Gardssoge for Sanda - Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane

More documents

Recommendations

Info

Historikaren Harald Oppedal hadde ein teori om at det har vore eit hov (gudehov, offerplass) på Tunvall, sidan plasseringa er sentral. Det kan ikkje vere snakk om Gaularhovet, men at dei har hatt ein liten lokal offerplass her kan vel hende. Smørsteinen, like før ein kjem til Tunvall, var truleg ein offerplass der ein ofra smør. Då den siste brukaren, Petter Larsson Eldal, tok over i 1879 måtte han svare kår til den førre brukaren, Anders Jonassen Sande. Det var uvanleg for ein husmannsplass, men fortel litt om storleiken på plassen. Petter var ein av dei første som hadde lån i Indre Holmedal sparebank. Banken vart skipa i 1894. Ved folketeljinga i 1865 budde det 5 personar på Tunvall, og dei hadde 1 hest, 4 kyr, 16 sauer og 2 geiter. Seinare delte dei hest med Myrmel. Dei sådde 1 ½ tønne havre og like mykje med potet. Ved folketeljingane i 1900 og 1910 budde det 10 og 7 personar her. Dei hadde då folk i forpleining for fattigvesenet (folk som var på legd). Lalina, syster til Petter, var den siste som budde her. Drifta på plassen vart lagt ned på 20-talet. Lalina budde på Tunvall i ei stove som vart kalla Lalinastaua. Det kan hende ho ikkje likte namnet sitt noko særleg, for stova vart òg kalla Malenastova. Lalina tok seg arbeid rundt om kring, mot å få kosten og litt betaling. Ein gong ho var på arbeid i Randa åt ho dugeleg, noko som sikkert var lurt når ein hadde høve til det. Då sette Nele i Randa i. – Sjå på ho, no bjynde ho på sjuande silda! Nele i Randa, som eigentleg heitte Nelle Catharina, kom frå bruk 4 på Sande, og var syster til Lovise. Odd (fødd 1925) hugsa at han var med bestefar Mads til Tunvall for å slå, og at Lalina då budde i stova si. Lalina var fødd i 1855 og døydde i 1943. Lalinastaua vart sidan flytta til bruket Kvernhusbakken på Lundekvam, og skal vere tømra inn i floren der. Petter og Lalina kom frå Øykjebotnen (bruk 3 på Eldal) i Viksdalen. Litt forbi Tunvall mot Myrmel heiter det Eldalen, så der har Petter sett spor etter seg. Petter var gift med Johanna frå Gjermundstad. Petter og Johanna enda sine dagar på Kvernhusbakken, der sonen Adolf budde. Johanna var fødd i 1850 og døydde i 1929, Petter døydde 87 år gammal tre år seinare. Vegen opp til Tunvall vart restaurert hausten 2007. Bjørn Arild fekk SMIL-midlar for å gjere dette. Grøftene vart reinska og grusen greven inn att på vegen. Like nedanfor Kviteberget vart vegen heva, her greidde ikkje dei gamle grøftene å ta unna vatnet. Til saman 10 stikkrenner (kistegrøfter) vart reparerte, og nokre stader vart det lagt plastrøyr. Nokre av grøftene er så store at dei har fungert greitt heilt sidan dei la ned vegen rundt år 1900. Dei som i si tid laga vegen gjorde godt arbeid. Lenger bort mot Myrmel ligg vegen på høge murar, så mure kunne dei. 38
Festesetlar Tunvall Anders Jonassen var gift med søstera til Nils Jenssen i Randa, Helene. 39
Page 1 and 2: Sanda gardsnummer 75 bruk 4 i Gaula
Page 3 and 4: SANDA BRUK 4 Ytre og Indre Sande ha
Page 5 and 6: Fotograf Talle frå Bergen rundt 19
Page 7 and 8: Personar Mads bad onkel til Gudny S
Page 9 and 10: aktiv mellom anna i helselaget, og
Page 11 and 12: Historier I tidlegare tider var det
Page 13 and 14: Odd kjøpte seg hund tidleg på 70-
Page 15 and 16: Garden Ved vegen mot Tunvall, i Dal
Page 17 and 18: kom i floren. Råsa i Skora kjem ne
Page 19 and 20: Maja og Hege tidleg på 90-talet. K
Page 21 and 22: Garden gjennom 100 år Sivertsens h
Page 23 and 24: Bildet er frå 1908. Vi ser den nye
Page 25 and 26: Det er att berre ein hagtorn i hage
Page 27 and 28: Riksvegen forbi garden vart utvida
Page 29 and 30: Knud Knudsen, mellom 1888 og 1894.
Page 31 and 32: Saga Knud Knudsen 1872. Vi ser to g
Page 33 and 34: Saga står til nedfalls sommaren 19
Page 36 and 37: Stordalen Sandegardane har hatt st
Page 40 and 41: Dei førre brukarane skulle ha eit
Page 42 and 43: Løa på plassen til Søren (ifølg
Page 45: Sandaneset Bruk 4 hadde òg plass p
Page 48 and 49: skulle seljast, og forkludra salet.
Page 50: Skøyte bruk 4 1764 50
Page 53 and 54: 1896 53
Page 55 and 56: 1928 55
Page 57 and 58: 1960 57
Page 59 and 60: Eigarar og brukarar av garden Jon N
Page 61 and 62: Hans vart i 1832 gift med Oline Lar
Page 63 and 64: Mathæus er nemnd i folketeljinga f
Page 65 and 66: Olav Oddson Sande (1961) fekk garde
Page 67 and 68: Stadnamn Andersskåra Andersskora 7
Page 69 and 70: Grønjære Grønjære 75/4 blir tid
Page 71 and 72: Nybrotet Nybrote 75/1 nydyrka mark
Page 73 and 74: hadde støl her? Sveene Sveene 75/5
Page 75 and 76: Matrikkel År: 1838 Amt: Nordre Ber
Page 77 and 78: Dyrenamn Hest: Blakken. Fiffi med a
Page 79: Kjelder Garmand Sørli, Steinar: Ga

Gardssoge for Sanda - Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?