Eiliv Vinje - Universitetet i Bergen

128 KAP. 4.1
Konklusjon
Kriteriet for brevet er samsvar mellom tekstens interne og eksplisitte eg-du-relasjon
og sendar og mottakar utanfor teksten. Her har den "interne" delen av kriteriet,
eksplisitt markering av eg-du-relasjon i teksten, blitt lagt til grunn for avgrensing av
eit tilfang, medan den "eksterne" delen av kriteriet gir grunn for å avvisa tilfanget
som heilskap. Så kan ein gjera ei lang historie kort og slå fast at det var ikkje brev
Holberg skreiv, i beste fall ser det bare slik ut. I den grad Holberg-essayet peiker ut i
og blir påverka av ein historisk kontekst, skjer dette ikkje i kraft av brevforma, men i
kraft av den konkrete debatten som det enkelte stykket plasserer seg inn i, utan
omsyn til brevforma. I den grad brevforma kan seiast å ha nokon direkte funksjon,
må det vera å gi slik debatt ei lesarrolle. Det instruerer mottakaren i kva skriftleg
meiningsutveksling er for noko og korleis ein skal lesa og forstå slike tekstar.
Brevforma har også andre funksjonar. Den kan vera både levandegjerande og
vittig i konkretiseringa av ein kommunikasjonssituasjon. Men viktigast av alt er ein
epideiktisk eller framsynande verknad. Dette vil eg gjera nærmare greie for i det
følgjande (kap. 4.2 og 4.3).