Alexander Schmemann «Til liv for verda»
«Den visjonen Alexander Schmemann formidlar, er mogleg å ta til seg, ikkje berre i ortodokse og romersk-katolske miljø, men også i dei lutherske og frikyrkjelege tradisjonane» Peter Halldorf, pinsepastor, i etterordet. I «Til liv for verda» legg Alexander Schmemann fram ei tilnærming til verda og livet i henne som stammar frå den liturgiske erfaringa i Den Ortodokse Kyrkja. Schmemann seier nei til både religion og sekularisme; han meiner at religionen, slik han vert oppfatta tradisjonelt, gjer Gud religiøs – akkurat som sekularismen. Han forstår tema som sekularisme og kristen kultur ut frå perspektiva i den ubrotne erfaringa i kyrkja, slik ho vert openberra og kommunisert i si eiga tilbeding, og i liturgien – som sakramentet for verda, sakramentet av Guds Rike. Ein sentral bodskap i boka er at Kristus «har innvigd eit nytt liv, ikkje ein ny religion.» Hele livet er ein leitourgia, ei gudsteneste, der føremålet er å gjere verda til det som ho er meint til å vere. Alexander Schmemann (1921-1983) vert rekna som ein av dei viktigaste ortodokse teologane og kyrkjeleiarane i det førre hundreåret. «Fader Alexander opnar ikkje berre opp Kyrkja og gudstenestene si verd, men hjelper oss også å betre forstå den verda vi lever i no.» Fr. Theodor Svane, ortodoks prest, i forordet.
«Den visjonen Alexander Schmemann formidlar, er mogleg å ta til seg, ikkje berre i ortodokse og romersk-katolske miljø, men også i dei lutherske og frikyrkjelege tradisjonane»
Peter Halldorf, pinsepastor, i etterordet.
I «Til liv for verda» legg Alexander Schmemann fram ei tilnærming til verda og livet i henne som stammar frå den liturgiske erfaringa i Den Ortodokse Kyrkja.
Schmemann seier nei til både religion og sekularisme; han meiner at religionen, slik han vert oppfatta tradisjonelt, gjer Gud religiøs – akkurat som sekularismen. Han forstår tema som sekularisme og kristen kultur ut frå perspektiva i den ubrotne erfaringa i kyrkja, slik ho vert openberra og kommunisert i si eiga tilbeding, og i liturgien – som sakramentet for verda, sakramentet av Guds Rike.
Ein sentral bodskap i boka er at Kristus «har innvigd eit nytt liv, ikkje ein ny religion.» Hele livet er ein leitourgia, ei gudsteneste, der føremålet er å gjere verda til det som ho er meint til å vere.
Alexander Schmemann (1921-1983) vert rekna som ein av dei viktigaste ortodokse teologane og kyrkjeleiarane i det førre hundreåret.
«Fader Alexander opnar ikkje berre opp Kyrkja og gudstenestene si verd, men hjelper oss også å betre forstå den verda vi lever i no.»
Fr. Theodor Svane, ortodoks prest, i forordet.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Liv <strong>for</strong> verda<br />
Men det finst også nokre som naturleg les frasen «til <strong>liv</strong> <strong>for</strong><br />
<strong>verda»</strong> med tydinga «til eit betre <strong>liv</strong> <strong>for</strong> <strong>verda»</strong>. «Dei åndelege»<br />
vert utbalanserte av aktivistane. Vi har i dag kome langt frå<br />
den enkle optimismen og eu<strong>for</strong>ien i «den sosiale evangelierørsla».<br />
24 Vi har hatt den dialektiske teologien 25 med alt det<br />
han innebar av eksistensialisme og angst og med det pessimistiske<br />
og realistiske historiesynet sitt. Alt dette har vorte teke<br />
opp og gitt den ettertanken det <strong>for</strong>tener. Men den grunnleggjande<br />
trua på kristendom som handling fyrst og fremst, har<br />
halde seg intakt, og har faktisk skaffa seg nye krefter. Ut frå<br />
dette synspunktet har kristendommen rett og slett mist grepet<br />
om verda. Og verda må vinnast tilbake. Den kristne misjonen<br />
er der<strong>for</strong> å finne igjen <strong>liv</strong>et som har villa seg bort. Det «etande»<br />
og «drikkande» mennesket vert teke alvorleg, nesten <strong>for</strong><br />
alvorleg. Dette mennesket representerer det eksklusive objektet<br />
<strong>for</strong> kristen handling. Vi vert stadig kalla til å omvende oss<br />
frå å ha brukt <strong>for</strong> mykje tid i kontemplasjon og tilbeding, i<br />
stilla og i gudstenesta, og <strong>for</strong> ikkje å ha brukt tilstrekkeleg med<br />
krefter på sosiale, politiske, økonomiske, rasemessige og alle<br />
andre typar stridstema i det verkelege <strong>liv</strong>et. Bøkene om mystikk<br />
og åndeleg <strong>liv</strong> får sitt tilsvar i bøker om «Religionen og<br />
<strong>liv</strong>et», (eller samfunnet, eller urbaniteten eller sex ...) Og likevel<br />
står det grunnleggjande spørsmålet att utan svar: kva er dette<br />
<strong>liv</strong>et som vi må ta tilbake <strong>for</strong> Kristus og gjere kristent? Med<br />
andre ord, kva er det endelege målet <strong>for</strong> alle desse gjeremåla<br />
og handlingane?<br />
Sett at vi har nådd iallfall eitt av desse praktiske måla, og<br />
har «vunne» – kva så? Spørsmålet kan verke naivt, men ein kan<br />
ikkje eigentleg handle utan å skjøne meininga med handlinga,<br />
og ikkje berre det, men meininga med sjølve <strong>liv</strong>et som ein<br />
handlar på vegne av. Vi et og drikk, vi kjempar <strong>for</strong> fridom og<br />
rettferd <strong>for</strong> å vere levande, <strong>for</strong> å ha fylde i <strong>liv</strong>et. Men kva er det?<br />
Kva er <strong>liv</strong>et i <strong>liv</strong>et sjølv? Eller kva er innhaldet i det evige <strong>liv</strong>et?<br />
23
Change language