Nynorskrettskrivinga - Språkrådet
Nynorskrettskrivinga - Språkrådet
Nynorskrettskrivinga - Språkrådet
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
41<br />
c) Den indre bygnaden. Den indre bygnaden i språket er ikkje påverka av desse formalternativa.<br />
d) Ordgruppe. Desse orda har sterkare preg av gruppe enn mange andre med alternative<br />
former, for så mange har eit språkleg fellesdrag utanom diftongen/monoftongen, nemleg<br />
at monoftongen/diftongen står framfor m, r, st eller st. I tillegg er skiftet mellom diftong<br />
og monoftong eit meir gjennomgåande dialektskilje i landet slik at medvitet om dette<br />
som systemdrag og særkjenne truleg er sterkare enn for ein del andre drag, som f.eks.<br />
skiftet y – ø, som viser mindre systematikk i samtidsspråket.<br />
Skiftet au–o og øy–o skil seg ut ved å gjelda for berre to ordstammar. Me føreslår<br />
at det lite frekvente [tom] går ut, men at det frekvente flaum/[flom] får halda på<br />
alternativa pga. den store geografiske utbreiinga av begge formene. Ettersom formene<br />
[flom] – [flomme] dekkjer stordelen av monoftongområdet, er det mindre bruk for forma<br />
[flømme], som heller ikkje står i noko systematisk forhold til eit substantiv *fløm, slik<br />
f.eks. [drømm] står til [drøm]. Difor kan også [flømme] gå ut.<br />
e) Som identitetsuttrykk. Ettersom dette så markert representerer eit dialektskilje, vil nok<br />
brukarane føle alternativa som markørar. For det meste er det her tale om regionale<br />
drag, men skiftet øy – ø kan ofte òg avspegla eit skilje mellom sentrum og bygder.<br />
f) Nytt Denne valfridomen har altså vore lenge i nynorsk. Det nye no er at<br />
bruksområdet kan bli større for dei 16 formene som før var klammeformer.<br />
Konklusjon<br />
Desse alternative formene med monoftong/diftong står sterkt nok i nynorsk skriftpraksis<br />
til at ein kan seia ei omlegging måtte reknast som ei markert endring av norma. I<br />
talemålet står også både monoftong og diftong så sterkt at det er rett å ta med begge.<br />
Mindretalsframlegget frå seksjonsmøtet 13.5.02 gjekk inn for at klammeformene<br />
med monoftong skulle strykast, jf. vedlegg 3.<br />
2.1.2 Konsonantar<br />
2.1.2.a Ord med enkel eller dobbel m (typen gamal/gammal, kome/komme,<br />
fridomen/fridommen)<br />
Status i dag<br />
Nokså mange ord har valfridom mellom enkel og dobbel m. (På grunn av den<br />
ortografiske regelen om ikkje å ha dobbel m i utlyd, kjem dette fram berre i bøygde<br />
former i somme ord.) Desse orda (og avleiingar og samansetningar med dei) har<br />
valfridom i læreboknormalen i dag:
Change language