ალი-ბიის მეთაურობით ხომ სულთან ფაშისაგან სრულებით დამოუკიდებლადგამოაცხადეს თავისი თავი და იმდენად გრძნობდნენ ძალას, რომ არავისი შიში და რიდიარა ჰქონდათ.თავიანთ მხედრობის შესავსებათ ისინი ახლაც სიამით ყიდულობდნენახალგაზრდა ჯანსაღ ბიჭებს, ზრდიდნენ და მეომრებად წვრთნიდნენ. უპირატესობას ამმხრივ კავკასიელებს აძლევდნენ.შემოვიდა კარისკაცი და ალი-ბიის მძიმედ თავი დაუკრა.- მბრძანებელო, - მოწიწებით მოახსენა მან, - სოვდაგარი გეახლათ.ალი-ბიიმ ყალიონის ტარი ტუჩს აუჩქარებლად მოაშორა.- ჰუსეინ-აღა? ოხ, ჩქარა, აქ დამიძახე! - ბრძანა ალი-ბიიმ. - ის, ალბათ,სტამბოლიდან ჩამოვიდა... ერთი რა ამბები ჩამოიტანა? - ოდნავ გაიღიმა ალი-ბიიმ დაყალიონი განზე გადასდო.- სალამ ალეიქ, დიდებულო მბრძანებელო! - შემოილაპარაკა ჰუსეინ-აღამ, ხელიგულზე და შუბლზე მიიდო და მძიმედ დაუკრა თავი.- ოოჰ! მობრძანდი, ჩემო ჰუსეინ, ჩემო ძველო მეგობარო! ამ ბოლო დროს რაიშვიათი და სანატრელი გამიხდა შენი ნახვა, აქეთ, ჩემო აღა, ამ ბალიშზე ჩამობრძანდი, -მხიარულად უთხრა ალი-ბიიმ და ძვირფას ხალიჩაზე დაგებულ, ოქრომკედითმოქარგულ ბალიშზე მიუთითა.ჰუსეინ-აღა ჩამოჯდა.- სხვა, მეგობარო, სტამბოლში იყავ?- ეს არის იქიდან გიახელ, მბრძანებელო!ალი-ბიიმ კოპი ოდნავ შეიკრა.- რა ამბებია, ჩემო ჰუსეინ? ფადი-შაჰი როგორ ბრძანდება? ალბათ, ძლიერგაჯავრებულია ჩემზე!ჰუსეინმა თავი საორჭოფოდ ჩააქნია და ჩაიცინა.- რასაკვირველია, მადლობელი არ იქნება. აქ დასამალი რა არის, ქვეყანამ კიდითკიდე იცის.- რა ვქნათ, აღა, რა ვქნათ! - დინჯად გააგრძელა ალი-ბიიმ. - დრონი მეფობენო,ნათქვამია. ჩვენ ყველანი დროებით ვართ ამ ქვეყანაზე. ჩემი აზრი ასეთია - ან უნდავიყვნეთ, როგორც რიგია, ან სულ არ უნდა ვიყვნეთ. თუ ეგვიპტის ბატონ-პატრონიჩვენა ვართ, ჩვენ უნდა ვიყვნეთ, უგამდლოთ, უხელმძღვანელოთ მადლობა ალლაჰს,ჰასაკით სრულნი ვართ. თუ ბატონი ფადი-შაჰი და მისი ფაშაა, ისინი უნდაბრძანდებოდნენ, მამელუკები რაღა საჭიროა? შენ კარგად იცი, ჩემო ჰუსეინ, რომმამელუკს საბოდიშო, პირმოსაფერებელი არავისთან არაფერი აქვს; მისი უტყუარიმეგობარი მისი ბასრი ხმალია, რომელსაც მუდამ თან ატარებს და სწორედ ნამდვილიმამელუკი ისაა, ვინც სისხლით შეღებილი ხმლით ხელში სულს განუტევებს. ამიტომჩვენ არავისთან და არც ფადი-შაჰთან საბოდიშო არა გვაქვს რა, ვცოცხლობთ, -ვცოცხლობთ, მოვკვდებით, - მოვკვდებით. მე აგერ სამოცდაათის წლის მოხუცი ვარ,თხუთმეტი წლიდან ბრძოლის ველზე ხმალს ვატრიალებ, ახლაც ნაღარის ხმას რომგავიგონებ, ამიფართხალდება მოხუცი გული. გაქრება ჯან-ღონის სისუსტე, მინდა
ტაიჭს მოვახტე და ხმალამოწვდილს მწადიან ჩემ ძმებთან, უშიშარ მამელუკებთანშევანავარდო მკვეთრი მახვილი და, თუ საჭიროა, მათთან სულიც დავლიო, - თანდათანაღტაცებით სთქვა მოხუცმა. - სხვა, მეგობარო, როგორი ვაჭრობაა, როგორ იმოგზაურე? -ტკბილად დაეკითხა ალი-ბიი.- კარგად, მბრძანებელო! უბედურობა არ შეგვხვედრია რა. ზღვა მშვიდობითგავცურეთ. ვაჭრობა კი ძლიერ ნაკლებია. საქონელი არ არის, ბატონო! გურჯისტანიდანტყვეთა დენა ძლიერ შემცირდა, - მოწყენით დაუმატა ჰუსეინ-აღამ.- რათაო? - გაიოცა ალი-ბიიმ.- მოგახსენებენ, მბრძანებელო, რომ გურჯთა მეფეები გაძლიერებულან. არცსპარსელებს აძლევენ თურმე ახლა ხარკს და არც ოსმალებს. შაჰ-აბაზის გალაშქრებისშემდეგ გურჯისტანი საუკუნოდ დამარხული ეგონა ყველას და, დახე მათ ბედსა,დამარხვა კი არა, განახლების გზას დასდგომიან. ყიზილბაშები ზედი-ზედ სასტიკადდაუმარცხებიათ და... ჰოი, ალლაჰ! ოსმალთა მართლმორწმუნე მხედრობაც... - ვერდაათავა ჰუსეინ-აღამ.- ძლიერ სამწუხაროა, - წარმოსთქვა ალი-ბიიმ და წყენის ნიშნად შუბლზე ხელიდაიკრა. - რა თქმა უნდა, თუ მომჯობინდნენ, ტყვეებს არ გაიმეტებენ. ტყვეების გაყიდვა,ჩემო ჰუსეინ, როგორც შენც კარგად მოგეხსენება, ერის შინაური გახრწნილების,უწესრიგობისა და უმეთაურობის ბრალია, თორემ საცა ხალხს ცოტაოდენი ძალაშესწევს, ერთი მეორეს უჯერებს და საერთო კეთილდღეობის საჭიროების გემო აქვსგაგებული, ის ერი განა ტყვეს მოგვყიდის? რომელი დედა ნახე შვილის გამყიდველი, თუარ სრულებით ზნეობით დაცემულ-გათახსირებული?.. მაგრამ ჩვენთვის კი სამწუხაროა,ძლიერ სამწუხაროა, სჯულის მადლმა, აუჩქარებლად დაუმატა ალი-ბიიმ და ყალიონისტარს ხელი წაატანა.- მაგრამ მე შენთან, მბრძანებელო, შენ ამომავალ მზეებრ გაბრწყინვებულსახესთან, რაც გინდა იყოს, მაინც ხელცარიელი ხომ არ მოვიდოდი: ერთი გურჯის ბიჭიმოგიყვანე.- პატარა ბიჭი? - მხიარულად დაეკითხა ალი-ბიი და თვალები გაუბრწყინდა.- დიახ, მბრძანებელო, პატარა ბიჭი, ცხრა-ათი წლისა.- აბა, სადაა? ყოჩაღ, ჩემო ჰუსეინ, ვიცოდი, რომ ხელცარიელი არ მოხვიდოდი...- თქვენ საფარეშოში გახლავს...- ბიჭი საჩქაროდ მომგვარონ აქ, ახლად მოყვანილი ბიჭი, - მოუთმენლადამბობდა ალი-ბიი.ცოტა ხნის შემდეგ მდიდრულად მორთულ ოთახის კარებში ჩვენი მახმუტადმონათლული ხვიჩა გამოჩნდა. ბავშვი დაბანილ-დავარცხნილი იყო, ტანზე ჭრელიხალათი ეცვა და თავზე წითელი ქუდი ეხურა. რიგიანი მოვლის მეოხებით სახითაცშევსებულ შელამაზებულიყო და ამ კარგ ტანისამოსში სასიამოვნო შთაბეჭდილებასახდენდა.შემოჰყო თუ არა თავი ოთახში ბავშვმა, ორივე ხელი გულზე დაიჭდო და ალი-ბიის მძიმედ თავი დაუკრა.- ოო, ჩემო პატარა გურჯო! ყოჩაღ, ყოჩაღ! - დაიძახა ალი-ბიიმ. - გმადლობ,სოვდაგარო, ძვირფასი ძღვნისათვის, გმადლობთ იმისათვისაც, რომ ახლავე ჩვენი ზნე-
- Page 1 and 2:
მამელუკიმდი
- Page 3 and 4: ნაჭერი ცალკე
- Page 5 and 6: - უკაცრაოდ, ბა
- Page 7 and 8: გაადენს, შესძ
- Page 10 and 11: მოაკლოს ღმერ
- Page 12 and 13: მამაკაცები, თ
- Page 14 and 15: ერთმა გრძელწ
- Page 16 and 17: “ფიტ!” მოკლედ
- Page 18 and 19: - აი იმის პირდ
- Page 20 and 21: ოსმალები და თ
- Page 22 and 23: მზე უკვე ჩადი
- Page 24 and 25: ბევრი უმხილე
- Page 26 and 27: მოახლემ სკამ
- Page 28 and 29: ქალბატონო, შე
- Page 30 and 31: ქვეყანაზე, სწ
- Page 32 and 33: - აბა, სთქვი, ბ
- Page 34 and 35: - ვაკე კარი, იმ
- Page 36 and 37: არ არის სახარ
- Page 38 and 39: რისხვად გაჩე
- Page 40 and 41: იყოს.- ყაბული
- Page 42 and 43: - დუ-შაში.- ჰოი,
- Page 44 and 45: მოცვივდნენ მ
- Page 46 and 47: გამოიჭიმა. ხე
- Page 48 and 49: რეზო?.. - ამბობ
- Page 50 and 51: - ეჰ, მაგ ლამაზ
- Page 52 and 53: ოსმალოს ბიჭი
- Page 56 and 57: წესები შეგით
- Page 58 and 59: აუჩქარებლივ
- Page 60 and 61: ბიის, - გააგრძ
- Page 62 and 63: მაგრამ საქმე
- Page 64 and 65: უბრძანა. ფრან
- Page 66 and 67: მომიკალ, მე მ
- Page 68 and 69: როგორ მოიქცნ