GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI III / <strong>Nr</strong>. <strong>38</strong> / 20 SHTATOR 2008LIGJI PËR PROCEDURËN KONTESTIMORENeni 512Marrëveshja për arbitrazh është e lidhur vlerësisht edhekur dispozita mbi kompetencën e arbitrazhit përmbahet nëkushtet e përgjithshme për lidhjen e kon-tratave materialojuridike.Neni 513513.1 Numri i arbitrave të arbitrazhit duhet të jetë gjithmonëtek.513.2 Po që se me marrëveshjen e palëve nuk është caktuarnumri i arbitrave, atëherë secila nga palët eemëron nga një arbitër, kurse këta të dy bashkë ezgjedhin kryetarin e arbitrazhit.Neni 514514.1 Në qoftë se palët për zgjidhjen e kontestit të caktuare kanë kontraktuar kompetencën e arbitrazhit,gjykata të cilës i është paraqitur padia për zgjidhjene të njëjtit kontest dhe midis palëve të njëjta, sipasprapësimit të të paditurit shpallet jokompetente, ianulon veprimet procedurale të kryera dhe me aktvendime hedhë poshtë padinë si të palejueshme.514.2 Prapësimin nga paragrafi 1 e këtij neni pala e paditurmund ta parashtrojë më së voni në momentine paraqitjes së përgjigjes në padi.Neni 515515.1 Palën e cila në bazë të marrëveshjes për arbitrazhduhet ta emëroj arbitrin mund ta ftojë pala kundërshtareqë brenda afatit pesëmbëdhjetë (15) ditor tabëjë emërimin e tillë si dhe ta njoftojë për emërimine bërë.515.2 Ftesa nga paragrafi 1 e këtij neni është e vlefshmevetëm po që se pala e cila e ka bërë atë e kaemëruar arbitrin e vet dhe për një gjë të këtillë e kanjoftuar palën kundërshtare.515.3 Kur në bazë të marrëveshjes për arbitrazh emërimine arbitrave duhet ta bëjë personi i tretë, çdonjëranga palët mund t’ia bëjë ftesën nga paragrafi 2 ikëtij neni personit të tillë.515.4 Personi i ftuar që ta bëjë emërimin e arbitrit të arbitrazhitështë i lidhur me emërimin e kryer posa tënjoftohet për emërimin pala kundërshtare, respektivishtnjëra nga palët.Neni 516516.1 Ne qoftë se arbitri nuk emërohet në kohën e duhur, enga marrëveshja nuk del diç tjetër, arbitrin e propozongjykata shtetërore sipas propozimit të palës.516.2 Po që se arbitrat nuk mund të pajtohen rreth zgjedhjessë kryetarit, e nga marrëveshja e palëve përarbitrazh nuk del diç tjetër, kryetarin e arbitrazhit,sipas propozimit të cilitdo arbitër apo të cilësdopalë, e emëron gjykata shtetërore.516.3 Për emërimin e arbitrit, përkatësisht të kryetarit tëarbitrazhit është kompetente gjykata e shkallës sëparë e cila do të ishte kompetente për zgjidhjen ekontestit po të mos ekzistonte marrëveshja për arbitrazh.516.4 Kundër aktvendimit të gjykatës nuk lejohet ankimi.516.5 Pala e cila nuk dëshiron t’i shfrytëzojë autorizimetnga paragrafi 1 dhe 2 të këtij neni mund të kërkojëme padi nga gjykata kompetente për emërimin earbitrit apo të kryetarit të arbitrazhit që ta quaj tëpavlefshme marrëveshjen për arbitrazh.Neni 517517.1 Përveç rastit nga neni 516 i këtij ligji, secila ngapalët mund të kërkojë me padi që gjykata shtetëroreta shfuqizojë marrëveshjen për arbitrazh në qoftesë:a) palët brenda afatit prej tridhjetë (30) ditësh ngaftesa e parë për emërimin e arbitrit nuk mund tëmerren vesh për zgjedhjen e arbitrit që do të duhejta emëronin bashkërisht;b) personi i cili në vete marrëveshjen për arbitrazhështë emëruar arbitër nuk dëshiron apo nuk mundta ushtrojë misionin e besuar.517.2 Mbi padinë e ngritur është kompetente të vendosgjykata e përmendur në nenin 516 paragrafi 3 tëkëtij ligji.517.3 Për në seancën për shqyrtimin e kërkesës së paditësitgjykata i fton të dy palët, por ajo mund tëmerr vendim edhe kur palët e ftuara rregullisht nukparaqitën në seancën e këtillë.Neni 518518.1 Deklaratën për pranimin e misionit që i është besuararbitri duhet ta bëjë me shkrim. Një gjë të tillëarbitri mund ta bëjë edhe ashtu që e nënshkruanmarrëveshjen e palëve për arbitrazh.78
GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI III / <strong>Nr</strong>. <strong>38</strong> / 20 SHTATOR 2008LIGJI PËR PROCEDURËN KONTESTIMORE518.2 Arbitri ka për detyrë ta kryej misionin që i është besuarnë kohën e duhur dhe t’i kryejë veprimet nëprocesin e arbitrazhit pa e zvarritur atë. Po që sepalët nuk janë marrë vesh ndryshe, ato mund tashkarkojnë arbitrin i cili nuk i kryen ashtu siç duhet,dhe me kohë, detyrat nga misioni që i është besuar.518.3 Arbitri ka të drejtë në pagimin e shpenzimeve dheshpërblimin për punën e kryer. Palët në pjesë tëbarabarta i bartin shpenzimet dhe shpërblimin që itakon arbitrit për punën e kryer.Neni 519519.1 Arbitri ka për detyrë të përjashtohet kur ekzistojnëshkaqet e përjashtimit të parashikuara për përjashtimine gjyqtarit të gjykatës shtetërore me këtë ligj.519.2 Përjashtimi i arbitrit mund të kërkohet nga palëtedhe atëherë kur arbitri nuk i ka kualifikimet e duhurapër të cilat ato janë marrë vesh, si dhe kur ai nuki përmbushë detyrat.519.3 Pala e cila vetë, apo bashkërisht me palën tjetër, eka emëruar arbitrin mund ta kërkojë përjashtimin etij vetëm nëse shkaku i përjashtimit ka lindur, apopala ka marrë dijeni për të, pasi të jetë emëruar arbitri.519.4 Palët mund të merren vesh për procedurën e përjashtimittë arbitrit, por nuk mund ta evitojnë zbatimine dispozitave të paragrafit 7 të këtij neni.519.5 Kur mungon marrëveshja nga paragrafi 4 e këtijneni, pala duhet t’ia paraqes kërkesën për përjashtimine arbitrit arbitrazhit brenda afatit pesëmbëdhjetë(15) ditor nga dita në të cilën ka marrë dijenipër emërimin e arbitrit apo për cilëndo rrethanë ngaparagrafi 1 dhe 2 të këtij neni. Kërkesa për përjashtimine arbitrit duhet te jetë me shkrim dhe t’i përmbajëshkaqet e përjashtimit.519.6 Po që se arbitri, përjashtimin e të cilit e ka kërkuarpala, nuk tërhiqet nga arbitrazhi, vendimin mbi përjashtimine merr gjykata e arbitrazhit në përbërjen ete cilës paraqitet edhe arbitri i tillë.519.7 Në qoftë se kërkesa për përjashtimin e arbitrit mbetete pasuksesshme, pala që e ka bërë kërkesën e tillëmund t’i drejtohet gjykatës shtetërore nga neni 516,paragrafi 3 që ta merr vendimin për përjashtimin earbitrit. Këtë kërkesë pala duhet ta paraqesë brendaafatit prej tridhjetë (30) ditësh nga dita në tëcilën i është dorëzuar vendimi i arbitrazhit me të cilinështë refuzuar kërkesa e saj për përjashtimin earbitrit.Neni 520520.1 Gjykata e arbitrazhit ka të drejtë që të vendosëpër kompetencën e vet, si dhe mbi prapësimet epalëve lidhur me ekzistimin dhe vlefshmërinë emarrëveshjes për arbitrazh.520.2 Prapësimin për inkompetencën e arbitrazhit i padituriduhet ta parashtrojë me anë të përgjigjes nëpadi. Kur konstatohet se paraqitja me vonesë eprapësimit është e justifikueshme, arbitrazhi mundta marrë në konsideratë prapësimin e vonuar.520.3 Po që se arbitrazhi e quan vendin kompetent përzgjidhjen e kontestit, secila nga palët mund tëkërkojë nga gjykata shtetërore e përmendur nenenin 516 paragrafi 3 i këtij ligji që të vendosë lidhurme problemin e lindur. Kërkesa duhet të paraqitetbrenda afatit prej tridhjetë (30) ditësh nga dita në tëcilën palës i është dorëzuar vendimi i arbitrazhit.Neni 521Ne qoftë se palët nuk janë marrë vesh ndryshe, procedurëne arbitrazhit e cakton vetë arbitrazhi.Neni 522522.1 Ndaj dëshmitarëve, palëve dhe personave të tjerëqë marrin pjesë në procesin e arbitrazhit, arbitrazhinuk mund të përdorë mjete shtrënguese e as tëshqiptojë dënime.522.2 Arbitrazhi mund të kërkojë nga gjykata shtetërore ekompetencës territoriale ndihmë juridike në formë tëmarrjes së provave të cilat nuk mund t’i merr vet.522.3 Në procedurën e marrjes së provave do të zbatohendispozitat e këtij ligji mbi marrjen e provave ngagjykata e porositur.Neni 523Arbitrazhi mund të jep aktgjykimin në mbështetje të parimittë ndershmërisë (ex aequo et bono) vetëm po që sepalët e kane autorizuar për një gjë të tillë.Neni 524524.1 Kur arbitrazhi përbëhet prej disa arbitrave, aktgjykimimerret me shumicën e votave, po që se memarrëveshjen për arbitrazh nuk është përcaktuardiç tjetër.524.2 Në qoftë se nuk mund të arrihet shumica e duhure votave, arbitrazhi ka për detyrë që për një gjë tëkëtillë t’i njoftojë palët.79