Alexander Schmemann «Til liv for verda»
«Den visjonen Alexander Schmemann formidlar, er mogleg å ta til seg, ikkje berre i ortodokse og romersk-katolske miljø, men også i dei lutherske og frikyrkjelege tradisjonane» Peter Halldorf, pinsepastor, i etterordet. I «Til liv for verda» legg Alexander Schmemann fram ei tilnærming til verda og livet i henne som stammar frå den liturgiske erfaringa i Den Ortodokse Kyrkja. Schmemann seier nei til både religion og sekularisme; han meiner at religionen, slik han vert oppfatta tradisjonelt, gjer Gud religiøs – akkurat som sekularismen. Han forstår tema som sekularisme og kristen kultur ut frå perspektiva i den ubrotne erfaringa i kyrkja, slik ho vert openberra og kommunisert i si eiga tilbeding, og i liturgien – som sakramentet for verda, sakramentet av Guds Rike. Ein sentral bodskap i boka er at Kristus «har innvigd eit nytt liv, ikkje ein ny religion.» Hele livet er ein leitourgia, ei gudsteneste, der føremålet er å gjere verda til det som ho er meint til å vere. Alexander Schmemann (1921-1983) vert rekna som ein av dei viktigaste ortodokse teologane og kyrkjeleiarane i det førre hundreåret. «Fader Alexander opnar ikkje berre opp Kyrkja og gudstenestene si verd, men hjelper oss også å betre forstå den verda vi lever i no.» Fr. Theodor Svane, ortodoks prest, i forordet.
«Den visjonen Alexander Schmemann formidlar, er mogleg å ta til seg, ikkje berre i ortodokse og romersk-katolske miljø, men også i dei lutherske og frikyrkjelege tradisjonane»
Peter Halldorf, pinsepastor, i etterordet.
I «Til liv for verda» legg Alexander Schmemann fram ei tilnærming til verda og livet i henne som stammar frå den liturgiske erfaringa i Den Ortodokse Kyrkja.
Schmemann seier nei til både religion og sekularisme; han meiner at religionen, slik han vert oppfatta tradisjonelt, gjer Gud religiøs – akkurat som sekularismen. Han forstår tema som sekularisme og kristen kultur ut frå perspektiva i den ubrotne erfaringa i kyrkja, slik ho vert openberra og kommunisert i si eiga tilbeding, og i liturgien – som sakramentet for verda, sakramentet av Guds Rike.
Ein sentral bodskap i boka er at Kristus «har innvigd eit nytt liv, ikkje ein ny religion.» Hele livet er ein leitourgia, ei gudsteneste, der føremålet er å gjere verda til det som ho er meint til å vere.
Alexander Schmemann (1921-1983) vert rekna som ein av dei viktigaste ortodokse teologane og kyrkjeleiarane i det førre hundreåret.
«Fader Alexander opnar ikkje berre opp Kyrkja og gudstenestene si verd, men hjelper oss også å betre forstå den verda vi lever i no.»
Fr. Theodor Svane, ortodoks prest, i forordet.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
til <strong>liv</strong> <strong>for</strong> verda<br />
høyrer heime. Alt dette er bunde tett saman. Ein uttrykkjer<br />
gjerne dette med dei oldkyrkjelege orda som <strong>Schmemann</strong><br />
sjølv var svært glad i å sitere, lex orandi est lex credendi, «lova<br />
om bøna er lova om trua». Dette kjem også til utrykk i ordtaket<br />
frå ørkenfedrane: «Den som ber, er teolog, og den som er<br />
teolog, ber». Dette utrykker den fundamentale samanhengen<br />
mellom teologi, bøn og tilbeding, eller liturgi som dei ortodokse<br />
helst kallar det. Teologi er ikkje abstrakte spekulasjonar<br />
og tankar om Gud, men spring ut av møtet og erfaringa av<br />
Gud i tilbedinga i Kyrkja.<br />
Det er ikkje berre Gud som vert openberra <strong>for</strong> oss i gudstenestene<br />
i Kyrkja, men i det himmelske ljoset ser vi også verda<br />
og oss sjølve på ny. Sløret vert trekt til sides og røyndommen<br />
vert openberra <strong>for</strong> oss slik han verkeleg er. Dette er eit svært<br />
sentralt poeng hjå <strong>Schmemann</strong> og noko som vil verte tydeleg<br />
<strong>for</strong> den som les han. Fader <strong>Alexander</strong> opnar ikkje berre opp<br />
Kyrkja og gudstenestene si verd, men hjelper oss også å betre<br />
<strong>for</strong>stå den verda vi lever i no. Det er påfallande kor aktuelle<br />
skriftene hans framleis er, trass i at boka allereie er snart 60 år<br />
gamal. Aktualitet og tidløyse er kjenneteikn på ein klassikar.<br />
Fader <strong>Alexander</strong> tala og skreiv ikkje berre til hovudet, men<br />
også til hjartet. Han rørte og begeistra menneske, og det er ein<br />
av grunnane til at han <strong>for</strong>tsatt vert elska og lesen. Sjølv fatta<br />
eg interesse <strong>for</strong> hans <strong>for</strong>ståing av sekularisering, eller nærmare<br />
bestemt hans <strong>for</strong>ståing av den underliggjande røyndoms<strong>for</strong>ståinga<br />
bak sekulariseringa som <strong>Schmemann</strong> (saman med<br />
mange andre) kallar sekularisme. Og det er nettopp nedkjempinga<br />
av sekularismen som er eit av hovudføremåla til <strong>Schmemann</strong><br />
med boka <strong>«Til</strong> <strong>liv</strong> <strong>for</strong> <strong>verda»</strong>. Fleire stader utrykkjer<br />
fader <strong>Alexander</strong> at nedkjempinga av den sekulære røyndoms<strong>for</strong>ståinga<br />
er hovudmålet i alt han gjer. Kva legg så <strong>Schmemann</strong><br />
i omgrepet sekularisme?<br />
8
Change language