Karakternivået i grunnskulen og den vidaregåande skulen

Karakternivået i grunnskulen og denvidaregåande skulenElevar i grunnskulen 2004/2005 og vidaregåande skule 2005/2006Juni 2007ANALYSE, UTGREIING OG DOKUMENTASJON

Karakternivået i grunnskulen og den vidaregåande skulenInnleiing:Føremålet med analysen er å sjå på utviklinga i karakternivået frå grunnskulen til den vidaregåande skulen,for elevar ved dei vidaregåande skulane i Hordaland. Gjeld både standpunkt- og eksamenskarakterar.I hovudsak er karakterskalaen i grunnskule og vidaregåande skule den same (1 (dårlegast) - 6 (best)), ogdenne analysen samanliknar nivået på dei karakterane som er gitt. Det er ikkje vurdert om karakterkrava erlike høge for alle faga som er med i analysen, og på begge nivåa, noko som langt på veg er ein føresetnad forat analysen skal gi eit rett bilde av situasjonen.Analysen er utført av arbeidslaget Analyse, utgreiing og dokumentasjon (AUD) på oppdrag fråOpplæringsavdelinga i Hordaland fylkeskommune.Analysen er justert 31.07.07: Ein feil i gjennomsnittskarakteren for Kongshaug musikkgymnas (v.g. nivå) erretta opp.Innhald:1. Datagrunnlag............................................................................................................................................32. Skulane ....................................................................................................................................................43. Karakterutvikling - fag ............................................................................................................................54. Karakterutvikling - elevar........................................................................................................................65. Karakterutvikling - skular........................................................................................................................76. Utvikling i karakternivået frå grunnskule til vidaregåande .....................................................................87. Konklusjon - vurdering..........................................................................................................................10side:2

Karakternivået i grunnskulen og den vidaregåande skulen2. SkulaneTabellen nedanfor viser kva skular som er med i analysen og kor mange elevar som er med frå kvar skule.Tal elevarTal elevarMin Maks Min MaksAKADEMIET BERGEN VIDEREG. SKOLE 58 59 LANGHAUGEN VIDEREGÅENDE SKOLE 130 176ARNA GYMNAS 75 76 LØNBORG VIDEREGÅENDE SKOLE 22 28ARNA YRKESSKULE 57 60 NORHEIMSUND VIDAREGÅANDE SKULE 57 58ASKØY VIDEREGÅENDE SKOLE 205 207 ODDA VIDAREGÅANDE SKULE 110 114AUSTRHEIM VIDAREGÅANDE SKULE 54 56 OS GYMNAS 82 84BERGEN HANDELSGYMNASIUM 25 127 OS VIDAREGÅANDE SKULE 115 117BERGEN KATEDRALSKOLE 95 95 OSTERØY VIDAREGÅANDE SKULE 56 58BERGEN MARITIME VIDEREGÅENDE SKOLE 34 36 ROGNE VIDAREGÅANDE SKULE 20 22BJØRGVIN VIDEREGÅENDE SKOLE 149 156 RUBBESTADNES YRKESSKULE 51 53BØMLO VIDAREGÅANDE SKULE 94 95 SANDSLI VIDEREGÅENDE SKOLE 193 198DANIELSEN VIDEREG.SKOLE 158 164 SLÅTTHAUG VIDEREGÅENDE SKOLE 152 160ETNE VIDAREGÅANDE SKULE 18 18 SONANS VIDEREGÅENDE BERGEN 14 16FANA GYMNAS 156 158 SOTRA VIDAREGÅANDE SKULE, AVD. BILDØY 142 145FISKARFAGSKULEN I AUSTEVOLL 52 54 SOTRA VIDAREGÅANDE SKULE, AVD. SUND 174 176FITJAR VIDAREGÅANDE SKULE 50 55 STEND VIDAREGÅANDE SKULE 56 59FRAMNES KRISTNE VIDAREGÅANDE SKULE 52 55 STORD VIDAREGÅANDE SKULE 159 178FUSA VIDAREGÅANDE SKULE 47 57 STORD YRKESSKULE OG TEKNISKE FAGSKULE 92 93FYLLINGSDALEN VIDEREGÅENDE SKOLE 161 184 TANKS VIDEREGÅENDE SKOLE 93 94GARNES VIDAREGÅANDE SKULE 41 42 U. PIHL VIDEREGÅENDE SKOLE 108 109HJELTNES GARTNARSKULE 1 1 VOSS GYMNAS 95 111HOP VIDEREGÅENDE SKOLE 1 1 VOSS HUSFLIDSKULE 30 32HORDALAND FYLKESK., EKSAMENSKONTOR 5 5 VOSS JORDBRUKSSKULE 30 32JOHN BAUERGYMNASET BERGEN 16 28 VOSS VIDAREGÅANDE SKULE 83 84KNARVIK VIDAREGÅANDE SKULE 267 295 ØYSTESE GYMNAS 66 66KONGSHAUG MUSIKKGYMNAS 12 12 ÅRSTAD VIDEREGÅENDE SKOLE 325 352KRISTIANBORG VIDEREGÅENDE SKOLE 19 21 ÅSANE GYMNAS 89 92KVINNHERAD VIDAREGÅANDE SKULE 108 111 ÅSANE VIDEREGÅENDE SKOLE 158 162LAKSEVÅG VIDEREGÅENDE SKOLE 213 261Tabell 1 viser kva skular som er med i analysen og lågaste og høgaste tal elevar som ligg til grunn foranalyseresultata for denne skulen. Forskjellen på minimum og maksimum elevtal skuldast at talet på elevarmed (gyldig) karakter varierer noko frå fag til fag.På Bergens Handelsgymnasium var berre ein mindre del av elevane oppført med karakter i engelsk.Kongshaug musikkgymnas har ikkje naturfag det første året.På Hjeltnes gartnarskule og Hop vgs var berre ein elev oppført med gyldig karakter. Desse skulane er derforikkje med i analysen på skulenivå, men er inkludert i samanlagtresultata.4

Karakternivået i grunnskulen og den vidaregåande skulen3. Karakterutvikling - fagGj. sn. karakterGrunnskule Vg skule Diff.NORSK SKRIFTLEG 3.85 3.75 -0.10NORSK MUNTLEG 3.99 3.99 0.00ENGELSK 3.91 3.82 -0.10MATEMATIKK 3.61 3.44 -0.17NATURFAG 4.11 3.80 -0.315 fag 3.89 3.76 -0.13Tabell 2 viser det gjennomsnittlege karakternivået ved dei vidaregåande skulane i Hordaland i 2005/2006, oggjennomsnittleg karakter i grunnskulen for dei same elevane i tilsvarande fag året før.Jamt over vert det gjeve lågare karakterar i vidaregåande skule enn i grunnskulen. Dette gjeld alle dei fagasom omfattast av denne analysen, med unntak av norsk muntleg der karakternivået er så å seie det same ividaregåande skule som i grunnskulen. I dei fire andre faga går karakternivået ned. Karakternivået går mestned i naturfag.5

Karakternivået i grunnskulen og den vidaregåande skulen4. Karakterutvikling - elevarFor einskildelevane er det ein sterk samanheng mellom karakternivå i grunnskulen og karakternivå ividaregåande skule.Figur 1. Karakterutvikling for einskildelevar. Gjennomsnittskarakter i grunnskulen og gjennomsnittskarakteri vgs grunnkurs. Elevar med minst to karakterar etter standardsystemet 1-6. Elevar ved vidaregåande skular iHordaland skuleåret 2005-2006, og dei same elevane i grunnskulen skuleåret 2004-2005. Omfattar 5366elevar med gyldig karakter i to eller fleire fag på kvart nivå.47 % av elevane hadde uendra eller betre gjennomsnittskarakter i vidaregåande skule enn dei hadde igrunnskulen, medan 53 % fekk dårlegare karakterar når dei kom på det høgare nivået.Korrelasjonskoeffisienten mellom karakterar i grunnskule og vidaregåande skule er 0,78 (lågaste korrelasjoner 0, høgaste er 1).6

Karakternivået i grunnskulen og den vidaregåande skulen5. Karakterutvikling - skularGj. sn. karakterGrunnskule Vg skule Diff.AKADEMIET BERGEN VIDEREG. SKOLE 4.19 3.90 -0.29ARNA GYMNAS 4.26 3.90 -0.36ARNA YRKESSKULE 3.26 3.49 0.22ASKØY VIDEREGÅENDE SKOLE 3.67 3.66 -0.01AUSTRHEIM VIDAREGÅANDE SKULE 3.32 3.06 -0.26BERGEN HANDELSGYMNASIUM 4.82 4.39 -0.43BERGEN KATEDRALSKOLE 5.18 4.88 -0.30BERGEN MARITIME VIDEREGÅENDE SKOLE 3.57 3.93 0.36BJØRGVIN VIDEREGÅENDE SKOLE 3.99 3.83 -0.16BØMLO VIDAREGÅANDE SKULE 3.95 3.77 -0.18DANIELSEN VIDEREG.SKOLE 4.45 4.17 -0.28ETNE VIDAREGÅANDE SKULE 3.32 3.68 0.36FANA GYMNAS 4.38 4.09 -0.29FISKARFAGSKULEN I AUSTEVOLL 3.58 3.99 0.41FITJAR VIDAREGÅANDE SKULE 3.41 3.45 0.03FRAMNES KRISTNE VIDAREGÅANDE SKULE 4.40 3.93 -0.48FUSA VIDAREGÅANDE SKULE 3.61 3.67 0.07FYLLINGSDALEN VIDEREGÅENDE SKOLE 3.96 3.72 -0.24GARNES VIDAREGÅANDE SKULE 3.92 3.81 -0.11HORDALAND FYLKESK. EKSAMENSKONTOR 4.64 4.52 -0.12JOHN BAUERGYMNASET BERGEN 3.78 3.86 0.08KNARVIK VIDAREGÅANDE SKULE 4.02 3.81 -0.22KONGSHAUG MUSIKKGYMNAS 5.02 4.46 -0.56KRISTIANBORG VIDEREGÅENDE SKOLE 4.32 4.25 -0.06KVINNHERAD VIDAREGÅANDE SKULE 3.60 3.74 0.14LAKSEVÅG VIDEREGÅENDE SKOLE 3.62 3.60 -0.02LANGHAUGEN VIDEREGÅENDE SKOLE 4.73 4.30 -0.43LØNBORG VIDEREGÅENDE SKOLE 2.91 3.15 0.23NORHEIMSUND VIDAREGÅANDE SKULE 3.21 3.44 0.23ODDA VIDAREGÅANDE SKULE 3.81 3.53 -0.28OS GYMNAS 4.39 4.11 -0.28OS VIDAREGÅANDE SKULE 3.26 3.60 0.34OSTERØY VIDAREGÅANDE SKULE 3.42 3.21 -0.22ROGNE VIDAREGÅANDE SKULE 3.44 3.43 -0.01RUBBESTADNES YRKESSKULE 3.11 3.58 0.47SANDSLI VIDEREGÅENDE SKOLE 4.09 3.98 -0.11SLÅTTHAUG VIDEREGÅENDE SKOLE 3.40 3.54 0.14SONANS VIDEREGÅENDE BERGEN 3.15 2.79 -0.36SOTRA VIDAREGÅANDE SKULE, AVD. BILDØY 3.53 3.50 -0.03SOTRA VIDAREGÅANDE SKULE, AVD. SUND 3.65 3.69 0.04STEND VIDAREGÅANDE SKULE 3.71 3.32 -0.39STORD VIDAREGÅANDE SKULE 4.29 3.92 -0.37STORD YRKESSKULE OG TEKNISKE FAGSKULE 3.14 3.22 0.08TANKS VIDEREGÅENDE SKOLE 4.39 3.90 -0.50U. PIHL VIDEREGÅENDE SKOLE 4.53 4.18 -0.36VOSS GYMNAS 4.40 3.65 -0.75VOSS HUSFLIDSKULE 3.99 3.70 -0.29VOSS JORDBRUKSSKULE 3.79 3.67 -0.13VOSS VIDAREGÅANDE SKULE 3.40 3.40 0.00ØYSTESE GYMNAS 4.27 4.18 -0.10ÅRSTAD VIDEREGÅENDE SKOLE 3.55 3.54 -0.01ÅSANE GYMNAS 3.88 3.45 -0.43ÅSANE VIDEREGÅENDE SKOLE 3.26 3.29 0.03Alle 3.89 3.76 -0.137Tabell 3. Gjennomsnittskarakterfor kvar skule og skulen sineelevar sitt karaktergjennomsnittfrå grunnskulen. Vidaregåandeskular i Hordaland, grunnkurs.Differansen er forskjellenmellom karakternivået pågrunnskulenivå og påvidaregåande nivå.På 39 av dei 56 skulane (70 %)fekk elevane lågare karakterarenn dei hadde i tilsvarande fag igrunnskulen året før.På 30 % av skulane haddeelevane uendra eller betrekarakternivå på vidaregåandeskule i høve til i grunnskulen.

Karakternivået i grunnskulen og den vidaregåande skulen6. Utvikling i karakternivået frå grunnskule til vidaregåande5.50Gj. sn. karakter i grunnskulenBergen katedralskoleKongshaug musikkgymnBergen handelsgymn.LanghaugenHfk Eksamenskont.U. PihlVoss gymn TanksFana DanielsenFramn.Os g.Stord vgs Kristianborg vgsArna gymn Øystese gymnAkademiet BvgsÅsane gymnVoss husfl KnarvikBjørgv.Sandsli vgsFyllingsd.Odda vgs Bømlo GarnesJohn BauerVoss jsStendLaksevågSotra (Bild.) Årst.Osterøy vgs RogneFusa Kvinnh. Fiskarfagsk. i AustevollBergen maritimeVoss vgs Fitj. SlåtthaugAustrheim vgs Åsane vgs Arna ys Etne vgsOs vgsSonans vgsStord ystfLønborg vgsNorheimsund vgsRubbestadnes ys5.004.504.003.503.00AskøySotra (Su)2.502.50 3.00 3.50 4.00 4.50 5.00Gj. sn. karakter i vidaregåande skuleFigur 2: Gjennomsnittskarakter for elevar ved skulane i skuleåret 2005-2006. Karakterar for dei sameelevane i grunnskulen skuleåret 2004-2005. Sjå figur i full storleik i vedlegg.Figuren kan lesast ovanfrå og nedover som ei rangering av skulane etter karakternivået elevane har frågrunnskulen, og frå venstre mot høgre som ei rangering av skulane etter gjennomsnittskarakterar pågrunnkurset.Krysset inne i diagrammet viser fylkesgjennomsnittet for karakterar i grunnskulen (vassrett linje) ogkarakterar i vidaregaånde skule, grunnkurs (loddrett linje).Den stipla, grå linja på skrå i diagrammet er ei trendlinje som viser samanhengen mellom karakterar igrunnskulen og karakterar i vidaregåande skule. Den indikerer kva karakternivå ein kan "forvente" påvidaregåande nivå gitt eit visst karakternivå frå grunnskulen.8

Karakternivået i grunnskulen og den vidaregåande skulenPå skulenivå er korrelasjonen mellom karakternivået i grunnskulen og karakternivået på vidaregåande nivå på0,87. Det tyder på ein ganske sterk samanheng (lågaste korrelasjon er 0, høgaste er 1), og sterkare enn foreinskildelevane der tilsvarande korrelasjon er 0,78 (sjå kap. 4).Figuren gjer det mogleg å vurdere skulane opp mot kvarandre etter to kriterie:1. I høve til forventa karakter:Trendlinja i diagrammet viser det gjennomsnittlege forholdet mellom karakterar i grunnskulen og karakterarpå vidaregåande nivå: Til betre karakter elevane har frå grunnskulen, til betre karakterar får dei jamt over påvidaregåande.Ein kan t.d. lese ut av diagrammet at Bergen katedralskule, Voss jordbruksskule, Garnes vgs og Bjørgvin vgshar eit karakternivå som samsvarar ganske godt med det som kan forventast ut frå elevane sine karakterar frågrunnskulen.Dei skulane som ligg over og t.v. for trendlinja har eit dårlegare karakternivå enn forventa ut frå elevane sittutgangspunkt frå grunnskulen. Dette gjeld m.a. Sonans vgs, Stend jordbruksskule, Voss gymnas og fleire avdei mest kjende bergensskulane.Dei skulane som ligg under og t.h. for trendlinja har eit karakternivå som er betre enn forventa. Dette gjeld eirekkje skular der elevane i utgangspunktet har låge karakterar frå grunnskulen. Mellom skulane med størstforbetring av karakternivået i høve til grunnskulen er Rubbestadnes yrkesskule, Os vgs, Etne vgs, Bergenmaritime vgs og Fiskarfagskulen i Austevoll.2. Over/ under fylkesgjennomsnittet:Ei anna vinkling for samanlikning av skulane er inndeling i grupper ut frå karakternivået i høve tilfylkesgjennomsnittet i grunnskulen og på vidaregåande nivå.- Skulane som ligg oppe til høgre i diagrammet har elevar med over gjennomsnittlege karakterar frågrunnskulen, og dei har også karakterar over gjennomsnittet på vidaregåande nivå. I denne gruppa finn vi eirekkje av dei mest kjende allmennfaglege skulane i Bergen. Øystese gymnas har det høgaste karakternivået avskulane utanfor bergensområdet.- Skulane som ligg nede til venstre i diagrammet har elevar med dårlegare karakterar enn gjennomsnittet frågrunnskulen, og elevane sine karakterar på vidaregåande nivå er også under fylkesgjennomsnittet.- Skulane som ligg oppe til venstre i diagrammet har i utgangspunktet elevar med karakterar overfylkesgjennomsnittet, men karakternivået på vidaregåande nivå er under gjennomsnittet. Nokre skular,9

Karakternivået i grunnskulen og den vidaregåande skulenmellom dei Voss gymnas, Åsane gymnas og Tanks skole, skil seg ut ved ha ein særleg stor reduksjon ikarakternivået i høve til kva elevane hadde i grunnskulen.- Berre to skular er plassert i den nedre, høgre delen av diagrammet. Dette gjeld Bergen maritime vgsog Fiskarfagskulen i Austevoll, som begge har eit karakternivå over fylkesgjennomsnittet, sjølv omelevane sine karakterar frå grunnskulen var lågare enn gjennomsnittet.- - - - - -- -Sidan Kongshaug musikkgymnas ikkje har naturfag første året, er ikkje gjennomsnittskarakteren på v.g. nivåfor denne skulen heilt samanliknbar med dei andre skulane. Jfr. kap. 3.7. Konklusjon - vurderingVed å kombinere dei to kriteria for å vurdere skulane opp mot kvarandre som er forklart i kap. 6, er detmogleg å peike på nokre skular som i særleg grad skil seg ut:Nokre skular synest å lukkast særleg godt med å forbetre elevane sitt karakternivå. Dei har både eitkarakternivå over forventninga ut frå elevane sitt nivå i grunnskulen, og eit karakternivå overfylkesgjennomsnittet sjølv om elevane låg under fylkesgjennomsnittet i grunnskulen:• Bergen maritime vgs• Fiskarfagskulen i AustevollNokre skular synest å ha eit særleg lågt karakternivå i høve til elevane sitt utgangspunkt frå grunnskulen.Karakternivået er lågare enn forventninga ut frå elevane sitt nivå i grunnskulen, samstundes som dei har eitkarakternivå under fylkesgjennomsnittet sjølv om elevane låg over fylkesgjennomsnittet i grunnskulen:• Bømlo vgs• Fyllingsdalen vgs• Knarvik vgs• Odda vgs• Voss husflidskule• Voss gymnas• Åsane gymnas(alfabetisk rangert).10

Vedlegg5.50Figur 2 i fullBergen katedralskolestorleik.Gj. sn. karakter i grunnskulenKongshaug musikkgymnBergen handelsgymn.LanghaugenHfk Eksamenskont.U. PihlVoss gymn TanksFana DanielsenFramn.Os g.Stord vgs Kristianborg vgsArna gymn Øystese gymnAkademiet BvgsÅsane gymnVoss husfl KnarvikBjørgv.Sandsli vgsFyllingsd.Odda vgs Bømlo GarnesJohn BauerVoss jsStendLaksevågSotra (Bild.) Årst.Osterøy vgs RogneFusa Kvinnh. Fiskarfagsk. i AustevollBergen maritimeVoss vgs Fitj. SlåtthaugAustrheim vgs Åsane vgs Arna ys Etne vgsOs vgsSonans vgsStord ystfLønborg vgsNorheimsund vgsRubbestadnes ysAskøySotra (Su)2.505.004.504.003.503.00Sjå forklaringar ogkommentarar på s.8-10.2.50 3.00 3.50 4.00 4.50 5.00Gj. sn. karakter i vidaregåande skule