Eiliv Vinje - Universitetet i Bergen

254 KAP. 6
Kritikken av fyldig, vidløftig og periodisk stil blir her gjennomført i ein fyldig
vidløftig og periodisk stil. Her er ordrike formuleringar og rikeleg med eksempel, f.
eks. ein lang periode, med fire anaforiske at-setningar:
Det allerforunderligste herved er at see lærde Commentarier over Ting, førend man er
forvisset om, at de samme have været til in rerum natura, som om Basilisker,
Salamandrer, Drager, den Fugl Phoenix; at bryde sig med Chronologiske
Udregninger udi Materier, som ere mørke og ubeviislige, ja at udlede u-visse
Personers rette Navne, at disputere om deres Bedrifter, som man kand tvivle om
nogen Tiid at have været paa Jorden; og at forklare Aanders og Englers Natur og
Beskaffenhed, hvor om ingen Idée haves eller kand haves. (MTkr I.177, 151-2.)
I tillegg til slik periodisk stil framstår teksten som vidløftig særleg på to måtar. For
det første ved fyldig opphoping av eksempel. Dei kjem i kaskader, noko det siste
sitatet gir eit vist inntrykk av. Mest påfallande er dette avslutningsvis, der den same
tanken - knapp tid, tid nok - blir gjentatt i tre fyldige utbroderingar, først med
referanse til Theofrast, deretter med sitat frå Seneca og endeleg med sitat frå eit
Holberg-epigram (155-56).
At slike opphopingar er vidløftige, blir markert ved paralepsen, ein
uoppsliteleg figur i Holbergs reflekterande prosa. Eg skal ikkje nemna < , eg kunne
nemnt