er Guds gåver til<br />
menneska, og det finst <strong>for</strong> å gjere Gud kjend <strong>for</strong> menneska,<br />
<strong>for</strong> å gjere menneske<strong>liv</strong>et til eit samfunn med Gud. Det er<br />
guddommeleg kjærleik omgjort til føde, til <strong>liv</strong> <strong>for</strong> menneska.<br />
Gud velsignar alt det han skaper, og i det bibelske språket<br />
tyder det at Han gjer heile skaparverket til teiknet på og<br />
25
Change language